Początki wołoskiej autonomii — bitwa pod Posadą według XIV-wiecznej Kroniki Ilustrowanej
Abstrakt
Kronika Ilustrowana, manuskrypt z 1360 r., znana pod łacińską nazwą Chronicon Pictum, kończy się opowieścią o bitwie pod Posadą. Starcie zbrojne, do którego doszło w 1330 r. między Węgrami a Wołoszczyzną, dziś jest pamiętane jako doniosłe zwycięstwo nowo powstałej dynastii Basarabów. Dwie miniatury obrazujące bitwę pod Posadą zawarte na kartach 143 i 146 Kroniki Ilustrowanej, często pomijane w kontekście opracowania historycznego, stanowią integralną część opowieści i uzupełnienie tekstu pisanego. Obraz pełni funkcję zapisu wydarzeń oraz dodatkowo dostarcza informacji na temat ówczesnych strojów, uzbrojenia i artystycznych środków wyrazu. Analiza bitwy pod Posadą na podstawie XIV-wiecznej Kroniki Ilustrowanej stanowi próbę uzupełnienia badań historycznych o analizę malarstwa miniatorskiego.
Bibliografia
Chronicon Pictum — wersja zdigitalizowana Kroniki Ilustrowanej. Web.Archive. Dostęp 05.03.2020. https://web.archive.org/web/20120304111134/http://konyv-e.hu/pdf/Chronica_Picta.pdf.
Constantinescu, Nicolae. „Basarab I şi contribuţia sa la consolidarea Ţării Româneşti”. Anuarul Institutului de Istorie şi Arheologie 23 (1986), nr. 2: 553–570.
Czamańska, Ilona. Drakula. Wampir, tyran czy bohater?, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2013.
Czamańska, Ilona. Mołdawia i Wołoszczyzna wobec Polski, Węgier i Turcji w XIV i XV wieku. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, 1996.
Demel, Juliusz. Historia Rumunii. Wrocław, Warszawa, Kraków: Ossolineum, 1970.
Dercsényi, Dezső. The Hungarian illuminated chronicle — Chronica de gestis Hungarorum. Budapest: Taplinger Publishing Company, 1964.
Djuvara, Neagu. Thocomerius – Negru Voda. Un voivod de origine cumana la inceputurile Tarii Romanesti. Bucharest: Humanitas, 2007.
[Długosz, Jan.] Jana Długosza kanonika krakowskiego dziejów polskich ksiąg dwanaście. Tłum. Karol Mecherzyński. T. III. Kraków: [b.w.], 1868.
Eliade, Mircea: Rumuni. Zarys historii. Tłum. Anna Kaźmierczak. Bydgoszcz: Homini, 1997.
Florea, Vasile. Sztuka Rumuńska. Warszawa: Wydawnictwo Artystyczne i Filmowe, 1989.
Géhin, Paul. Jak czytać rękopis średniowieczny. Tłum. Beata Spieralska. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią wieki”, 2008.
Głombiowski, Karol, i Helena Szwejkowska. Książka rękopiśmienna i biblioteka w starożytności i średniowieczu. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979.
Hourihane, Colum. The Grove Encyclopedia of Medieval Art and Architecture. T. 1 Oxford: Oxford University Press, 2012.
Iorga, Nicolae. Description. Domnii români după portrete şi fresce contemporane : adunate şi publicate de preşedintele comisiunii. Sibiu: Editura şi Tiparul Krafft & Drotleff pentru arte grafice, 1930.
Iosipescu, Sergiu. „Bătălia de la Posada (9-12 noiembrie 1330). O contribuţie la critica izvoarelor istoriei de început a pricipatului Ţării Româneşti”. Revista Istorică 19 (2008), nr. 1-2: 59–82.
Kłoczowski, Jerzy. Młodsza Europa. Europa Środkowo-Wschodnia w kręgu cywilizacji chrześcijańskiej średniowiecza. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1998.
Kovács, Endre. Magyarok és lengyelek a történelem sodrában. Budapest: Gondolat, 1973.
Krzyżanowski, Stanisław. Początki Wołoszczyzny, Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1889.
Madgearu, Alexandru. „Castrum Argyas: Poenari sau Curtea de Argeş?”. W: Studia varia in honorem Professoris Ştefan Ştefănescu Octogenarii, red. Cristian Luca. Vol.1. Bucareşti: Editura Academiei române 2009.
Nouzille, Jean. Transylwania obszar kontaktów i konfliktów. Tłum. Jadwiga Proksa. Bydgoszcz: Homini, 1997.
Rajman, Jerzy. Encyklopedia Średniowiecza. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa, 2006.
Rezachevici, Constantin. „Localizarea bătăliei dintre Basarab I şi Carol Robert (1330): în Banatul de Severin”. Anuarul Institutului de Istorie şi Arheologie 21 (1984), nr. 5: 73-87.
Stoicescu, Nicolae. 1330 Posada. Bucureşti: Editura Militară, 1980.
Stryjkowski, Maciej. Kronika Polska, Litewska, Żmódzka i Wszystkiej Rusi. Warszawa: Gustaw Leon Glücksberg, 1846.
