From Despair to Faith: The Stilling of the Storm

Abstrakt

Od rozpaczy do wiary: uciszenie burzy

27 marca 2020 r. papież Franciszek wzniósł do Pana modlitwę błagalną w imieniu całej ludzkości, prosząc o zakończenie pandemii Covid-19. Z tej okazji wygłosił impresywną homilię, opartą na perykopie z Ewangelii według św. Marka 4,35-41, słynnej relacji o uciszeniu burzy. W niniejszym artykule przeanalizowano potrójne świadectwo synoptyków o tym fakcie (Mt 8,23-27; Mk 4,35-41; Łk 8,22-25), biorąc pod uwagę główną różnicę, nad którą należy się uważnie zastanowić: Mateusz przestawia w ważnym punkcie kolejność wydarzeń podawanych w relacji Marka i Łukasza. W rzeczywistości w Mt 8,26b nakaz skierowany do wiatru i morza pojawia się po pytaniu o naturę wiary uczniów, a w Mk 4,39b i Łk 8,24b dzieje się odwrotnie: Jezus najpierw uspokaja burzę i dopiero wtedy zadaje pytanie o wiarę uczniów. Dlaczego? Wszyscy trzej synoptycy, stosując różne strategie, pokazują, że uczniowie są ludźmi, którzy, mimo całej swojej opieszałości w myśleniu, wejdą krok za krokiem w anagnorisis Jezusa. W trakcie dramatu pytanie, którym kończy się epizod uciszenia burzy, jest naprawdę ważne, jeśli chodzi o tożsamość Jezusa. Pomijając różnice w szczegółach, które wyłaniają się z równoległego czytania tekstów ewangelicznych, trzej synoptycy kładą w swojej narracji zgodnie ten sam nacisk na ostatnie pytanie uczniów: „Kimże On jest, że nawet wichry i jezioro są Mu posłuszne?”. Pytanie „kim On jest (τίς ἐστιν)?” jest kluczowe: jeśli kwestia chrystologiczna toczy się dalej po opisie ostatecznego rozwiązania, oznacza to, że dla ewangelistów najważniejszy aspekt nie jest reprezentowany przez cud uciszenia burzy, ale przez to, co ujawnia tożsamość bohatera opowieści. Ostateczny cel tekstu dotyczy tożsamości Jezusa jako Boga. Uczniowie są pełni ὀλιγοπιστία, ponieważ boją się śmierci, nie znając jeszcze perspektywy życia wiecznego: ten, który przemawia podczas uciszania burzy, jest Nazarejczykiem historii, ale jeszcze bardziej Zmartwychwstałym, któremu wielka burza śmierci będzie musiała być posłuszna w poranek Wielkanocy.