O spostrzeżeniach zmysłowych i ideach nabytych w filozofii Kartezjusza

Abstrakt

Artykuł ma na celu przedstawienie poglądów Kartezjusza dotyczących związków między postrzeżeniami zmysłowymi a ideami nabytymi. W związku z tym, że zagadnienia te były przez autora Medytacji opracowywane przez wiele lat i ujmowane z odmiennych perspektyw, zestawiam tutaj poszczególne ich ujęcia z najważniejszych pism. Analizy przeprowadzone są zgodnie z chronologią powstawania dzieł, dlatego autor rozpoczyna je od pism fizykalnych, przez metafizyczne i dotyczące anatomii człowieka, by skończyć na psychologicznych. Takie ujęcie tematu pozwala ukazać zmianę podejścia Kartezjusza do omawianego problemu od jego naturalistycznego stanowiska do immanentyzmu. A jednocześnie umożliwia zasygnalizowanie istnienia nieusuwalnego na gruncie jego filozofii rozdarcia między opisywanym przezeń rozciągłym fizykalnym światem a treścią umysłu.