O Arystotelesowej Proairesis w interpretacji Sebastiana Petrycego z Pilzna, czyli o „Wyborze abo przedsięwzięciu”

Maciej Smolak

doi:10.18290/rf2202.6

Maciej Smolak Uniwersytet Jagielloński w Krakowie https://orcid.org/0000-0002-4595-5068

Słowa kluczowe: Arystoteles, Sebastian Petrycy z Pilzna, przedsięwzięcie, wybór

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest próba rozjaśnienia sensu Arystotelesowej proairesis w interpretacji Sebastiana Petrycego z Pilzna. Autor dowodzi, że wyrażenie „wybór abo przedsięwzięcie” nie jest użyte przypadkowo i że Arystotelesową proairesis w interpretacji Petrycego tworzą: (1) przedsięwzięcie w sensie wyznaczenia celu do realizacji; (2a) wybór własny w sensie preferencyjnego wyboru, czyli wyboru jednej strategii działania zamiast innej; (2b) wybór własny w sensie decyzji o przystąpieniu do obranej strategii działania; (3) przedsięwzięcie w sensie rozpoczęcia (i kontynuacji) działania prowadzącego do urzeczywistnienia wyznaczonego celu.

Bibliografia

Arystoteles. 1956. Etyka nikomachejska. Tłum., wstęp i komentarz: Daniela Gromska. Warszawa: PWN.

Arystoteles. 2011. Etyka nikomachejska. Tłum. i komentarz: Sebastian Petrycy. Warszawa: Hachette.

Bostock, David. 2000. Aristotle’s Ethics. New York: Oxford University Press.

Irwin, Terence. 2007. The Development of Ethics. T. 1. Oxford: Oxford University Press.

Joachim, Harold. 1955. Aristotle: The Nicomachean Ethics. Oxford: Clarendon Press.

Mayenowa, Maria R., i in., red. 1966–. Słownik Polszczyzny XVI wieku. T. 1–37. Wrocław: Ossolineum; Warszawa: PAN.

Nielsen, Karen. 2011. “Deliberation as Inquiry: Aristotle’s Alternative to the Presumption of Open Alternatives”. Philosophical Review 120 (3): 383–421.

Petrycy, Sebastian. 1956. Pisma wybrane. T. 1 i 2. Warszawa: PWN.

Ricoeur, Paul. 1990. Soi-même comme un autre. Paris: Éditions du Seuil.

Skowroński, Leszek. 2014. Arystoteles o celu ludzkiego życia. Ku nowej interpretacji Etyki nikomachejskiej. Nowa Wieś: Rolewski.

Smolak, Maciej. 2018. „O proairesis u Arystotelesa w interpretacji Sebastiana Petrycego z Pilzna. W 400-setną rocznicę wydania Etyki nikomachejskiej w tłumaczeniu i z komentarzem Sebastiana Petrycego z Pilzna”. Archiwum Historii Filozofii i Myśli Społecznej 63:327–48.

Tomasz z Akwinu. 1949. In decem libros Ethicorum Aristotelis ad Nichomachum expositio. Red. Raimondo M. Spiazzi. Torino: Marietti.

Wąsik, Wiktor. 1923–1935. „Sebastian Petrycy z Pilzna i epoka (Ze studiów nad dziejami filozofii w Polsce i recepcją Arystotelesa)”. Z. 1–3. Warszawa: Wydawnictwo Kasy im. Mianowskiego–Instytut Popierania Nauki.

Żarnowski, Mirosław. 2010. „Sebastiana Petrycego z Pilzna przestrogi i przydatki do filozofii przystojności ludzkiej.” Studia Philosophica Wratislaviensia 5 (3): 115–36.