Descartes (and Spinoza) on Intellectual Experience and Skepticism
Abstrakt
Kartezjusz (i Spinoza) w kwestii intelektualnego doświadczenia i sceptycyzmu
Epistemologia Kartezjusza jest zakorzeniona w jego głębokim zainteresowaniu i uznaniu dla tego, co można by nazwać intelektualnym doświadczeniem, lub dokładniej przejrzystym intelektualnym doświadczeniem (przejrzyste intelektualne doświadczenie jest moim terminem oznaczającym to, co Kartezjusz określał ujęciem jasnym i wyraźnym). To zainteresowanie intelektualnym doświadczeniem, jak mi się wydaje, podzielali inni racjonaliści, Spinoza i Leibniz. W części pierwszej artykułu staram się ulokować fenomen przejrzystego intelektualnego doświadczenia w ramach doktryny Kartezjusza i Spinozy. Usiłuję pokazać, że jeśli nie uwzględnimy w sposób właściwy charakteru tego doświadczenia, to ryzykujemy utratą wglądu w centralne motywy leżące u podstaw ich teorii poznania. W drugiej części artykułu rozważam intelektualne doświadczenia w kontekście sceptycznego wątpienia, w szczególności radyklanego wątpienia. Chociaż często przyjmuje się, że Kartezjusz i Spinoza zajmują opozycyjne stanowiska, gdy chodzi o kwestię radykalnego wątpienia, to ja sądzę, że ich stanowisko były bardziej do siebie podobne w tej sprawie niż się zwykle przyjmuje.
Bibliografia
Carriero, John. Between Two Worlds: A Reading of Descartes’s “Meditations.” Princeton: Princeton University Press, 2009.
Carriero, John. “Epistemology Past and Present.” Proceedings of the Aristotelian Society 113, no. 2, part 1 (2013): 175–200.
Carriero, John. “Remarks on Cognition in Spinoza: Understanding, Sensation, and Belief.” In De Natura Rerum: Scripta in honorem professoris Olli Koistinen sexagesimum annum complentis, edited by Hemmo Laiho and Arto Repo, 134–147. Turku, Finland: University of Turku, 2016.
Carriero, John. “Spinoza’s Three Kinds of Cogniton.” In Mind, Body, and Morality: New Perspectives on Descartes and Spinoza, edited by Martina Reuter and Frans Svensson, 96–118. New York: Routledge, 2019.
Dascal, Marcelo. “Leibniz: Language, Signs and Thought. A Collection of Essays.” Tijdschrift Voor Filosofie 51 (1989): 342–43.
Doney, Willis. “Spinoza on Philosophical Skepticism.” The Monist 55 (1971): 617–35.
Hampshire, Stuart. Spinoza. New York: Penguin, 1988.
Leibniz, Gottfried W. Philosophical Essays. Translated by Roger Ariew and Daniel Garber. Indianapolis: Hackett, 1989.
Perler, Dominik. “Spinoza on Skepticism.” In The Oxford Handbook of Spinoza, edited by Michael Della Rocca, 220–39. Oxford: Oxford University Press, 2018.
Popkin, Richard. The History of Scepticism from Erasmus to Spinoza. Berkeley: University of California Press, 1979.
Spinoza, Baruch. Complete Works. Translated by Samuel Shirley. Indianapolis: Hackett, 2002.
Copyright (c) 2020 Roczniki Filozoficzne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.