Normatywność pojęcia przyjaźni i jego miejsce we współczesnych teoriach etycznych
Abstrakt
Friendship for ages has been viewed as a specific kind of relationship with a positive moral value. In my article I am trying to answer the question of the source of that value. Among many other questions I enquire whether such a normative (positively valuing friendship) approach presumes that any action out of friendship must be morally good and morally right; whether such relationship is exclusive; whether it requires a special kind of engagement and high quality moral dispositions or it is rather an all inclusive relationship and independent of moral traits and dispositions; and finally I ask how the contemporary ethical theories which highly value impartiality manage to explain the nature of the fascinating phenomenon of friendship and its specificity.
Bibliografia
Adams R.: Motive Utilitarianism, „Journal of Philosophy” 73 (1976), s. 3-31.
Arystoteles: Etyka eudemejska, tł. D. Gromska, [w:] tenże, Dzieła wszystkie, t. 5, Warszawa PWN 1996.
Arystoteles: Etyka nikomachejska, tł. D. Gromska, Warszawa: PWN 2007.
Arystoteles: Retoryka, tł. H. Podbielski, [w:] tenże, Retoryka, Retoryka dla Aleksandra, Poetyka, Warszawa: PWN 2004.
Audi R.: Intuitionism, Pluralism and the Foundations of Ethics, [w:] Moral Knowledge and Ethical Character, OUP 1997, s.32-65.
Badhwar N.K.: Friends as Ends in Themselves, „Philosophy and Phenomenological Research” 48 (1997), no. 1, s. 1-23.
Baron M.: Impartiality and Friendship, „Ethics”, 101 (1991), no. 4, s. 836-857.
Becker L.C.: Impartiality and Ethical Theory, „Ethics” 111 (1991), July, s. 698-700.
Blum L.: Friendship as a Moral Phenomenon, [w:] N.K. Badhwar (red.), Fiendship: A Philosophical Reader, Ithaca, NY: Cornell University Press 1993, s 192-210.
Brink D.: Utilitarian Morality and the Personal Point of View, „Journal of Philosophy” 83 (1989), s. 423-427.
Cocking D., Kennett J.: Friendship and Moral Danger, „Journal of Philosophy” 97 (2000), no. 5, s. 278-296.
Cottinham J.: Ethics and Impartiality, „Philosophical Studies” 43 (1983), s. 83- 99.
Dancy J.: Etyka obowiązków prima facie, tł. P. Łuków, [w:] P. Singer (red.), Przewodnik po etyce, Warszawa: Książka i Wiedza 1998, s. 261-271.
Davis N.A.: Deontologia współczesna, tł. P. Łuków, [w:] P. Singer (red.), Przewodnik po etyce, Warszawa: Książka i Wiedza 1998, s. 247-260.
Dryla D.: Problem egoizmu w etyce Arystotelesa, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2008.
Goodin R.E.: Użyteczność i dobro, [w:] P. Singer (red.), Przewodnik po etyce, Warszawa: Książka i Wiedza 1998, s. 283-291.
Helm B.: Friendship, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, first published Tue 17 May, 2005, substantive revision Thu Jul 9, 2009, http://plato.stanford.edu/entries/friendship
Jeske D.: Friendship, Virtue, and Impartiality, „Philosophy and Phenomenological Research” 57 (1997), no. 1 (March), s. 51-72.
Louden R.B.: Etyka cnót a stanowisko antyteoretyczne w etyce, [w:] J. Jaśtal (red.), Etyka i charakter, Kraków: Aureus 2004, s. 43-64.
Sherman N.: Aristotle on Friendship and the Shared Life, „Philosophy and Phenomenological Research” 48(1987)4, s. 589-613.
Slote M.: Odwołanie się do podmiotu, [w:] J. Jaśtal (red.), Etyka i charakter, Kraków: Aureus 2004, s. 165-190.
Stocker M.: Schizophrenia of Modern Ethical Theories, „Journal of Philosophy” 1976, no. 73, s. 453-66.
Stocker M.: Values and Purposes: The Limits of Teleology and the End of Friendship, „Journal of Philosophy” 78(1981), no. 12, s. 747-765.
Stocker M.: The Schizophrenia of Modern Ethical Theories, [w:] R. Kruschwitz, R. Roberts (red.), The Virtues. Contemporary Essays on Moral Character, Belmont, CA: Wadsworth Publishing Company 1987, s. 36-45.
Stocker M.: Friendship and Duty: Some Difficult Relations, [w:] O. Flanagan, A. Oxenberg-Rorty (red.), Identity, Character, and Morality. Essays in Moral Psychology, Cambridge: The MIT Press 1990, s. 219-234.
Stocker M.: How Emotions Reveal Value and Help Cure the Schizophrenia of Modern Ethical Theories, [w:] R. Crisp (red.), How Should One Live, Oxford: Oxford University Press 1996, s. 173-190.
Szutta N.: Współczesna etyka cnót. Projekt nowej etyki?, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego 2007.
Szutta N.: W kierunku przezwyciężenia schizofreniczności nowożytnych teorii etycznych. Etyka cnót versus aretologia, „Roczniki Filozoficzne” 57 (2009), nr 2, s. 95-115.
Szutta N.: Normatywność cnoty, normatywność etyki cnót, [w:] N. Szutta (red.), Współczesna etyka cnót: możliwości i ograniczenia, Warszawa: Semper 2010, s.121-145.
Szutta N.: Jedność cnót jako warunek normatywności cnoty. W obronie doktryny jedności cnót, „Ethos” 23 (2010), nr 4, s. 78-93.
Copyright (c) 2010 Roczniki Filozoficzne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.