Kartezjusz Chomsky’ego. Uwagi o znaczeniu myśli Kartezjusza dla badań Chomsky’ego nad językiem i poznaniem

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest zarówno odczytaniu myśli Kartezjusza przez Noama Chomsky’ego, jak i znaczeniu wybranych idei Kartezjusza dla rozwijanych przez Chomsky’ego koncepcji języka i poznania. Stawiam pytanie o rzeczywisty wpływ myśli Kartezjusza na koncepcje zaproponowane przez Chomsky’ego, przede wszystkim zaś na ideę tzw. lingwistyki kartezjańskiej. Stawiam tezę, że choć można wyróżnić kilka istotnych cech filozofii Kartezjusza, które miały wpływ na koncepcję Chomsky’ego, przekonanie o istotnej inspiracji kartezjańskiej wydaje się nieuzasadnione. Kartezjusz nie odegrał żadnej istotnej roli w kształtowaniu się tradycji językoznawczej, która rzekomo zachowała ciągłość do XIX wieku i której oddziaływanie dostrzegalne jest we współczesnym językoznawstwie. Określenie „lingwistyka kartezjańska” nie odnosi się do żadnego spójnego zbioru poglądów na język, zaś rzekomych reprezentantów lingwistyki kartezjańskiej nie łączą wspólne założenia na tyle istotne, by można ich włączyć do tej samej tradycji.