Metamorphoses of the Idea of Social Justice. Part III: Social Justice as an Idea of Solidarity and Equality
Keywords:
ethics; philosophy of politics; social justice; solidarity; equality of opportunities; equality of rights
Abstract
In the 1840’s, due to Luigi Taparelli and Antonio Rosmini, the term of “social justice” emerged. Since that time, its meaning has developed in many ways. The author, in inevitably approximate analyses, tries to show the specificity of particular types of meanings assigned to the notion of “social justice”. In the literature of the subject, one can find numerous identifications of “social justice”. The article focuses on the identity of this term with the ideas of social equality or solidarity. It also considers aspects of equality applied to opportunities and rights.
References
Arystoteles. Etyka nikomachejska. Przeł. Daniela Gromska. W: Arystoteles. Dzieła wszystkie. T. 5, 77–300. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996.
Arystoteles. Polityka. Przeł. Ludwik Piotrowicz. Wrocław: Ossolineum, DeAgostini, 2005.
Bastiat, Frédéric. Dzieła zebrane. Przekład zbiorowy. Warszawa: Fijorr Publishing, 2009.
Becker, Robert A. „Equilibrium Dynamics with Many Agents”. W: Handbook on Optimal Growth 1: Discrete Time. Red. Rose-Anne Dana, Cuong Van, Tapan Mitra i Kazuo Nishimura. Berlin: Springer Science & Business Media, 2006.
Boucher, David, i Paul Kelly. Perspectives on Social Justice: From Hume to Walzer. London: Routledge, 2005. .
Cohen, Gerald A. Rescuing Justice and Equality. Cambridge: Harvard University Press, 2008.
Durkheim, Emil. O podziale pracy społecznej. Przeł. Krzysztof Wakar. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.
Dworkin, Ronald. 1996. Wolność, równość, wspólnota. Przeł. Andrzej Pawelec. W: Społeczeństwo liberalne. Red. Krzysztof Michalski. Kraków: Znak.
Fisher, Irving. 2007. Elementary Principles of Economics. New York: Cosimo Classics.
Fortin, Ernest L. Classical Christianity and the Political Order: Reflections on the Theologico- political Problem. Red. Brian J. Benestad. Lanham: Rowman & Littlefield, 1996.
Grabowska, Barbara. „Wolność i wspólnota w liberalnej wizji polityki”. Humanistyka i Przyrodoznawstwo 2011, nr 17: 211–228.
Hart, Herbert Lionel Adolphus. Pojęcie prawa. Przeł. Jan Woleński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998.
Höffe, Otfried. Sprawiedliwość polityczna: podstawy krytycznej filozofii prawa i państwa. Przeł. Jarosław Merecki. Kraków: Znak, 1999.
Hont, Istvan, i Michael Ignatieff. Wealth and Virtue: The Shaping of Political Economy in the Scottish Enlightenment. Cambridge: Cambridge University Press, 1983.
Huerta de Soto, Jesús. Sprawiedliwość a efektywność. Przeł. Krzysztof Śledziński. Warszawa: Fijorr Publishing, .2010.
Jończyk, Jan. Prawo zabezpieczenia społecznego. Kraków: Zakamycze, 2001.
Kirk, Russell. Przyszłość konserwatyzmu. Przeł. Borys Walczyna. Warszawa: Prohibita, 2012.
Kowalik, Tadeusz . Sprawiedliwość społeczna a nowy ład społeczny. Polskie Towarzystwo Ekonomiczne. Dostęp 05. 05. 2015. http://www.pte.pl/pliki/2/12/ trykontk610_03.08.2010.pdf.
Kuniński, Miłowit. „Z chaosu ład. O samorzutnym powstaniu porządku społecznego”. W: Filozofia wolnego rynku. Red. Miłowit Kuniński. Znak-Idee nr 6. Kraków: Znak, 1994.
Locke, John. Dwa traktaty o rządzie. Przeł. Zbigniew Rau . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992.
Łabieniec, Paweł. „Teoria prawa naturalnego Johna Finnisa wobec sporu między pozytywizmem prawniczym a doktrynami prawa naturalnego”. Ius et Lex 1 (2002): 179–209.
Mace, George. Locke, Hobbes, and the Federalist Papers: An Essay on the Genesis of the American Political Heritage. Carbondale: Southern Illinois University Press, 1979.
Marshall, Thomas H. Citizenship and Social Class. Cambridge: Cambridge University Press, 1950.
Maryniarczyk, Andrzej. „O właściwą miarę sprawiedliwego działania”. W: Sprawiedliwość – idee a rzeczywistość. Red. Piotr Jaroszyński i Mieczysław Albert Krąpiec, 15–25. Lublin: Fundacja „Lubelska Szkoła Filozofii Chrześcijańskiej”, 2009.
