Architektura świadomości. Część III: Wola i sens istnienia

  • Wiesław Galus
Słowa kluczowe: motywacje; ból; przyjemność; ciekawość; instynkt rozumienia; wolna wola; cel i sens istnienia

Abstrakt

W części III przedstawiono motywacje do aktywności autonomicznego systemu inteligentnego w postaci bólu i przyjemności. Wskazano, ze kształtowanie zaawansowanych stanów świadomości takiego systemu wymaga innego rodzaju motywacji w postaci ciekawości i potrzeby zrozumienia. Przedstawiono neuronalne podłoże tych motywacji. Zaproponowano kompleksowy model umysłu świadomego, obejmujący wszystkie poziomy przetwarzania informacji. Przedstawiony model wyjaśnia główne cechy ludzkiej psychiki. Wyjaśnia, jak się tworzy świadomość refleksyjna i samoświadomość, jak umysł formułuje sens i cel swego istnienia, a także sens istnienia otaczającego go świata, w jaki sposób uzyskuje wolną wolę i jak może skutecznie działać dla dobra swojego i dobra świadomości osadzonej w neuronowych polach modelujących. Wyjaśnia, jak potrzeba rozumienia i potrzeba harmonii może tworzyć dobro i inne wartości etyczne. Jakie emocje kierujące umysłem mogą wyzwolić uczucia empatii i altruizmu. Wyjaśnia też, że dla spełnienia tych funkcji, dla nauczenia się wszystkiego, co dobre i moralne, niezbędne jest ciało i możliwość
postrzegania oraz oddziaływania na otoczenie. To bezpośredni dowód na konieczność zjednoczenia ciała i ducha aby zaistniały intencjonalnie moralne byty samoświadome.

Bibliografia

Aydede, Murat. 2009. „Is feeling pain the perception of something?”. The Journal of Philosophy 106, 10 (October): 531-567.

Buckner, Randy L., William M. Kelley i Steve Petersen. 1999. „Frontal cortex contributes to human memory formation”. Nature Neuroscience 1: 211-314.

Bunzeck, Nico, Christian F. Doeller, Ray J. Dolan i Emrah DUZEL. 2012. „Contextual Interaction Between Novelty and Reward Processing Within the Mesolimbic System”, Human Brain Mapping 33: 1309-1324.

Chalmers, David J. 1996. The Conscious Mind: In Search of a Fundamental Theory. Oxford: Oxford University Press.

Chalmers, David J, 1998. „On the search for the neural correlate of consciousness”. W: Toward a Science of Consciousness II: The Second Tucson Discussions and Debates, edited by Stuart Hameroff, Alfred W. Kaszniak i Alwyn Scott, 219-230. Cambridge: MIT Press.

Crick, Francis. 1997. Zdumiewająca hipoteza, przełożyła Barbara Chacińska-Abrahamowicz. Warszawa: Prószyński i S-ka.

Dayan, Peter, i Bernard W. Belleine. 2002. „Reward, motivation and reinforcement learning”. Neuron 36, 2: 285-298.

Deecke, Lüder. 2012. „There Are Conscious and Unconscious Agendas in the Brain and Both Are Important-Our Will Can Be Conscious as Well as Unconscious”. Brain Sciences 2(3): 405-420.

Dennett, Daniel C. 2005. Sweet Dreams: Philosophical Obstacles to a Science of Consciousness. Cambridge, MA: MIT Press.

Duch, Włodzisław. 2003. „Neurokognitywna teoria świadomości”. Studia z kognitywistyki i filozofii umysłu 1: 133—154.

Fletcher, P.C., i Richard N. Henson. 2001. „Frontal lobes and human memory: Insights from functional neuroimaging”. Brain 124: 849-889,

Grossberg, Stephen. 1982. Studies of Mind and Brain. Dordrecht, Holland: D. Reidel.

Grossberg, Stephen, i Daniel S. Levine. 1987. „Neural dynamics of attentionally modulated Pavlovian conditioning: blocking, inter-stimulus interval, and secondary reinforcement”. Psychobiology 15(3): 195-240.

Haikonen, Pentti O. (2007), Robot brains. Circuits and systems for conscious machines. Chichester: Wiley, 2007.

Holland, Owen, Alan Diamond, Hugo Gravato Marques, Bhargav Mitra i David Devereux. 2013. „Real and apparent biological inspiration in cognitive architectures”. Biologically Inspired Cognitive Architectures 3 (January): 105-116.

Horvitz, Jon C. 2000. „Mesolimbocortical and nigrostriatal dopamine responses to salient nonreward events”. Neuroscience 96, 4: 651—656.

Hurley, S.L. 1998. Consciousness in Action. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Kakade, Sham, i Peter Dayan. 2002. „Dopamine: Generalization and bonuses”. Neural Network 15: 549-559.

Koch, Christof. 2004. The Quest for Consciousness: a Neurological Approach. Austin: Roberts & Company Publishers.

Kornhuber, Hans H. 1973. „Neural Control of Input into Long Term Memory: Limbic System and Amnestic Syndrome in Man”. W: Memory and Transfer of Information, edited by H.P. Zippel, 1-22. New York, Plenum Press, 1973.

Kornhuber, Hans H. (1984). „Attention, readiness for action, and the stages of voluntary decision”. Experimental Brain Research 9: 420-429.

Koubeissi, Mohamad Z., Fabrice Bartolomei, Abdelrahman Beltagy, Fabienne Picard. 2014. “Electrical stimulation of a small brain area reversibly disrupts consciousness”. Epilepsy & Behavior 37 (August): 32-35.

Kringelbach, Morten L., i Kent C. Berridge. 2010. Pleasures of the Brain. Oxford: Oxford University Press.

