Jacques Lacan i jego lingwistyczna koncepcja psychoanalizy
Abstrakt
Jacques Lacan, the founder of the linguistic conception of psychoanalysis, has brought about the last, as we think, split within the psychoanalytic movement. He himself defined his work as a reinterpretation of the idea of Sigmund Freud. The Lacanean school, however, may be perceived as an original theory, developing psychoanalysis on the basis of the output and methods of linguistics and structuralism, a theory which treats language as the principal object of analysis.
The paper presents a professional biography of Lacan, a history of the institutions he has founded and of his conflict with the psychoanalytic milieu; it presents the basic conceptions of the Lacanean theory: the mirror stage and its role in the forming of the subject (as opposed to illusion which is supposed to be ego); desire as a consequent of the basic lack, an effect of the dialectic of need and request through its dissatisfaction a constant source of psychic energy; unawareness of the language structure as well as the main mechanisms and laws which govern it − metaphor, that is condensation, and metonymy, that is shift. He points at some implications of the Lacanean theory as to the understanding and therapy of psychic disorders.
Bibliografia
Abelhauser A.: Chronologie. „Magazine Littéraire” 1993 nr 315 s. 24-28.
Aleksandrowicz J.: Psychoterapia medyczna. Warszawa 1994. PZWL.
Anzieu D.: Pour une psycholinguistique psychanalytique: bref bilan et questions préliminaires. W: Psychanalyse et langage − du corps à la parole. Paris 1977. Dunod-Bordas.
Backès − Clément C.: La Psychanalyse: et les sciences de l'homme. W: D. Hollier (red.): Panorama des sciences humaines. Paris 1973. NRF.
Bertherat Y.: Freud z Lacanem, czyli nauka i psychoanalityk. W: Wiek XX − przekroje. Antologia współczesnej krytyki francuskiej. Kraków 1991. Oficyna Literacka.
Borch − Jacobsen M.: Lacan − le maître absolu. Paris 1990. Flammarion.
Chazaud J.: L'impact de la linguistique et des études de communication. W: Tendances nouvelles de la psychanalyse. [b.m.w.] 1978. Le Centurion.
Chemama R. (red.): Dictionnaire de la psychanalyse − dictionnaire actuel des signifiants, concepts et mathèmes de la psychanalyse. Paris 1993. Larousse.
Clément C.: Vies et légendes de Jacques Lacan. Paris 1985. Bernard Grasset.
Descombes V.: To samo i inne. Czterdzieści pięć lat filozofii francuskiej (1933-1978). Warszawa 1996. Spacja.
Dethy M.: Introduction à la psychanalyse de Lacan. Chronique Sociale. Lyon 1992.
Dor J.: Introduction à la lecture de Lacan. Vol. 1. L'inconscient structuré comme un langage. Paris 1985. Denoël.
Dor J.: Introduction à la lecture de Lacan. Vol. 2. La structure du sujet. Paris 1992. Denoël.
Eco U.: Nieobecna struktura. Warszawa 1996. Wydawnictwo KR.
Fages J.-B.: Comprendre Jacques Lacan. Toulouse 1990. Privat.
Gibello B.: Fantasme, langage, nature: trois ordres de réalités. W: D. Anzieu. Psychanalyse et langage − du corps à la parole. Paris 1977. Dunod-Bordas.
Gościniak J.: Wprowadzenie w wybrane zagadnienia psychoanalizy J. Lacana. W: B.Waligóra (red.). Elementy psychologii klinicznej. T. 3. Poznań 1994. Wydawnictwo Naukowe UAM.
Gościniak J.: Wprowadzenie w problematykę kliniczną teorii J. Lacana. W: B. Waligóra (red.). Elementy psychologii klinicznej. T. 4. Poznań 1995. Wydawnictwo Naukowe UAM.
Guiraud P.: Semantyka. Warszawa 1976. Wiedza Powszechna.
