Logicy i logika a poznanie przyrody

  • Stanisław Kiczuk Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Filozofii
Słowa kluczowe: logika, funktor prawdziwościowy, funktor nieprawdziwościowy, dwuwartościowy rachunek zdań, wielowartościowy rachunek zdań

Abstrakt

Starting from the 1930s logicians tackled problems connected with applicability of logic in natural sciences and in many cases they tried to practically apply logic in these sciences.

In the article entitled ‘Logicians and logic on study of nature’ it is stressed that the broadly understood formal logic supplies natural sciences, and especially physics, with a paradigm for a method of ordering theses. It is also shown what application of logic laws to natural sciences consists in, and theses are formulated concerning what the laws of classical propositional calculus state. A lot of attention is devoted to the language of modern and contemporary physics. Modern and contemporary physics uses two languages, i.e. the mathematical language and the so-called notional language. The logic of the former language is classical logical calculus. In connection with the notional language logicians construed a lot of systems of non-classical logics in which laws are given that govern the correct use of non-extensional operators connected with such terms occurring in natural sciences as “time”, “cause”, “change” etc. The language of well construed systems of non-classical logics may serve saving, storing and precise communicating the results obtained on the ground of natural sciences.

Bibliografia

Ajdukiewicz K.: Zarys logiki, Warszawa 1960.

Borkowski L.: Wprowadzenie do logiki i teorii mnogości, Lublin 1991.

Burks A.W.: Chance, Cause, Reason, Chicago–London 1977.

Dopp J.: Notions de logique formelle, Louvain–Paris 1965.

Heisenberg W.: Część i całość, tłum. z niem. K. Napiórkowski, Warszawa 1987.

Heisenberg W.: Physics and Philosophy, New York 1958.

Heisenberg W.: Ponad granicami, tłum. z niem. K. Wolicki, Warszawa 1979.

Kiczuk S.: Problematyka wartości poznawczej systemów logiki zmiany, Lublin 1984.

Kiczuk S.: Przedmiot logiki formalnej oraz jej stosowalność, Lublin 2001.

Kotarbiński T.: Wykłady z dziejów logiki, Warszawa 1985.

Kraszewski Z.: Logika – nauka rozumowania, Warszawa 1975.

Lechniak M.: Interpretacje wartości matryc logik wielowartościowych, Lublin 1999.

Łukasiewicz J.: O determinizmie, [w:] Z zagadnień logiki i filozofii, red. J. Słupecki, Warszawa 1961, s. 114-126.

Łukasiewicz J.: W obronie logistyki, „Studia Gnesnensia” 15 (1937), s. 12-25.

Stępień A.B.: Elementy filozofii, Lublin 1982.

Stępień A.B.: Teoria poznania, Lublin 1971.

Such J.: Prawo naukowe, [w:] Filozofia a nauka, red. Z. Cackowski, Warszawa 1987, s. 519-532.

Wright G.H. von: “And Next”, „Acta Philosophica Fennica” 18 (1965), s. 293-304.

Wright G.H. von: “And Then”, „Commentationes Physico-Mathematicae” 1966, nr 7 (32), s. 1-11.

Zawirski Z.: Metoda aksjomatyczna a przyrodoznawstwo, „Kwartalnik Filozoficzny” 2 (1923-1924), s. 129-157.

Zawirski Z.: Metoda aksjomatyczna a przyrodoznawstwo, „Kwartalnik Filozoficzny” 1 (1922-1923), s. 508-545.

Zawirski Z.: Próby aksjomatyzacji fizyki i ich znaczenie filozoficzne, „Przegląd Filozoficzny” 30 (1927), s. 289-290.

Zawirski Z.: Próby stosowania logiki wielowartościowej do współczesnego przyrodoznawstwa, „Sprawozdania Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk” 5 (1931), s. 40-42.

Zawirski Z.: Science et philosophie, Varsovie 1937.

Zawirski Z.: W sprawie syntezy naukowej, „Przegląd Filozoficzny” 39 (1936), s. 347-352.

Opublikowane
2020-10-14
Dział
Artykuły