Religion as a Vehicle of Civilization

  • Wojciech Daszkiewicz The John Paul II Catholic University of Lublin, Faculty of Philosophy
Keywords: civilization; religion; man

Abstract

Religion is not civilization, but one of its vehicles which shows the ethos of a given civilization, creates a moral code and a value system for its participants, formulates social norms, and shapes its mentality and social order. It is impossible to answer the question whether it is religion which produces civilization, or vice versa—it is civilization which contributes to the emergence of a religion. There is no regularity in it. Each specific case should always be studied separately and, then, we will be able to discern civilizations that make up religions, or religions that create civilizations by pulling all the aspects of individual and social life into the sacred sphere.

References

Bagby, Philip. Kultura i historia. Prolegomena do porównawczego badania cywilizacji. Przeł. Jerzy Jedlicki, przedmową opatrzył Jerzy Topolski. Warszawa: PIW, 1975

Bauman, Zygmunt. Nowoczesność i zagłada. Przeł. Franciszek Jaszuński. Warszawa: Fundacja Kulturalna Masada, 1992

Bostom, Andrew. Niewierni nie są równi muzułmanom. https://euroislam.pl/niewierni-nie-sa-rowni-muzulmanom/?print=pdf. Dostęp 20.05.2017.

Braudel, Fernand. Gramatyka cywilizacji. Przeł. Hanna Igalson-Tygielska. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2006

Braudel, Fernand. Kultura materialna, gospodarka i kapitalizm. T. 1: Struktury codzienności, Przeł. Maria Ochab i Piotr Graff. Warszawa: PIW, 1992

Bronk, Andrzej. „Słowo wstępne”. W: Philip Jenkins. Chrześcijaństwo przyszłości. Przeł. Stanisław Grodź, 5–17. Warszawa: Verbinum. Wydawnictwo Księży Werbistów, 2009.

Cicero, Marcus Tullius, Tusculanae disputationes. Gespräche in Tusculum. Lateinisch-deutsch. Hrsg. Ernst-Alfred Kirfel. Stuttgart: Philipp Reclam, 1997

Golka, Marian. Cywilizacja. Europa. Globalizacja. Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 1999

Golka, Marian. Cywilizacja współczesna i globalne problemy. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2012

Huntington, Samuel P. Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego. Przeł. Hanna Jankowska. Wyd. 2. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA, 2008.

Kobrzarska-Bar, Barbara. „Fundamentalizm religijny muzułmańskich organizacji terrorystycznych a stan zagrożenia w Europie”. Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego 8 (2014), 1: 167–182

Koneczny, Feliks. O wielości cywilizacyj. Kraków: Gebethner i Wolf, 1935

Kowalik, Małgorzata. „Arnold J. Toynbee. Zagrożenia i perspektywy Zachodu”. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin – Polonia 27 (2002), 4: 63–78

Krawczyk, Rafał. Podstawy cywilizacji europejskiej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza WSHiP, 2006.

Krzysztofek, Kazimierz. Cywilizacja: dwie optyki. Warszawa: Instytut Kultury, 1991

Menzies, Gavin. 1421 rok w którym Chińczycy odkryli Amerykę i opłynęli świat. Przeł. Radosław Januszewski. Warszawa: Amber, 2002.

Modrzejewski, Arkadiusz. „Cywilizacja jako system społeczny”. Cywilizacja i Polityka 2009, 7: 11–27.

Morgan, Lewis Henry. „Społeczeństwo pierwotne”. Przeł. Aleksandra Bąkowska. W: Świat człowieka – świat kultury. Antologia tekstów klasycznej antropologii. Red. Ewa Nowicka-Rusek i Małgorzata Głowacka-Grajper, 71–81. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009.

Potulski, Jakub. Rola i znaczenie tradycji w funkcjonowaniu współczesnych instytucji politycznych w Rosji. Toruń: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005

Skudrzyk, Piotr. Losy cywilizacji według Arnolda J. Toynbee’go. Katowice: Towarzystwo Zachęty Kultury, 1992.

Staszic, Stanisław. Ród ludzki. Warszawa: Wydawnictwo WGP, 2003.

Tarasiewicz, Paweł. „‘Kultura’ i ‘Cywilizacja’ – próba korelacji”. Roczniki Kulturoznawcze 2 (2011): 75-86.

Tatarkiewicz, Władysław. „Cywilizacja i kultura”. W: Tenże. Parerga, 74–92. Warszawa: PWN, 1978

Toynbee, Arnold J. Cywilizacja w czasie próby. Przeł. Wojciech Madej. Warszawa: Wydawnictwo Przedświt, 1991.

Toynbee, Arnold J. Studium historii. Przeł. Józef Marzęcki. Warszawa: PIW, 2000.

Toynbee, Arnold J., i Ikeda Daisaku. Wybierz życie, dialog o lepszej przyszłości. Przeł. Adam Chmielewski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999

Zdybicka, Zofia Józefa. Religia w kulturze. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2010.

Zdybicka, Zofia Józefa. Religia a religioznawstwo. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2013.

Published
2020-01-03
Section
Articles