Mit „ciemnego” średniowiecza we współczesnym dyskursie społecznym

Abstrakt

W refleksji na temat europejskiej tożsamości kulturowej odwołujemy się do trzech jej źródeł: filozofii greckiej, prawa rzymskiego i chrześcijaństwa. Jeśli chodzi o trzecie źródło — chrześcijaństwo, to stanowi ono serce kultury średniowiecznej, która tworzyła Europę opartą na ewangelicznych wartościach, takich jak: prawda, miłość, współczucie, pokora, równość, braterstwo, wolność, godność osoby ludzkiej. Mimo to epoka średniowieczna, jak żadna inna, jest ciągle deprecjonowana i ignorowana. Mit „ciemnego” średniowiecza, wylansowany w odrodzeniu, przekazywany i pogłębiany w kolejnych epokach, utrwalił się i zajął stałe miejsce w potocznej świadomości. Mediewiści stawiają sobie pytanie, dlaczego tak się dzieje. Ciągle słyszymy w powszechnym dyskursie epitet o „ciemnym” średniowieczu. Celem prezentowanych badań było określenie stanu wiedzy na temat kultury średniowiecznej, a także współczesnego postrzegania tejże epoki. Wyniki badań ankietowych, mających na celu zbadanie obecności mitu „ciemnego” średniowiecza w świadomości dzisiejszego społeczeństwa, mogą stanowić przyczynek do dalszych badań nad tym zjawiskiem. Doniosłość tej problematyki leży w tym, że odzwierciedla ona odniesienie współczesnego człowieka do wartości, jakie reprezentuje kultura średniowieczna.