McCormick, Patrick T. „Whose Justice? An Examination on Nine Models of Justice”. W: Practicing Social Justice. Red. John J. Stretch, Ellen M. Burkemper, William J. Hutchison i Jan Wilson, 7–26. New York: Routledge, 2003.
Meulen, Ruud ter. „Solidarity and Justice in Health Care. A critical analysis of their relationship”. Diametros 43 (2015): 1–20.
Miklaszewska, Justyna. „Teorie sprawiedliwości społecznej: Amartya Sen i Martha Nussbaum”. Prakseologia 2014, nr 156: 25–46.
Miller, David. Principles of Social Justice. London: Harvard University Press, 1999.
Minogue, Kenneth. „Social Justice and the Metaphor of Gaps”. Krakowskie Studia Międzynarodowe 2008, nr 1: 61–68.
Nussbaum, Martha C. Frontiers of Justice: Disability, Nationality, Species Membership. Cambridge: Harvard University Press, 2006.
Ossowski, Stanisław. Dzieła. T. 3: Z zagadnień psychologii społecznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.
Pańpuch, Zbigniew. „Koncepcja sprawiedliwości w starożytnej Grecji”. Dystrybucjonizm.pl. Rodzinne strony ekonomii. Dostęp 07. 09. 2015. http://www.dystrybucjonizm.pl/koncepcja- sprawiedliwosci-w-starozytnej-grecji/.
Pesch, Heinrich. „Freiwirtschaft oder Wirtschaftsordnung?”. Stimmen aus Maria-Laach 49 (1895): 341–359.
Pesch, Heinrich. „Soziale Gegensätze und deren Versöhnung”. Stimmen aus Maria-Laach 39 (1890): 352–374.
Pesch, Heinrich. Lehrbuch der Nationalökonomie. T. I. Freiburg: Herder, 1924.
Przybyciński, Tomasz. „Etyka w społecznej gospodarce rynkowej”. Annales. Etyka w życiu gospodarczym 11 (2008), nr 1: 201–209.
Pszczółkowski, Tomasz Grzegorz. Ordoliberalizm. Społeczno-polityczna i gospodarcza doktryna neoliberalizmu w RFN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990.
Rawls, John. Teoria sprawiedliwości. Przeł. Maciej Panufnik, Jarosław Pasek i Adam Romaniuk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.
Redekop, James, i David Andolfatto. Redistribution Policy in a Model with Heterogeneous Time Preference. Waterloo: University of Waterloo, 1998.
Redpath, Peter A. „Sprawiedliwość w nowym porządku świata: redukcja sprawiedliwości do tolerancji w Nowym Totalitarnym Państwie Światowym”. W: Sprawiedliwość – idee a rzeczywistość. Red. Piotr Jaroszyński i Mieczysław Albert Krąpiec, 27–36. Lublin: Fundacja „Lubelska Szkoła Filozofii Chrześcijańskiej”, 2009.
Rhodes, Robert P. Health Care Politics, Policy, and Distributive Justice: The Ironic Triumph. Albany: State University of New York Press, 1992.
Riley, Donna M. Engineering and Social Justice. San Rafael: Morgan & Claypool, 2008.
Skorowski, Henryk. Być chrześcijaninem i obywatelem dziś. Refleksje o postawach moralno- społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie, 1994.
Steinvorth, Ulrich. „Sprawiedliwość”. W: Filozofia. Podstawowe pytania. Red. Ekkehard Martens i Herbert Schnädelbach. Przeł. Krystyna Krzemieniowa. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1995.
Stoiński, Andrzej. Idea sprawiedliwości społecznej. Wstępna klasyfikacja znaczeń. Olsztyn: Wydawnictwo UWM, 2017.
Waleszczuk, Zbigniew. „System solidaryzmu Heinricha Pescha”. Perspectiva 6 (2007), nr 1: 156–191.
Weinreb, Lloyd L. Natural Law and Justice. Cambridge: Harvard University Press, 1987.
Wielomski, Adam, i Paweł Bała. Prawa człowieka i ich krytyka. Przyczynek do studiów o ideologii czasów ponowożytnych. Warszawa: Fijorr Publishing, 2008.
Woroniecki, Jacek. Katolicka etyka wychowawcza II/2. Lublin: RW KUL, 1986.
Wróbel, Piotr. „Postulat sprawiedliwości społecznej a idea sprawiedliwości”. Studia Socialia Cracoviensia 5 (2013), nr 1: 135–150.
Young, H. Peyton. Sprawiedliwy podział. Przeł. Jacek Haman i Mikołaj Jasiński. Warszawa: Scholar, 2003.
Zajda, Joseph, Suzanne Majhanovich i Val Rust. Education and Social Justice. Dordrecht: Springer Science & Business Media, 2006.
