Zindywidualizowany teizm sceptyczny
Abstrakt
W artykule podejmuję próbę modyfikacji stanowiska zwanego „teizmem sceptycznym”. Powstało ono jako odpowiedź na dwa najpoważniejsze argumenty przeciwko istnieniu Boga: „argument ze zła” oraz „argument z ukrycia”. Tekst stanowi próbę udzielenia odpowiedzi na pytania: czym teizm sceptyczny różni się od innych postaci teizmu? Czy „teizm sceptyczny” stanowi krok naprzód w radzeniu sobie z problemem zła i problemem ukrycia? Czy da się w taki sposób zmodyfikować „teizm sceptyczny”, aby zdolny był objąć indywidualne przypadki doświadczenia zła i poczucia, że Bóg jest nieobecny? „Zindywidualizowany teizm sceptyczny”, który proponuję, nie tylko zawiera wszystkie nowe elementy, które „teizm sceptyczny” wniósł do dyskusji nad problemem zła i problemem ukrycia, lecz zabezpiecza także element indywidualności, który jest obecny w zmaganiu się każdego człowieka z tymi problemami Pozwala także nakreślić strategię, które mogą się okazać przydatne dla zwolenników teizmu, z których najistotniejszą jest świadectwo własnego zmagania się z problemem zła i problemem ukrycia.
Bibliografia
Breiterman, Zachary. 1998. (God) After Auschwitz. Tradition and Change in Post-Holocaust Jewish Thought. Princeton: Princeton University Press.
Cohen, Athur. 1981. The Tremendum. A Theological Interpretation of the Holocaust. New York: Croassroad.
De Poe, John. 2014. „On the Epistemological Framework for Skeptical Theism”. W: Trent Dougherty i Justin McBrayer (eds.). Skeptical Theism. New Essays, 32–44. Oxford: Oxford University Press.
Dougherty,Trent. 2018. „Skeptical Theism”. W: Edward Zalta (ed.). Stanford Encyclopedia of Philosophy. Dostęp 24.09.2018. https://plato.stanford.edu/entries/skeptical-theism/).
Gutowski, Piotr. 2016. Stare i nowe. Esej o roli jednostkowych podmiotów, zmiany i wątpienia w religii. Kraków: Fundacja „Dominikańskie Studium Filozofii i Teologii”.
Hubaczek, Krzysztof. 2010. Bóg a zło. Problematyka teodycealna w filozofii analitycznej. Wrocław: Uniwersytet Wrocławski.
Hubaczek, Krzysztof. 2007. „Williama Rowe’a bayesiański argument ze zła przeciwko istnieniu Boga. Próba analizy i oceny”. Diametros 14: 45–52.
Jonas, Hans. 2003. Idea Boga po Auschwitz. Tłum. Grzegorz Sowiński. Kraków: Znak.
Kant, Immanuel. 1986. Krytyka czystego rozumu. T. I. Przełożył Roman Ingarden. Warszawa: PWN.
Kearney, Richard. 2011. Anatheism. Returning to God after God. New York: Columbia University Press.
Łukasiewicz, Dariusz. 2014. Opatrzność Boża, wolność, przypadek. Studium z analitycznej filozofii religii. Kraków, Poznań: W drodze.
Maitzen, Stephen. 2013. „The Moral Skepticism Objection to Skeptical Theism”. W: Justin McBrayer i Daniel Howard-Snyder (eds). The Blackwell Companion to the Problem of Evil, 444–457. Oxford: Wiley Blackwell.
McBrayer, Justin. 2012. „Are skeptical theists really skeptics? Sometimes yes and sometimes no”. International Journal for Philosophy of Religion 72: 3-16.
McBrayer, Justin. 2010. „Skeptical Theism”. Philosophy Compass 5/7: 611–623.
Pascal, Blaise. 1977. Myśli. Tłum. Tadeusz Żeleński. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
Pereboom, Derk. 2005. „The Problem of Evil”. W: Justin McBrayer i Daniel Howard-Snyder (eds). The Blackwell Companion to the Problem of Evil, 147–170. Oxford: Wiley Blackwell.
Rudavsky, Tamar. 2013. A Brief History of Skeptical Response to Evil. W: Justin McBrayer i Daniel Howard-Snyder (eds.). The Blackwell Companion to the Problem of Evil, 379–395. Oxford: Wiley Blackwell.
Senor, Thomas. 2013. Skeptical Theism, cornea, and Common Sense Epistemology. W: Justin McBrayer i Daniel Howard-Snyder (eds). The Blackwell Companion to the Problem of Evil, 426–443. Oxford: Wiley Blackwell.
Wielenberg, Erik. 2010. „Skeptical Theism and Divine Lies”. Religious Studies 46: 509–523.
Wilcox, John. 1989. The Bitterness of Job. Ann Arbor: Univeristy of Michigan Press.
Wilks, Ian. 2014. „The Global Skepticism Objection to Skeptical Theism”. W: Trent Dougherty i Justin McBrayer (eds.). Skeptical Theism. New Essays, 458–467. Oxford: Oxford University Press.
Ziemińska, Renata. 2013. Historia sceptycyzmu. W poszukiwaniu spójności. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Copyright (c) 2019 Roczniki Filozoficzne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.