Probabilistic Theism and the Classical Doctrine of Actus Purus

Słowa kluczowe: Dariusz Łukasiewicz, Tomasz z Akwinu, teizm probabilistyczny, teizm otwarty, teizm klasyczny, atrybuty Boga, wszechmoc, prostota, Bóg jako actus purus, opatrzność vs. przypadek, teologia filozoficzna vs. nauki przyrodnicze

Abstrakt

Teizm probabilistyczny a tradycyjna doktryna actus purus

Teizm probabilistyczny Dariusza Łukasiewicza wyrasta z nieklasycznego rozumienia natury Boga, zwłaszcza atrybutów prostoty i wszechmocy. Redefinicja tych atrybutów w kategoriach współczesnej filozofii analitycznej powoduje, że teizm probabilistyczny jest bliższy teizmu otwartego niż klasycznego teizmu. Jednak niezwykle ważną zasługą tego podejścia jest opracowanie wszechstronnego komponentu naukowego dla teizmu otwartego (który jest ciągle budowany na podstawach biblijnych), co powoduje, że teizm probabilistyczny umożliwia poszerzenie teizmu otwartego o perspektywę współczesnej nauki (współczesnych nauk przyrodniczych). Fundamentalnym znaczeniem teizmu probabilistycznego jest nie tyle pogodzenie występowania zdarzeń przypadkowych z teorią opatrzności, co raczej danie możliwości teizmowi otwartemu do wypłynięcia na szerokie wody dzisiejszych debat teistycznych, toczonych wśród współczesnych naukowców, a nie tylko wśród filozofów i teologów. Bez tego teizm otwarty pozostaje w ramach wąskiej teologicznej perspektywy, interesującej tylko dla teologów chrześcijańskich lub naukowców wyznających światopogląd chrześcijański.

Biogram autora

Ryszard Mordarski, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Polska

Ryszard Mordarski, PhD, Hab., Associate Professor in the Institute of Philosophy, Kazimierz Wielki University

Bibliografia

Aquinas, Thomas. Summa Theologica. Translated by Fathers of the English Dominican Province. New York: Benziger Brothers, 1911–25.

Aquinas, Thomas. Expositio Super Librum Boethii De Trinitate. Leiden: Brill, 1959.

Łukasiewicz, Dariusz. Opatrzność Boża, wolność, przypadek. Studium z analitycznej filozofii religii. Poznań: W drodze, 2014.

Plantinga, Alvin. Does God have a nature? Milwaukee, WI: Marquette University Press, 1980.

Opublikowane
2020-10-01
Dział
Artykuły