Wizualne słowniki emocji podczas pandemii COVID-19 w medialnych przekazach artystycznych
Abstrakt
Niniejsze studium ma na celu zbadanie, jakie emocje były najczęściej komunikowane poprzez sztukę powstałą podczas pandemii oraz jakie nowe symbole emocji, motywy były stosowane w procesie tworzenia. Wykorzystano dwie techniki badawcze: analizę treści oraz metodę Panofsky’ego. Materiał badawczy składa się ze 100 ilustracji z Internetu, uzyskanych po wpisaniu w wyszukiwarce Google słów kluczowych „art and coronavirus”. Najczęściej pojawiającą się emocją był strach, następnie złość, potem smutek, a najrzadziej radość. Artyści uliczni odwoływali się do szerokiej gamy tematów: kultury religijnej, mitologicznej, popularnej. Analiza materiału badawczego wykazała, że w przestrzeni społecznej i kulturze pojawiły się nowe symbole reprezentujące pandemię SarsCov-2: cząsteczka koronawirusa (symbol uniwersalny emocjonalnie) oraz biała lub niebieska maseczka chirurgiczna i lateksowa rękawiczka symbolizujące strach.
Bibliografia
Action Comics. Dostęp 06.11.2020. https://dc.fandom.com/wiki/Action_Comics_Vol_1_1.
Bellantoni, Patti. Jeśli to fiolet, to ktoś umrze: teoria koloru w filmie. Tłum. Monika Dańczyszyn. Warszawa: Wydawnictwo Wojciech Marzec, 2010.
Berelson, Bernard. Content analysis in communication research. New York: Free Press, 1952.
Bociek, Beata. „Naturalne i nadprzyrodzone znaczenie symboliki światła w malarstwie okresu baroku”. Studia Elbląskie, t. 12 (2011): 409–424.
Colton, David. „The crime that created Superman. Did fatal robbery spawn Man of Steel?” USA Today z 26.08.2008. Dostęp 26.08.2008, https://usatoday30.usatoday.com/life/books/news/2008-08-25-superman-creators_N.htm.
Czyżewski, Stefan, i Piotr Sitarski. „Słownik pojęć filmowych”. Edukacja filmowa. Dostęp 14.04.2020. http://edukacjafilmowa.pl/abc-filmu/.
D’Alleva, Anne. Methods & Theories of Art History. London: Laurence King Publishers, 2012.
Eco, Umberto. Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią. Tłum. Joanna Ugniewska. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1996.
Ekman, Paul. „Wszystkie emocje są podstawowe”. W: Natura emocji. Podstawowe zagadniena. Red. Paul Ekman, Richard J. Davidson. Tłum. Bogdan Wojciszke. Gdańsk: GWP, 1998.
Eurostat. Statistics Explained. Dostęp 24.07.2020. https://ec.europa.eu/eurostat/statistics explained/.
Fingeroth, Danny. Superman on the Couch: What Superheroes Really Tell Us about Ourselves and Our Society. New York: Continuum/London: Bloomsbury Academic, 2004.
Gage, John. Kolor i kultura. Teoria i znaczenie koloru od antyku do abstrakcji. Tłum. Joanna Holzman. Kraków: Universitas 2008.
Geertz, Clifford. Interpretacja kultur. Wybrane eseje. Tłum. Maria Piechaczek. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2005.
Google. Arts and Culture. Dostęp 06.11.2020. https://artsandculture.google.com/.
Gottschalk, H.B.: „The ‘Decoloribus’ and Its Author”. Hermes, t. 92 (1964): 59–85.
Heller, Eva, i Joaquín Chamorro Mielke. Psicología del color: cómo actúan los colores sobre los sentimientos y la razón. Barcelona: Gustavo Gili, 2017.
Historia portretu. Przez sztukę do wieczności. Red. Stefano Zuffi. Autorzy: Matilde Battistini, Lucia Impelluso, Stefano Zuffi. Tłum. Hanna Cieśla. Warszawa: Arkady, 2001.
Holsti, Ole R. Content Analysis for Social Science and Humanities. Reading, MA: Addison Wesley, 1969.
Izard, Carroll E. The face of emotion. Century psychology series. New York: Appleton-Century-Crofts, 1971.