Zawadzka, Barbara. Prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1996.
Ziembiński, Zygmunt. Sprawiedliwość społeczna jako pojęcie prawne. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1996.
Żyro, Emilia. „Aksjologiczna treść pojęcia sprawiedliwości w poglądach Karola Marksa”. Etyka 1 (1966): 191–217.
Arystoteles. Polityka. Przeł. Ludwik Piotrowicz. Wrocław: Ossolineum, DeAgostini, 2005.
Bastiat, Frédéric. Dzieła zebrane. Przekład zbiorowy. Warszawa: Fijorr Publishing, 2009.
Becker, Robert A. „Equilibrium Dynamics with Many Agents”. W: Handbook on Optimal Growth 1: Discrete Time. Red. Rose-Anne Dana, Cuong Van, Tapan Mitra i Kazuo Nishimura. Berlin: Springer Science & Business Media, 2006.
Boucher, David, i Paul Kelly. Perspectives on Social Justice: From Hume to Walzer. London: Routledge, 2005. .
Cohen, Gerald A. Rescuing Justice and Equality. Cambridge: Harvard University Press, 2008.
Durkheim, Emil. O podziale pracy społecznej. Przeł. Krzysztof Wakar. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.
Dworkin, Ronald. 1996. Wolność, równość, wspólnota. Przeł. Andrzej Pawelec. W: Społeczeństwo liberalne. Red. Krzysztof Michalski. Kraków: Znak.
Fisher, Irving. 2007. Elementary Principles of Economics. New York: Cosimo Classics.
Fortin, Ernest L. Classical Christianity and the Political Order: Reflections on the Theologico- political Problem. Red. Brian J. Benestad. Lanham: Rowman & Littlefield, 1996.
Grabowska, Barbara. „Wolność i wspólnota w liberalnej wizji polityki”. Humanistyka i Przyrodoznawstwo 2011, nr 17: 211–228.
Hart, Herbert Lionel Adolphus. Pojęcie prawa. Przeł. Jan Woleński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998.
Höffe, Otfried. Sprawiedliwość polityczna: podstawy krytycznej filozofii prawa i państwa. Przeł. Jarosław Merecki. Kraków: Znak, 1999.
Hont, Istvan, i Michael Ignatieff. Wealth and Virtue: The Shaping of Political Economy in the Scottish Enlightenment. Cambridge: Cambridge University Press, 1983.
Huerta de Soto, Jesús. Sprawiedliwość a efektywność. Przeł. Krzysztof Śledziński. Warszawa: Fijorr Publishing, .2010.
Jończyk, Jan. Prawo zabezpieczenia społecznego. Kraków: Zakamycze, 2001.
Kirk, Russell. Przyszłość konserwatyzmu. Przeł. Borys Walczyna. Warszawa: Prohibita, 2012.
Kowalik, Tadeusz . Sprawiedliwość społeczna a nowy ład społeczny. Polskie Towarzystwo Ekonomiczne. Dostęp 05. 05. 2015. http://www.pte.pl/pliki/2/12/ trykontk610_03.08.2010.pdf.
Kuniński, Miłowit. „Z chaosu ład. O samorzutnym powstaniu porządku społecznego”. W: Filozofia wolnego rynku. Red. Miłowit Kuniński. Znak-Idee nr 6. Kraków: Znak, 1994.
Locke, John. Dwa traktaty o rządzie. Przeł. Zbigniew Rau . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992.
Łabieniec, Paweł. „Teoria prawa naturalnego Johna Finnisa wobec sporu między pozytywizmem prawniczym a doktrynami prawa naturalnego”. Ius et Lex 1 (2002): 179–209.
Mace, George. Locke, Hobbes, and the Federalist Papers: An Essay on the Genesis of the American Political Heritage. Carbondale: Southern Illinois University Press, 1979.
Marshall, Thomas H. Citizenship and Social Class. Cambridge: Cambridge University Press, 1950.
Maryniarczyk, Andrzej. „O właściwą miarę sprawiedliwego działania”. W: Sprawiedliwość – idee a rzeczywistość. Red. Piotr Jaroszyński i Mieczysław Albert Krąpiec, 15–25. Lublin: Fundacja „Lubelska Szkoła Filozofii Chrześcijańskiej”, 2009.
McCormick, Patrick T. „Whose Justice? An Examination on Nine Models of Justice”. W: Practicing Social Justice. Red. John J. Stretch, Ellen M. Burkemper, William J. Hutchison i Jan Wilson, 7–26. New York: Routledge, 2003.
Meulen, Ruud ter. „Solidarity and Justice in Health Care. A critical analysis of their relationship”. Diametros 43 (2015): 1–20.
