Why Do We Need Anthropology? On the Mutual Penetration of Discourses on Culture/Spiritual Culture
Abstract
The modern world is a multicultural world and we have probably got used to it—at least most of us have. Hence, every day, for example at work, we try to overcome the differences that divide us, seeking to communicate with someone about whom we really know very little. Although we understand the person, we are unable to „empathise” with his or her world. Cultural/interpretive anthropology, whose natural context is the „global village”, helps us to domesticate the „Other”. Referring to selected coryphaeuses of anthropology, I tried to build step by step the thread of understanding with „someone” who does not belong to my world and never will. In this proposal, I do not sugar-coat the differences, and it is precisely in spite of these differences that I seek agreement with the „someone” behind whom stands a different, unique tradition. Agreement is possible because we are all human, but ‘tailored’ to our own culture. Interpretive anthropology is a peculiar proposal that meets most often with philosophy of culture and with literature.
References
Astuti, Rita, Jonathan Parry, i Charles Stafford, red. Questions of Anthropology. London: Routledge, 2007.
Barańska, Edyta. „Był tutaj prawdziwy słoń. Wokół teorii C. Geertza”. Dialogi Polityczne, nr 29 (2020): 63-76.
Burszta, Wojciech J. „Wirtualizacja kultury i co z tego wynika”. W Religia i kultura w globalizującym się świecie, red. Marian Kempny, Grażyna Woroniecka, 25-38. Kraków: Nomos, 1999.
Eliade, Mircea. Sacrum, mit, historia. Wybór esejów. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970.
Eller, Jack D. Introducing Anthropology of Religion. London: Routledge, 2007.
Frazer, James. Złota Gałąź. Tłum. Henryk Krzeczkowski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1978.
Geertz, Clifford. Dzieło i życie. Antropolog jako autor. Tłum. Ewa Dżurak, Sławomir Sikora. Warszawa: Wydawnictwo KR, 2000.
Geertz, Clifford. Islam Observed. Religious Development in Morocco and Indonesia. Chicago: University of Chicago Press, 1968.
Geertz, Clifford. Po fakcie. Dwa kraje, cztery dekady, jeden antropolog. Tłum. Tomasz Tesznar. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010.
Geertz, Clifford. The Interpretations of Cultures. Selected Essays. New York: Basic Books, 1973.
Geertz, Clifford. Zastane światło. Antropologiczne refleksje na tematy filozoficzne. Tłum. Zbigniew Pucek. Kraków: Universitas, 2003.
Kołakowski, Leszek. Jezus ośmieszony. Esej apologetyczny i sceptyczny. Tłum. Dorota Zańko, Kraków: Znak, 2014.
Kuper, Adam. Między charyzmą a rutyną. Antropologia brytyjska 1922-1982. Tłum. Katarzyna Kaniowska. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1987.
Malinowski, Bronisław. Dziennik w ścisłym znaczeniu tego słowa. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2002.
McCutcheon, Russel. Studying Religion. An Introduction. London: Routledge, 2019.
McGrath, Alister. Richard Dawkins, C. S. Levis and Meaning of life. London: Society for Promoting Christian Knowledge, 2019.
Moore, Jerry D. Visions of Culture. An Introduction to Anthropological Theories and Theorists. Plymouth: Altamira Press, 2012.
Paluch, Andrzej. Mistrzowie antropologii społecznej, Warszawa: PWN, 1990.
Pismo Święte Starego Testamentu. Biblia Tysiąclecia, Poznań: Pallotinum, 2014.
Sapir, Edward. Kultura, język, osobowość. Wybrane eseje. Tłum. Barbara Stanosz, Roman Zimand. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1978.
Szafrański, Adam A., red. Clifford Geertz a wyzwania antropologii współczesnej. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2017.
Szafrański, Adam A., red. Clifford Geertz. Dziedzictwo-Interpretacje-Dylematy. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2012.
Szafrański, Adam A. Geertz a antropologiczne dyskusje wokół religii. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2007.
Szafrański, Adam A. „Jeppe Sinding Jensen’s Conception of Religion. Towards the Constructivist Phenomenology of Religion”. W Ways to Religion, red. Aleksandra Knapik, Katarzyna Buczek, Piotr P. Chruszczewski, Richard L. Lanigan, John R. Rickford, 159-171. Wrocław–Washington: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Filologicznej, 2017.
Szafrański, Adam A. „Nowa antropologia” wobec dawniejszych koncepcji religii i magii. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos, 2000.
Szafrański, Adam A. „Religia jako ‘pierwotne światło’. Kilka uwag na temat religii w ujęciu Clifforda Geertza”. W Geertz a hybrydowa wersja antropologii interpretacyjnej, red. Adam A. Szafrański, 117-127. Lublin: Wydawnictwo KUL, 2011.
Urbaniak, Sebastian. „Granice interpretacji. Perspektywy i ograniczenia interpretacjonizmu Clifforda Geertza”. Kultura i Społeczeństwo nr 1 (2019): 189-201.
Zabala, Santiago, red. Przyszłość religii. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010.