Jasielska, Aleksandra. „Reprezentacja współczesnych modeli emocji w dziełach sztuki”. Teksty Drugie, z. 6 (2013 ): 205–221.
Jennings, Lee Byron. „Termin ‘groteska’”. Tłum. Maria Bożenna Fedewicz. W: Groteska. Seria: Tematy teoretyczno-literackie. Red. Michał Głowiński, 31-53. Gdańsk: słowo/ obraz terytoria, 2003.
Koisz, Jakub „EL-Kal”. „Superman a religia”. KZ. Magazyn Miłośników Komiksu, nr 56 (2009). Dostęp 24.04.2021, https://www.kzet.pl/2009_02/m_superman.htm.
Kopaliński, Władysław. Słownik symboli. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM 2012.
Kosior, Wojciech. „Anioł w Biblii hebrajskiej. Pojęcie מלאך [mal’ach] w ujęciu statystycznym i hermeneutycznym”. Studia Judaica, nr 12(23-24) (2009): 57–79.
Krippendorff, Klaus. Content Analysis: An Introduction to Its Methodology. 2nd ed. Thousand Oaks, CA: Sage, 2004.
Krotz, Friedrich. Die Mediatisierung kommunikativen Handels. Der Wandel von Alltag und sozialen Beziehungen, Kultur und Gesellschaft durch die Medien. Wiesbaden: Westdeutscher Verlag, 2007.
Mazela, Anna. „Surrealistyczne wizje lęku w fotografiach Kaveha Hosseiniego”. W: Anatomia strachu. Strach, lęk i ich oblicza we współczesnej kulturze. Red. Bogusława Bodzioch-Bryła i Lilianna Dorak-Wojakowska. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, 2017.
Neuendorf, Kimberly A. The Content Analysis Guidebook. 2nd ed. Thousand Oaks, CA: Sage, 2017.
Nęcki, Zbigniew, Izabela Sowa i Jerzy Rosiński. „Psychologia reklamy”. W: Ze świata reklamy. Red. Andrzej S. Barczak i Andrzej Pitrus. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1999.
Nietzsche, Friedrich. Tako rzecze Zaratustra. Tłum. Wacław Berent. Toruń/Warszawa/Siedlce: Towarzystwo Wydawnicze „IGNIS“ S. A., 1922.
Ocula Magazine. Dostęp 06.11.2020. https://ocula.com/magazine/art-news/interest-in-google-arts-culture-skyrockets-as/
Oster, Gerald D., i Patricia Gould Crone. Using Drawings in Assessment and Therapy: A Guide for Mental Health Professionals. New York/London: Brunner-Routledge, 2004.
Panofsky, Erwin. Studies in Iconology: Humanistic Themes in the Art of the Renaissance. New York: Harper & Row, 1972.
Polony, Leszek. Symbol i muzyka. Kraków: Akademia Muzyczna, 2011.
Reykowski, Janusz. Eksperymentalna psychologia emocji. Warszawa: Książka i Wiedza, 1974.
Rzepińska, Maria. Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1983.
Rzepińska, Maria. Siedem wieków malarstwa europejskiego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1986.
Skowronek, Bogusław. „Ciało, emocje, rozum. Raz jeszcze o mechanizmach odbioru filmu”, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio N, Educatio Nova, vol. 2 (2017): 163-174.
Sturken, Marita, i Lisa Cartwright. Practises of Looking: An Introduction to Visual Culture. Oxford: Oxford University Press, 2001.
Sztompka, Piotr. Socjologia. Kraków: Znak 2002.
Tan, Ed S. „Film fabularny jako maszyna emocji”, w: Kognitywna teoria filmu. Antologia przekładów, red. Jacek Ostaszewski, 248–276. Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński, 1999.
Turska, Halina. „Veraicon w średniowiecznym Toruniu”. Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, 44 (2013): 57–73.
Wallis, Mieczysław. „Wartości estetyczne łagodne i ostre”. W: Wybór pism estetycznych. Red. Teresa Pękala, 197–213. Kraków: Universitas, 2004.
Watson, John B.: Behaviorism. New York: Norton, 1924.
Weinstein, Simcha. „Superman: From Cleveland to Krypton. The Man of Steel’s Jewish roots”. My Jewish learning. Dostęp 12.05.2021. https://www.myjewishlearning.com/article/superman-from-cleveland-to-krypton/.
