Upper Silesia and the Polish-Bloshevik war in Gwiazdka Cieszyńska. Reports and opinions

  • Zdzisław Janeczek University of Economics in Katowice
Keywords: Silesia uprising, Polish-Bolshevik war, “Warschau gefallen”, “miracle of the Vistula”, “miracle of the Oder”, plebiscite, Upper Silesia, treaty of Versailles, appeasement, Sicherheitswehr

Abstract

Based in the analysis of press materials, mainly from Gwiazdka Cieszyńska (The Cieszyn Starlet), from 1920-1921, the article presents the links between Upper Silesia and the Republic during the Polish-Bolshevik war, especially in the summer of 1920, when the battle of Warsaw took place. The outcome of “the Miracle of the Vistula” was “the Miracle of the Oder”.

The military success of the battle of Warsaw and the third Silesia uprising resulted in the incorporation of Upper Silesia, the second most industrialized region in Europe, into the Republic. The event significantly changed the economic structure of agricultural Poland, making it more similar to capitalist states. Due to its industrial and military potential, incorporating this historical region, which Jan Długosz counted among the parts of “the body of the Polish Crown,” was an important political, economic, and military event. Upper Silesia was the biggest industrial region in the country. This fact was emphasized by Gwiazdka Cieszyńska in the article O znaczeniu Górnego Śląska (“On the importance of Upper Silesia”) published in issue 215 from 1920.

References

Anusiewicz M., Wrzosek M., Kronika powstań śląskich 1919-1921, Warszawa 1980.

Cygański M., Struktura i antypolska działalność niemieckiego wywiadu na Śląsku (1920-1932), „Studia Śląskie”, 37(1980), s. 41-63.

Długajczyk E., Górny Śląsk po powstaniach i plebiscycie, Katowice 1977.

Długajczyk E., Wywiad polski na Górnym Śląsku 1919-1922, Katowice 2001.

Długajczyk E., Polska konspiracja wojskowa na Śląsku Cieszyńskim w latach 1919-1920, Katowice 2005.

Dobrzycki W., Powstania śląskie, Warszawa 1971.

Grygier S. i Grygier S., Kontakty polityczne i wojskowe Wielkopolski i Śląska w latach 1919-1921, w: Wielkopolska a powstania śląskie 1919-1921, red. B. Polak, Leszno 1977, s. 13-56.

Janeczek Z., Zapomniany dowódca. Jan Emil Stanek. (1895-1961), Siemianowice Śląskie 2007.

Janeczek Z., Poczet dowódców powstań śląskich, Katowice 2008.

Jędruszczak T., W sprawie drugiego powstania śląskiego, „Kwartalnik Historyczny”, 1955, nr 4-5.

Jędruszczak J., Polityka Polski w sprawie Górnego Śląska 1918-1922, Warszawa 1958.

Jędruszczak J., Powstania śląskie 1919-1920-1921, Katowice 1964.

Karuga W., Organizacja Polskiego Komisariatu Plebiscytowego dla Górnego Śląska, Opole 1966.

Katsch H., Der Oberschschlesische Selbstschutz im dritten Polenaufstande, Berlin 1921.

Kryska-Karski T., Żurakowski S., Generałowie Polski Niepodległej, Londyn 1976.

Łączewski J., Mieczysław Chmielewski – działacz ruchu niepodległościowego, powstaniec śląski, „Studia Śląskie”, 38(1981).

Nowak A., Niepodległa! 1864-1924. Jak Polacy odzyskali ojczyznę, Kraków 2018.

Nowak A., Pierwsza zdrada Zachodu. 1920 – zapomniany appeasement, Kraków 2015.

Pachoński J., Kraków wobec powstań śląskich i plebiscytu, Warszawa–Kraków 1981.

Pepłoński A., Oddział II Sztabu Generalnego NDWP. Zarys organizacji i działalności (1919-1920), „Wojskowy Przegląd Historyczny”, 1994, nr 1-2, s. 88-103.

Przewłocki J., Historiografia Polska o III powstaniu śląskim, „Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka”, 27(1972), nr 1.

Przewłocki J., Międzysojusznicza Komisja Rządząca i Plebiscytowa na Górnym Śląsku w latach 1920-1922, Wrocław–Warszawa 1970.

Przewłocki J., Wokół II powstania śląskiego, „Zaranie Śląskie”, 1970, nr 2.

Przewłocki J., Mocarstwa zachodnioeuropejskie wobec problemów Górnego Śląska w latach 1918-1939, Warszawa–Kraków 1978.

Przybylski A., Wojna polska 1918-1921, Warszawa 1930.

Ręgorowicz L., Górny Śląsk w czasie plebiscytu i III powstania, Katowice 1961.

Ryżewski W., Powstania śląskie 1919-1921, Warszawa 1966.

Ryżewski W., Zaangażowanie Rzeczypospolitej w ruch powstańczy na Górnym Śląsku. Uwarunkowania i postulaty, w: Powstania śląskie i plebiscyt w procesie zrastania się Górnego Śląska z macierzą, Bytom 1993.

Wrzosek M., Powstania śląskie 1919-1921, Warszawa 1971.

Zaolzie. Polsko-czeski spór o Śląsk Cieszyński 1918-2008, red. G. Gąsior, Warszawa 2008.

Zarzycka Z., Polskie działania specjalne na Górnym Śląskim 1919-1921, Warszawa 1989.

Zieliński W., Polska i niemiecka propaganda plebiscytowa na Górnym Śląsku, Wrocław–Warszawa 1972.

Zieliński W., Ludzie i sprawy hotelu „Lomnitz”, Katowice 1985.

Published
2020-11-12
Section
Articles