Obóz szkoleniowy armii polskiej w Niagara-on-the-Lake, 1917-1919

Main Article Content

Zygmunt Zalewski

Abstrakt

Prognozy szybkiego zakończenia światowego konfliktu zbrojnego okazały się wysoce nietrafne. Trwająca od 28 lipca 1914 r. wojna generowała ogromne koszty materialne, pochłaniała coraz większą liczbę ofiar ludzkich, a po trzech latach walk żadna z walczących stron nie mogła być pewna zwycięstwa. Tymczasem wydarzenia rewolucyjne w Rosji w 1917 r. praktycznie wyeliminowały armię carską z działań wojennych na froncie wschodnim, stwarzając jednocześnie dowództwu armii II Rzeszy Niemieckiej możliwość skierowania militarnej potęgi państw centralnych do działań rozstrzygających na zachodzie Europy. Upadek znaczenia Rosji jako wartościowego składnika sił zbrojnych Ententy i jednocześnie głównego oponenta wobec niepodległościowych dążeń Polaków, a także pilna potrzeba pozyskania rekrutów spełniły funkcję ważnego międzynarodowego czynnika, stwarzającego wyjątkowo korzystne okoliczności polityczne do przywrócenia Polski na mapę świata.


Wsparcie rządów Francji, Stanów Zjednoczonych i Kanady, lecz przede wszystkim działalność Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu oraz głęboki patriotyzm amerykańskich środowisk polonijnych zaowocowały utworzeniem obozu szkoleniowego w Niagara-on-the Lake w Kanadzie. Głównie tam, lecz także w kilku innych miejscowościach na terenie Kanady i USA wyszkolono 22 395 ochotników wywodzących się z amerykańskiej młodzieży polonijnej. 20 720 żołnierzy przetransportowano z Ameryki Północnej na front zachodni we Francji, gdzie stanowili istotny element organizującej się tzw. Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Biskupski M.B., Canada and the Creation of a Polish Army, 1914-1918, „The Polish Review” 44 (1999), nr 3
Kirkpatrick B., Col. LePan and the Polish Army Camp in Niagara-on-the Lake, http://www.electronicmuseum.ca/Poland–Canada/lepan.html
Leczyk M., Komitet Narodowy Polski a Ententa i Stany Zjednoczone 1917-1919, Warszawa: PWN 1966.
The Polish Army in Niagara-on-the Lake, 1917-1919, Forum Eerste Wereldoorlog, http://www.forumeerstewereldoorlog.nl/viewtopic.php?t=14884
Polska Armia Błękitna, t. I: Zeszyt wstępny, Poznań 1929.
Radecki H., The History of the Polish Community in St. Catharines, St. Catharines, Ontario, Project History 2002.
Skarżyński W., Armia Polska we Francji w świetle faktów, Warszawa 1929.
Tuchman B.W., Telegram Zimmermanna, Warszawa: Wydawnictwo MON 1988.
Zamoyski J., Powrót na mapę. Polski Komitet Narodowy w Paryżu 1914-1919, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 1991.