The Weakness of Liberal Democracy a Lever to the Success of Anti-Establishment Parties: Chantal Mouffe on Challenges of the Political

Keywords: Chantal Mouffe, populism, the left, the right, liberalism, crisis

Abstract

Today in Europe we are witnessing a populist turn, we could even speak of a “populist moment” that signals the crisis of neoliberal democracy. According to Chantal Mouffe, “the populist moment” is the expression of a set of heterogeneous demands, which cannot be formulated in traditional right/left frontier. The battles of our time will be between right-wing and left-wing populism. Although the current state of liberal societies appears to favor the development of a Right project, Mouffe proves that just a left-wing one can uphold any kind of radicalisation of democracy. The aim of this paper is to examine the reasons for the increasing success of populist parties in European countries and to consider whether the way the present crisis is manifesting is conducive to the growth of a populist narrative, especially in its right-wing variant.

References

Betz, Hans-Georg. 2002. „Conditions Favouring the Success and Failure of Radical Right-Wing Populist Parties in Contemporary Democracies”. W: Democracies and the Populist Challenge, red. Yves Mény i Yves Surel, 197–213. Basingstoke: Palgrave Macmillan.

Borkowska-Nowak, Małgorzata. 2017. „Pośród miraży i pułapek populizmu. O przesłankach sukcesu partii antyestablishmentowych”. W: Nowe partie i ruchy polityczne. Praktyka i idee współczesnych demokracji, red. Katarzyna Walecka i Katarzyna Wojtas, 37–50. Wydawnictwo Naukowe UKSW.

Canovan, Margaret. 2008. Lud. Tłum. Sebastian Szymański. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Canovan, Margaret. 2010. Zaufajcie ludowi! Populizm i dwa oblicza demokracji. Tłum. Ewa Klekot. W: Populizm, red. naukowa Olga Wysocka, 283–305. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Dybel, Paweł, i Szymon Wróbel. 2008. Granice polityczności. Warszawa: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Fundacja Aletheia.

Haider, Jörg. 1995. The Freedom I Mean. [B.m.w.]: Swan Books.

Immerfall, Stefan. 1998. „Conclusion: the neo-populist agenda”. W: The New Politics of the Right: Neo-Populist Parties and Movements in Established Democracies, red. Hans-Georg Betz i Stefan Immerfall, 249–261. London: Macmillan.

Koczanowicz, Leszek. 2005. „Antagonizm, agonizm i radykalna demokracja. Koncepcja polityki Chantal Mouffe”. W: Chantal Mouffe. Paradoks demokracji. Tłum. Wojciech Jach, Magdalena Kamińska i Andrzej Orzechowski, 8–16. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.

Kołakowski, Leszek. 2011. Moje słuszne poglądy na wszystko. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Laclau, Ernesto. 2010. „Co oznacza populizm”. Tłum. Adam Ostolski. W: Populizm, red. naukowa Olga Wysocka, 99–116. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Mouffe, Chantal. [b. r.]. „Democracy in Europe: The Challenge of Right-wing Populism”. CCCB. Dostęp 10.05.2021. http://www.cccb.org/rcs_gene/mouffe.pdf.

Mouffe, Chantal. 2001. „The Left Needs a Political Adversary”. Transversal.at. Dostęp 10.05. 2021. https://transversal.at/pdf/journal-text/1235/.

Mouffe, Chantal. 2005a. „The ‘End of Politics” and the Challenge of Right-wing Populism. W: Populism and the Mirror of Democracy, red. Francisco Panizza, 50–71, London, New York: Verso.

Mouffe, Chantal. 2005b. Paradoks demokracji. Tłum. Wojciech Jach, Magdalena Kamińska i Andrzej Orzechowski. Wrocław: Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP.

Mouffe, Chantal. 2006. „Demokracja wymaga różnicy”. [Chantal Mouffe w rozmowie z Jackiem Żakowskim]. Polityka. Dodatek Niezbędnik Inteligent, nr 25 (2559). Dostęp 10.05,2021. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/183570,1,demokracja-wymaga-roznicy.read.

Mouffe, Chantal. 2008. Polityczność. Przewodnik krytyki politycznej. Tłum. Joanna Erbel. Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Mouffe, Chantal. 2011. „Wyzwanie Schmitta”. W: Carl Schmitt. Wyzwanie polityczności, red. Chantal Mouffe, 5–11, Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Mouffe, Chantal. 2014. „Populism is a necessity”. [Chantal Mouffe w rozmowie z Julią Korbik]. The European.eu. Das Debatten Magazine. Dostęp 10.05,2021. https://www.theeuropean.de/en/chantal-mouffe-4/8420-why-the-eu-needs-populism.

Mouffe, Chantal. 2015. [Chantal Mouffe w rozmowie z Elke Wagner]. W: eadem. Agonistyka. Tłum. Barbara Szelewa. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Mouffe, Chantal. 2018. For a Left Populism. London, New York: Verso.

Mudde, Cas. 2010. „Populistyczny Zeitgeist”. Tłum. Daria Kuczyńska-Szymala. W: Populizm, red. naukowa Olga Wysocka, 338–367. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Shils, Edward A. 2010. „Udręka tajemnicy: populizm”. Tłum. Daria Kuczyńska-Szymala. W: Populizm, red. naukowa Olga Wysocka, 44–52. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Taggart, Paul. 2000. Populism. Buckingham: Open University Press.

Taggart, Paul. 2010. „Populizm, lud i rdzenna kraina”. Tłum. Daria Kuczyńska-Szymala. W: Populizm, red. naukowa Olga Wysocka, 77-98. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Taguieff, Pierre-André. 2010. „Nauki polityczne w konfrontacji z populizmem. Od konceptualnego mirażu do realnego problemu”. Tłum. Agnieszka Kościańska i Michał Petryk. W: Populizm, red. naukowa Olga Wysocka, 145–191. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Weyland, Kurt. 2010. „Neoliberalny populizm w Ameryce Łacińskiej i Europie Wschodniej”. Tłum. Łukasz Gruszczyński. W: Populizm, red. naukowa Olga Wysocka, 216–253. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Wielgosz, Przemysław. 2005. „Rewanż antagonizmu i upadek centrolewicy”. Lewica.pl. Dostęp 10.05.2021. http://www.lewica.pl/index.php?id=10122&druk=1.

Wysocka, Olga. 2010. „Wstęp”. W: Populizm, red. naukowa Olga Wysocka, 7–22. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Published
2021-06-28
Section
Articles