Julia D.: Słownik filozofii. Katowice 1992. Wydawnictwo Książnica.
Julien P.: Pour lire Jacques Lacan. Paris 1995. E.P.E.L.
Kordys J.: Imię Ojca (między neurosemiotyką a antropologią). W: S. Żółkiewski, M.Hopfinger (red.). Posługiwanie się znakami. Wrocław 1991. Ossolineum.
Lacan J.: Les complexes familiaux dans la formation de l'individu. Paris 1984. Navarin Editeur.
Lacan J.: Ecrits. Paris 1966. Seuil.
Lacan J.: Les formations de l'inconscient. Séminaires de l'année 1957-58. „Bulletin de Psychologie” 11-12:1957-1958.
Lacan J.: De la psychose paranoïaque dans ses rapports avec la personnalité. Paris 1975. Seuil.
Lacan J.: Le Séminaire de Jacques Lacan − Livre I − Les Ecrits techniques de Freud. Paris 1975. Seuil.
Lacan J.: Le Séminaire de Jacques Lacan − Livre II − Le Moi dans la théorie de Freud et dans la technique de la psychanalyse. Paris 1978. Seuil.
Lacan J.: Le Séminaire de Jacques Lacan − Livre III − Les Psychoses. Paris 1981. Seuil.
Lacan J.: Le Séminaire de Jacques Lacan − Livre IV − La relation d'objet. Paris 1994. Seuil.
Lacan J.: Le Séminaire de Jacques Lacan − Livre XI − Les Quatre concepts fondamentaux de la psychanalyse. Paris 1973. Seuil.
Lacan J.: Le stade du miroir comme formateur de la fonction du Je. „Revue Française de Psychanalyse” 13:1949 nr 4 s. 449-455.
Lacan J.: Stadium zwierciadła jako czynnik kształtujący funkcję Ja w świetle doświadczenia psychoanalitycznego. Referat na XVI Międzynarodowym Kongresie Psychoanalitycznym, Zurich, 17 lipca 1949. „Psychoterapia” 1987 nr 4(63) s. 5-9.
Laplanche J., Pontalis J.-B.: Vocabulaire de la Psychanalyse. Paris 1973. PUF.
Lis − Turlejska M.: Wprowadzenie. W: Nowe zjawiska w psychoterapii. Warszawa 1991. Agencja Wydawnicza Jacek Santorski & Co.
Miller G. (red.): Lacan. Paris 1987. Bordas.
Miller D. i G.: Psychanalyse 6 heures 1/4. Paris 1991. Seuil.
Pawlak K.: Psychoanaliza według Jacquesa Lacana. W: M. Lis-Turlejska (red.). Nowe zjawiska w psychoterapii. Warszawa 1991. Agencja Wydawnicza Jacek Santorski & Co.
Piaget J.: Strukturalizm. Warszawa 1972. Wiedza Powszechna.
Polański K. (red.): Encyklopedia językoznawstwa ogólnego. Wrocław 1995. Ossolineum.
Polański K.: Wprowadzenie. W: F. de Saussure. Kurs językoznawstwa ogólnego. Warszawa 1991. PWN.
Postel J. (red.): Dictionnaire de psychiatrie et de psychopathologie clinique. Paris 1993. Larousse.
Rifflet − Lemaire A.: Jacques Lacan. Bruxelles 1970. Dessart.
Saussure F. de: Kurs językoznawstwa ogólnego. Warszawa 1991. PWN.
Wallon H.: Comment se développe chez l'enfant la notion du corps propre. „Journal de Psychologie” 1931 s. 705-748.
Wallon H.: L'Evolution psychologique de l'enfant. Paris 1991. Armand Colin.
Wartel R.: L'Enseignement de Lacan, pour la psychiatrie. Wykład wygłoszony w Krakowie w 1993 roku.
Ziomek J.: Retoryka opisowa. Wrocław 1990. Ossolineum.
Copyright (c) 1996 Roczniki Filozoficzne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
