Między Kartezjuszem a Berkeleyem. Zapomniany rozdział z dziejów brytyjskiej filozofii wczesnonowożytnej
Abstrakt
Sedno artykułu stanowi postulat podjęcia badań zmierzających do rekonstrukcji dynamiki i immanentnej logiki rozwoju filozofii kartezjańskiej poprzez historyczno-teoretyczną analizę jednej z niezbadanych linii recepcji kartezjanizmu, wiodącej przez filozofię brytyjskich myślicieli minorum gentium: Arthura Colliera, Johna Norrisa, Richarda Burthogge’a etc. Przeanalizowanie poszczególnych stadiów ewolucji myśli postkartezjańskiej w ramach jednej tradycji intelektualno-kulturowej ma pozwolić na teoretyczno-historyczne ugruntowanie systemu Berkeleya (uznawanego za punkt kulminacyjny postkartezjańskiego idealizmu brytyjskiego), w nurcie szeroko rozumianej myśli kartezjańskiej, dostarczając tym samym przesłanek do ogólnych wniosków na temat logiki rozwoju systemów filozoficznych inspirowanych myślą Kartezjusza.
Bibliografia
Acworth Richard: The Philosophy of John Norris of Bemerton: 1657–1712, New York: Olms 1979.
Berkeley George: Traktat o zasadach poznania ludzkiego, przeł. J. Leszczyński, Warszawa: PWN 1956.
Berkeley George: Trzy dialogi między Hylasem i Filonousem, przeł. J. Sosnowska, Warszawa: PWN 1956.
Berkeley George: Dzienniki filozoficzne, przeł. B. Żukowski, Gdańsk: Słowo/obraz terytoria 2007.
Bowman Ethel: Prefatory note, [w:] Arthur Collier, Clavis Universalis, red. E. Bowman, Chicago: The Open Court Publishing Co. 1909.
Brown Stuart: The English Malebrancheans, [w:] Steven Nadler (red.), A Companion to Early Modern Philosophy, Blackwell Publishing 2002, s. 375-387.
Burthogge Richard: An Essay upon Reason and the Nature of Spirits, [w:] Margaret W. Landes, The Philosophical Writings of Richard Burthogge, Chicago–London: The Open Court Publishing Company 1921.
Collier A.: Clavis universalis, red. E. Bowman, Chicago: The Open Court Publishing Co. 1909.
Copleston Frederick: Historia filozofii, t. 4, przeł. J. Marzęcki, Warszawa: IW PAX 2008.
Johnston George Alexander: The Development of Berkeley’s Philosophy, London: MacMillan and Co. 1923.
Jordak Francis Elliott: Arthur Collier’s Theory of Possibility, „Idealistic Studies” 8 (1978), No. 3, s. 253-260.
Landes Margaret W.: Richard Burthogge, His Life and His Place in the History of Philosophy, „The Monist” 30 (1920), No. 2, s. 253-266.
Luce Arthur Aston: Berkeley and Malebranche: A Study in the Origins of Berkeley’s Thought, London: Garland Publishing 1934.
Luce Arthur Aston: The Dialectic of Immaterialism, London: Hodder and Stoughton 1963.
Mander W.J.: The Philosophy of John Norris, Oxford University Press 2008.
McCracken Charles: Stages on a Cartesian Road to Immaterialism, „Journal of the History of Philosophy” 24 (1986), No. 1, s. 19-40.
Nadler Steven (red): A Companion to Early Modern Philosophy, Blackwell Publishing 2002.
Norris John: An Essay Towards the Theory of the Ideal or Intelligible World: 1701–1704, vol. I-II, New York: Garland Publishing 1978.
Rutheford Donald (red.): The Cambridge Companion to Early Modern Philosophy, New York–Cambridge: Cambridge University Press 2006.
Stanford Encyclopedia of Philosophy (http://plato.stanford.edu/).
Stoneham Tom: Berkeley’s “esse is percipi” and Collier’s “simple” argument, „History of Philosophy Quarterly” 23 (2007), No. 3, s. 211-214.
Stoneham Tom: When did Collier read Berkeley?, „British Journal for the History of Philosophy” 15 (2007). No. 2, s. 361-364
Wittgenstein Ludwig: Tractatus logico-philosophicus, przeł. B. Wolniewicz, Warszawa: PWN 2002.
Żukowski Bartosz: Esse est percipi? Metafizyka idei George’a Berkeleya, Kęty: Wydawnictwo M. Derewiecki 2012.
Copyright (c) 2015 Roczniki Filozoficzne
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
