„Wiara oświeconych”. Uwagi metodologiczne o rozprawie Władysława Witwickiego oraz kilka przykładów stosunku „oświeconych” do Boga i wiary

Anna Brożek

doi:10.18290/rf.2019.67.1-3

Anna Brożek Zakład Semiotyki Logicznej, Instytut Filozofii, Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego https://orcid.org/0000-0003-1807-7631

DOI: https://doi.org/10.18290/rf.2019.67.1-3

Słowa kluczowe: wiara; analiza metodologiczna; Władysław Witwicki; Szkoła Lwowsko-Warszawska

Abstrakt

Pierwsza część artykułu zawiera logiczną rekonstrukcję oraz metodologiczną analizę niektórych aspektów słynnej pracy Władysława Witwickiego pt. Wiara oświeconych”. W szczególności, analizie poddane są dokonane przez Witwickiego klasyfikacje wierzących oraz zasady tych klasyfikacji; wskazane są także błędy natury metodologicznej, jakich Witwicki się dopuszcza. W drugiej części tekstu dystynkcje Witwickiego zilustrowane zostały poprzez postawy względem Boga i wiary reprezentowane przez czterech przedstawicieli Szkoły Lwowsko-Warszawskiej: Kazimierza Twardowskiego, Jana Łukasiewicza, Tadeusza Kotarbińskiego, Józefa Marię Bocheńskiego.

Bibliografia

Brożek, Anna. 2010. Kazimierz Twardowski w Wiedniu. Warszawa: Semper.

Brożek, Anna. 2011. „Miejsce światopoglądu w życiu i w filozofii Kazimierza Twardowskiego”. W: Stanisław Janeczek, Rafał Charzyński i Michał Maciołek (red.). 2011. Światopoglądowe odniesienia filozofii polskiej, 317–327. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Janeczek, Stanisław, i Anna Starościc (red.). 2014. Filozofia a religia. Inspiracje — krytyka. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Janeczek, Stanisław, Rafał Charzyński i Michał Maciołek (red.). 2011. Światopoglądowe odniesienia filozofii polskiej. Lublin, Wydawnictwo KUL.

Kleszcz, Ryszard. 2014. „Twardowski o filozofii, nauce i religii”. W: Janeczek, Stanisław, i Anna Starościc (red.). 2014. Filozofia a religia. Inspiracje — krytyka, 375–392. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Kotarbiński, Tadeusz. 1958. „Przykład indywidualny kształtowania się postawy wolnomyślicielskiej”. W: Tadeusz Kotarbiński i Leopold Infeld. 1960. Przykład indywidualny kształtowania się postawy wolnomyślicielskiej. Religia i ja, 5–16. Warszawa: Książka i Wiedza, 1960.

Kotarbiński, Tadeusz, i Leopold Infeld. 1960. Przykład indywidualny kształtowania się postawy wolnomyślicielskiej. Religia i ja. Warszawa: Książka i Wiedza.

Łukasiewicz, Jan. 1937. W: „W obronie logistyki”. W: Jan Łukasiewicz. Z zagadnień logiki i filozofii, 210–219. Warszawa, PWN, 1961.

Łukasiewicz, Jan. 1961. Z zagadnień logiki i filozofii. Warszawa: PWN.

Łukasiewicz, Jan. 2013. Pamiętnik. Warszawa: Semper.

Marciszewski, Witold. 1972. Podstawy logicznej teorii przekonań. Warszawa, PWN.

Nieznański, Edward. 1985. „Logika przekonań a wiara oświeconych”. Studia Philosophiae Christianae 21, nr 1: 157–162.

Twardowski, Kazimierz. 1926. „Autobiografia”. W: Kazimierz Twardowski. Myśl, mowa i czyn, 35–49. Warszawa: Semper, 2014.

Twardowski, Kazimierz. 2014. Myśl, mowa i czyn. Warszawa: Semper.

Witwicki, Władysław. 1925/1927. Psychologia. T. I-II. Lwów: Lwowska Biblioteczka Pedagogiczna.

Witwicki, Władysław. 1939. Wiara oświeconych. Warszawa: PWN.

Witwicki, Władysław. 1980. „Ankieta w sprawie utraty wiary religijnej”. Euhemer nr 3(117): 103–113.