Podstawy prawne funkcjonowania i wspierania oświaty polonijnej przez władze państwa polskiego

Abstrakt

Jedną z najważniejszych form aktywności Polaków na obczyźnie było od wieków tworzenie własnych instytucji oświatowych. Prawie we wszystkich ośrodkach polonijnych tworzono uzupełniające szkółki przedmiotów ojczystych. Niejednokrotnie powoływano również własne szkoły o pełnym zakresie ogólnego nauczania. Jeśli społeczności polonijnej nie stać było na tworzenie szkół, to organizowano chociaż lekcje religii w języku polskim, organizowano kursy języka ojczystego, czy też rozwijano pozaszkolną działalność oświatową służącą podtrzymaniu tradycji ojczystych.

Obecnie obowiązująca ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty (t.j. DzU z 2004 r., Nr 256, poz. 2572 ze zm.) pozwala na wspieranie polskiego szkolnictwa poza granicami kraju poprzez: kierowanie nauczycieli do pracy za granicą, przekazywanie niezbędnych podręczników i pomocy dydaktycznych, organizowanie w kraju i za granicą doskonalenia zawodowego nauczycieli prowadzących nauczanie języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim , organizowanie kolonii i innych form letniego wypoczynku dzieci i młodzieży polonijnej. Kierunki działań resortu edukacji zmierzają również do otwarcia nowych obszarów wspierania wspomnianego szkolnictwa. Oświata polonijna powinna cieszyć się szczególnym zainteresowaniem polskich władz oświatowych, gdyż to dzięki niej jest możliwe podtrzymywanie polskości w środowiskach polonijnych, jak też wśród Polaków czasowo przebywających poza granicami kraju. Pozytywnie należy ocenić wspomniane działania. Wydaje się, że najbardziej pozytywnym ich przejawem jest próba koordynacji i ujednolicenia wspomnianego szkolnictwa. Ważnym elementem jest wprowadzenie również właściwego systemu motywującego nauczycieli do podejmowania wyjazdów do pracy w środowiskach polonijnych.