Miklaszewska, Justyna. „Teorie sprawiedliwości społecznej: Amartya Sen i Martha Nussbaum”. Prakseologia 2014, nr 156: 25–46.
Miller, David. Principles of Social Justice. London: Harvard University Press, 1999.
Minogue, Kenneth. „Social Justice and the Metaphor of Gaps”. Krakowskie Studia Międzynarodowe 2008, nr 1: 61–68.
Nussbaum, Martha C. Frontiers of Justice: Disability, Nationality, Species Membership. Cambridge: Harvard University Press, 2006.
Ossowski, Stanisław. Dzieła. T. 3: Z zagadnień psychologii społecznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.
Pańpuch, Zbigniew. „Koncepcja sprawiedliwości w starożytnej Grecji”. Dystrybucjonizm.pl. Rodzinne strony ekonomii. Dostęp 07. 09. 2015. http://www.dystrybucjonizm.pl/koncepcja- sprawiedliwosci-w-starozytnej-grecji/.
Pesch, Heinrich. „Freiwirtschaft oder Wirtschaftsordnung?”. Stimmen aus Maria-Laach 49 (1895): 341–359.
Pesch, Heinrich. „Soziale Gegensätze und deren Versöhnung”. Stimmen aus Maria-Laach 39 (1890): 352–374.
Pesch, Heinrich. Lehrbuch der Nationalökonomie. T. I. Freiburg: Herder, 1924.
Przybyciński, Tomasz. „Etyka w społecznej gospodarce rynkowej”. Annales. Etyka w życiu gospodarczym 11 (2008), nr 1: 201–209.
Pszczółkowski, Tomasz Grzegorz. Ordoliberalizm. Społeczno-polityczna i gospodarcza doktryna neoliberalizmu w RFN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990.
Rawls, John. Teoria sprawiedliwości. Przeł. Maciej Panufnik, Jarosław Pasek i Adam Romaniuk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994.
Redekop, James, i David Andolfatto. Redistribution Policy in a Model with Heterogeneous Time Preference. Waterloo: University of Waterloo, 1998.
Redpath, Peter A. „Sprawiedliwość w nowym porządku świata: redukcja sprawiedliwości do tolerancji w Nowym Totalitarnym Państwie Światowym”. W: Sprawiedliwość – idee a rzeczywistość. Red. Piotr Jaroszyński i Mieczysław Albert Krąpiec, 27–36. Lublin: Fundacja „Lubelska Szkoła Filozofii Chrześcijańskiej”, 2009.
Rhodes, Robert P. Health Care Politics, Policy, and Distributive Justice: The Ironic Triumph. Albany: State University of New York Press, 1992.
Riley, Donna M. Engineering and Social Justice. San Rafael: Morgan & Claypool, 2008.
Skorowski, Henryk. Być chrześcijaninem i obywatelem dziś. Refleksje o postawach moralno- społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie, 1994.
Steinvorth, Ulrich. „Sprawiedliwość”. W: Filozofia. Podstawowe pytania. Red. Ekkehard Martens i Herbert Schnädelbach. Przeł. Krystyna Krzemieniowa. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1995.
Stoiński, Andrzej. Idea sprawiedliwości społecznej. Wstępna klasyfikacja znaczeń. Olsztyn: Wydawnictwo UWM, 2017.
Waleszczuk, Zbigniew. „System solidaryzmu Heinricha Pescha”. Perspectiva 6 (2007), nr 1: 156–191.
Weinreb, Lloyd L. Natural Law and Justice. Cambridge: Harvard University Press, 1987.
Wielomski, Adam, i Paweł Bała. Prawa człowieka i ich krytyka. Przyczynek do studiów o ideologii czasów ponowożytnych. Warszawa: Fijorr Publishing, 2008.
Woroniecki, Jacek. Katolicka etyka wychowawcza II/2. Lublin: RW KUL, 1986.
Wróbel, Piotr. „Postulat sprawiedliwości społecznej a idea sprawiedliwości”. Studia Socialia Cracoviensia 5 (2013), nr 1: 135–150.
Young, H. Peyton. Sprawiedliwy podział. Przeł. Jacek Haman i Mikołaj Jasiński. Warszawa: Scholar, 2003.
Zajda, Joseph, Suzanne Majhanovich i Val Rust. Education and Social Justice. Dordrecht: Springer Science & Business Media, 2006.
Zawadzka, Barbara. Prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1996.
Ziembiński, Zygmunt. Sprawiedliwość społeczna jako pojęcie prawne. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 1996.
Żyro, Emilia. „Aksjologiczna treść pojęcia sprawiedliwości w poglądach Karola Marksa”. Etyka 1 (1966): 191–217.
Published
2019-03-22
Issue
Section
Articles
Copyright (c) 2018 Roczniki Filozoficzne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