Kringelbach, Morten L., i Kent C. Berridge. 2011. „Building a Neuroscience of Pleasure and Well-Being”. Psychology of Well-Being: Theory, Research and Practice, 1.3.

Libet, Benjamin, Curtis A. Gleason, Elwood W. Wright i Dennis K. Pearl. 1983. „Time of conscious intention to act in relation to onset of cerebral activity, readiness potential”. Brain 106: 623-642.

Libet, Benjamin. 1985. „Unconscious cerebral initiative and the role of conscious will in voluntary action”. The Behavioral and Brain Sciences 8: 529—566.

Mele, Alfred R. 2005. “Decisions, Intentions, Urges, and Free Will: Why Libet Has Not Shown What He Says He Has”. W: Explanation and Causation: Topics in Contemporary Philosophy, edited by Joseph Keim Campbell, Michael O’Rourke, Harry Silverstein. Boston, MA: MIT Press.

Noë, Alva. 2005. Action in Perception. Cambridge, MA: MIT Press.

Noë, Alva. 2009. Out of Our Heads: Why You Are Not Your Brain, and Other Lessons from the Biology of Consciousness. New York: Hill & Wang.

Nuxoll. Andrew M., i John E. Laird. 2004. “A Cognitive Model of Episodic Memory Integrated With a General Cognitive Architecture”. International Conference on Cognitive Modeling (AAAI).

Nuxoll, Andrew M., i John E. Laird. 2012. „Enhancing Intelligent Agents with Episodic Memory, Cognitive Systems Research”. W: Proceedings of the twenty-second AAAI conference on artificial intelligence. Vancouver, 2007 (w druku), http://faculty.up.edu/nuxoll/pubs/CogSys_NuxollLaird_ver27.pdf

Oudeyer, Pierre-Yves, Frédéric Kaplan, i Verena V. Hafner. 2007. „Intrinsic Motivation Systems for Autonomous Mental Development”. Evolutionary Computation, IEEE Transactions on 11,2.

Oudeyer, Pierre-Yves, i Frédéric Kaplan. 2008. “How can we define intrinsic motivation ?”, The 8th International Conference on Epigenetic Robotics: Modeling Cognitive Development in Robotic Systems.

„Pain”. 2005. W : Stanford Encyclopedia of Philosophy, edited by Edward N. Zalta, Stanford, C A : CSLI Publications.

Perlovsky, Leonid I. 2008. „Sapience, Consciousness, and the Knowledge Instinct (Prolegomena to a Physical Theory)”. Toward Artificial Sapience, edited by Rene V Mayorga i Leonid I. Perlovsky, 33-60. London: Springer.

Pitcher, George. 1970. „Pain Perception”. The Philosophical Review 79(3): 368—393.

Quiroga, Rodrigo Quian, Itzhak Fried i Christof Koch. 2013. „Brain Cells for Grandmother”. Scientific American 308: 30—35.

Rosenberg, Gregg H. 1996. „Rethinking nature: A hard problem within the hard problem”. Journal of Consciousness Studies 3: 76-88.

Saab, Bechara J., John Georgiou, Arup Nath, Frank J.S. Lee, Min Wang, Aubin Michalon, Fang Liu, Isabelle M. Mansuy, John C. Roder. 2009, „NCS-1 in the Dentate Gyrus Promotes Exploration, Synaptic Plasticity and Rapid Acquisition of Spatial Memory”. Neuron 63: 643-656.

Schmidhuber, Jürgen. 2003. „Exploring the predictable”. W: Advances in evolutionary computing, edited by Ashish Ghosh i Shigeyoshi Tsutsui, 579-612. New York, NY: Springer-Verlag.

Schultz, Wolfram, Peter Dayan, i P. Read Montague. 1997. „A neural substrate of prediction and reward”, Science, 275: 1593-1599.

Schultz, Wolfram, i Anthony Dickinson. 2000. “Neuronal coding of prediction errors”. Annual review of neuroscience 23: 473-500.

Sporns, Olaf, i William H. Alexander. 2002. „Neuromodulation and plasticity in an autonomous robot”. Neural Networks 15: 761-774.

Starzyk, Janusz A. 2008. “Motivation in embodied intelligence”. Frontiers in Robotics, Automation and Control, edited by Alexander Zemliak, 83-110.1-Tech Education and Publishing.

Starzyk, Janusz A., i Dilip K. Prasad. 2011. „A computational model of machine consciousness”. International Journal of Machine Consciousness 3.02: 255-281..

Starzyk, Janusz A. 201 la. „Motivated Learning for Computational Intelligence”. Machine Learning: Concepts, Methodologies, Tools and Applications: Concepts, Methodologies, Tools and Applications 120.

Starzyk, Janusz A. 2011b. „Mental saccades in control of cognitive process”. Neural Networks (IJCNN), The 2011 International Joint Conference on. IEEE.

Starzyk, Janusz A., James T. Graham, Paweł Raif i Ah-Hwee Tan. 2012. „Motivated Learning for Autonomous Robots Development”, Cognitive Science Research 14, 1: 10-25.

Ullman, Shimon. 1996. High level vision: object recognition and visual cognition. Cambridge, MA: MIT Press.

Velmans, Max. 2009. „How to Define Consciousness and How Not to Define Consciousness”. Journal of Consciousness Studies 16(5): 139-156.

Werndl, Charlotte. 2009. „What Are the New Implications of Chaos for Unpredictability?”. The British Journal for the Philosophy of Science 60.1: 195-220.

Wierzchoń, Michał. 2013. Granice świadomości. W poszukiwaniu poznawczego modelu subiektywności'’. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Wyller, Truls. 2005. „The place of pain in life”. Philosophy 80.03: 385-393.

Opublikowane
2020-06-16
Dział
Artykuły