Two Dimensions of Political Philosophy: Side Notes to a Debate between Two Polish Philosophers of the 17th Century
Abstract
Studies conducted by political philosophers focus typically on the normative dimension. Grounded in decisions concerning the understanding of the world, sometimes with the participation of a personal God, and of man as a part of it, they lay the foundations of the order constituting an analogue of the cosmos, or the result of God’s will or evolution, or the effect of decisions made consciously by the ruling or those who legitimize them. The second dimension is of less interest to philosophers, as opposed to lawyers and political scientists who are interested also in political philosophy. This dimension has an institutional value and is connected with the investigation of “mechanisms” enabling the achievement of normative order. My considerations will involve various propositions in the two dimensions, made by two Polish authors from the 17th century.
References
Czuma, Ignacy. 1934. Absolutyzm ustrojowy. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Grześkowiak-Krwawicz, Anna. 2018. Dyskurs polityczny Rzeczypospolitej Obojga Narodów: pojęcia i idee. Toruń: Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Habermas, Jürgen. 2005. Faktyczność i obowiązywanie: teoria dyskursu wobec zagadnień prawa i demokratycznego państwa prawnego. Tłum. Adam Romaniuk i Robert Marszałek. Warszawa: Scholar.
Habermas, Jürgen. 2009. Uwzględniając Innego. Studia do teorii politycznej. Tłum. Adam Romaniuk. Warszawa: PWN.
Jaśtal, Jacek. 2015. „Konstruktywizm w metaetyce — perspektywa Arystotelesowska”. Diametros 45:122–43.
Kamykowski, Ludwik, red. 1938. Łukasz Opaliński. Pisma polskie. Warszawa: Wydawnictwo Kasy im. Mianowskiego–Instytut Popierania Nauki.
Lewandowski, Ignacy, red. 1991. Szymon Starowolski. Wybór z pism. Biblioteka Narodowa I, 272. Wrocław: Ossolineum.
Martyniak, Czesław. 1949. Obiektywna podstawa prawa według św. Tomasza z Akwinu. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Opaliński, Łukasz. 1921. Obrona Polski przeciw Janowi Barclay’owi. Biblioteka Pisarzy Politycznych 2. Tłum. i opr. Kazimierz Tyszkowski. Lwów–Warszawa: Książnica Polska Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych.
Opaliński, Łukasz. 1938a. Rozmowa plebana z ziemianinem albo dyszkurs o postanowieniu teraźnieyszym Rzeczypospolitey y o sposobie zawierania seymow. W: Kamykowski, Pisma polskie.
Opaliński, Łukasz. 1938b. Coś nowego, pisanego roku tysiąc sześćsetnego pięćdziesiątego wtorego? W: Kamykowski, Pisma polskie.
Opaliński, Łukasz. 1938c. Poeta nowy. W: Kamykowski, Pisma polskie.
Pietrzyk-Reeves, Dorota. 2012. Ład rzeczypospolitej. Polska myśl polityczna XVI wieku a klasyczna tradycja republikańska. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Sapała, Patryk. 2017. „Relacja między wolnością a prawem w pismach Stanisława Orzechowskiego”. W: Wartości polityczne Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Struktury aksjologiczne i granice cywilizacyjne, red. Anna Grześkowiak-Krwawicz i Jerzy Axer. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Starowolski, Szymon. b.r.w. Reformacya Obyczaiow Polskich: Wszytkim Stanom Oyczyzny naszey, teraźnieyszych czasow zepsowanych barzo potrzebna. b.m.w.
Starowolski, Szymon. 1991a. Prywat Polską kieruje… . W: Lewandowski, Wybór z pism.
Starowolski, Szymon. 1991b. Robak sumnienia złego… . W: Lewandowski, Wybór z pism.
Starowolski, Szymon. 1991c. Zguba Ojczyzny — stacyja. W: Lewandowski, Wybór z pism.
Szlachta, Bogdan. 1994. „Rozważania o państwach prawa”. Universitas, nr 9–10, 8–18.
Szlachta, Bogdan. 2005. Konstytucjonalizm czy absolutyzm? Szkice z francuskiej myśli politycznej XVI wieku. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Szlachta, Bogdan. 2007. Monarchia prawa? Angielska myśl polityczna doby Tudorów. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Szlachta, Bogdan. 2020a. „Między pozytywizmem i normatywizmem prawniczym. Kilka uwag historyka myśli politycznej”. W: Formalne i nieformalne źródła prawa, red. Tomasz Barankiewicz, Tomasz Barszcz, Krzysztof Motyka i Jadwiga Potrzeszcz, 279–92. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
Szlachta, Bogdan. 2020b. „W poszukiwaniu istoty wolności. Polski dwugłos z siedemnastego stulecia”. Myśl Polityczna 2 (3): 71–92.
Szymański, Antoni. 1931. „Zakon przyrodzony”. W: Księga pamiątkowa ku czci Profesora Władysława Abrahama, 2:1[365]–21[385]. Lwów: Gubrynowicz i Syn.
Zwierżdżyński, Marcin K. 2012. „Konstruktywizm a konstrukcjonizm”. Principia 56:117–35.
Copyright (c) 2022 Roczniki Filozoficzne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
