Art Creation and Human Reproduction
Abstrakt
Twórczość artystyczna a reprodukcja człowieka
Artykuł dotyczy performansu Niepokalana (2020), w którym australijska artystka Casey Jenkins podjęła tematykę queerowej reprodukcji i rodzicielstwa. Artystka zmierzała do samozapłodnienia przy użyciu nasienia od dawcy, transmitując performans na żywo. Proces miał być powtarzany co miesiąc w zależności od dnia owulacji aż do poczęcia. Autorka artykułu dokonuje krytycznej analizy i interpretacji Niepokalnej w kontekście udawania i autentyczności działań artystki. Następnie autorka omawia problem zacierania przez artystkę granic pomiędzy jej własnym życiem a sztuką, pomiędzy prokreacją a działaniem artystycznym oraz wyjaśnia związek pomiędzy procesem twórczym a jego wytworem. Finalnie autorka omawia możliwe zastrzeżenia w stosunku do Niepokalanej, w tym kwestię poczęcia dziecka jako dzieła sztuki. Sedno kontrowersji tkwi w utożsamieniu procesu tworzenia sztuki i prokreacji. Autorka stawia hipotezę, że rezygnacja z prawdziwej inseminacji nie musi jednak podważać autentyczności performansu, a nawet może wzmocnić jego autentyczność. Autorka artykułu dowartościowuje moralny aspekt decyzji artystycznej, zarówno w perspektywie autentyczności twórczości artystycznej, jak i w kontekście znaczenia działań artystycznych dla człowieka oraz relacji pomiędzy osobą artysty a publicznością.
Bibliografia
Buttiglione, Rocco. 1994. “Kilka uwag o sposobie czytania Osoby i czynu.” Translated by Tadeusz Styczeń. In Karol Wojtyła. Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, edited by Tadeusz Styczeń, Wojciech Chudy, Jerzy W. Gałkowski, Adam Rodziński, and Andrzej Szostek, 9–42. 3rd edition. Lublin: TN KUL.
Caroll, Noël. 2000, “Art and Ethical Criticism: An Overview of Recent Directions of Research.” Ethics 110, no. 2: 350–387.
Danto, Arthur Coleman. 1964. “The Artworld.” The Journal of Philosophy 61, no. 19: 571–584.
Diver, Alice. 2014. A Law of Blood-ties—The ‘Right’ to Access Genetic Ancestry. London: Springer.
Dworkin, Ronald. 1993. Life’s Dominion. New York: Knopf.
Eberl, Jason T. 2008. “The Moral Status of ‘Unborn Children’ Without Rights.” The American Journal of Bioethics 8, no. 7, p. 44–46. DOI: 10.1080/15265160802248245.
Fischer-Lichte, Erika. 2008. The Transformative Power of Performance: A New Aesthetics. Translated by Saskya Iris Jain. New York: Routledge.
Gardiner, Michael. 1996. “Foucault, Ethics and Dialogue.” History of Human Science 9, no. 3: 27–46.
Grotowski, Jerzy. 1999. Teksty z lat 1965-1969, edited by Janusz Degler. Wrocław: Drukarnia Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kant, Immanuel. Critique of Judgment. Translated by Werner S. Pluhar. Indianapolis, IN: Hackett Publishing Company, 1987.
Kawalec, Anna. 2013a. “Autentyczność i udawanie twórcy.” In Między autentycznością a udawaniem. Postawy twórcze w kulturze współczesnej, edited by Anna Kawalec and Wojciech Daszkiewicz, 13–19. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2013.
Kawalec, Anna. 2013b. “Estetyka teatru?” In Między autentycznością a udawaniem. Postawy twórcze w kulturze współczesnej, edited by Anna Kawalec and Wojciech Daszkiewicz, 101–112. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Kawalec, Anna. 2020. “Stand-up comedy as a hallmark of western culture.” Jurnal of Aesthetics & Culture” 12, No. 1. Accessed 02.11.2020. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/20004214.2020.1788753.
Marcel, Gabriel. 1951. Homo Viator. Introduction to Metaphysic of Hope. Translated by Emma Craufurd. Chicago: Henry Regnery Company.
Maritain, Jacques. 1960. “The Responsibility of the Artist.” Maritain. Notre Dame University. Accessed 02.11.2020. https://maritain.nd.edu/jmc/etext/resart.htm.
Meerum Terwogt, Mark, C.J. Meerum-Terwogt-Reijnders, Hekken van S.M.J. 2002. “Identity problems related to an absent genetic father.” Zeitschrift für Familienforschung 14, no. 3: 257-271.
Nussbaum, Marta C. 2004. Hiding from Humanity. Disgust, Shame and the Law, Princeton: Princeton University Press.
Robertson, John A. 1994. Children of Choice, Princeton: Princeton University Press 1994.
Schechner, Richard. 1985. Between Theatre and Anthropology, Philadelphia: University of Pennsylvania Press 1985.
Taylor, Charles. 1991. The Ethics of Authenticity. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Turner, Victor. 1982. From Ritual to Theatre. The Human Seriousness of Play, Baltimore, MD: The John Hopkins University Press.
Wojtyła, Karol. 1994. Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, edited by Tadeusz Styczeń, Wojciech Chudy, Jerzy W. Gałkowski, Adam Rodziński, and Andrzej Szostek. 3rd ed. Lublin: TN KUL.
Zadeh, Sophie, E.C. Ilioi, Vasanti Jadva, and Susan Golombok. 2018. “The perspectives of adolescents conceived using surrogacy, egg or sperm donation.” Human Reproduction 2018 33, no. 6: 1099–1106.
