„Regulamin dla kapelanów polskich” we Francji – okoliczności powstania

Main Article Content

Michał Kłakus

Abstrakt

Po zakończeniu pierwszej wojny światowej rozpoczęła się nowa fala polskiej emigracji zarobkowej we Francji. Do 1921 r. w tym kraju osiedliło się ponad 45 tysięcy Polaków. W 1922 r. władze kościelne dokonały reorganizacji Misji Polskiej w Paryżu, nadając jej charakter delegatury Prymasa Polski.  Podstawowym dokumentem zawierającym normy, wedle których winna być zorganizowana opieka duszpasterska nad polskimi wychodźcami (sposób udzielania sakramentów, organizacja katechizacji, sprawowanie pogrzebów, prowadzenie ksiąg parafialnych), jak i poruszającym sprawy dotyczące zabezpieczenia materialnego polskich kapelanów (zamieszkanie, opłaty i zbiórki wśród wiernych na cele związane z prowadzeniem duszpasterstwa), był ustalony w 1925 r. „Regulamin dla kapelanów polskich” we Francji. W dokumencie tym starano się również uregulować stosunek do miejscowych biskupów i francuskich proboszczów (raporty, ofiary na rzecz diecezji i parafii, godziny korzystania z miejscowego kościoła). Za jego redakcję odpowiadał odpowiedzialny za sprawy organizacji duszpasterstwa obcokrajowców w Paryżu bp Emmanuel Chaptal.  Pomimo iż w pierwotnej wersji z grudnia 1924 r. uwzględnił on propozycje zgłaszane przez księży polskich pracujących we Francji, to ostateczny wpływ na jego kształt miały poprawki zgłoszone przez biskupów z Arras i Cambrai.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Bakalarz J., Duszpasterstwo polonijne, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. V, Lublin: TN KUL 1989, kol. 616-618.
Brudzisz M., Archiwum Polskiej Misji Katolickiej we Francji, Kraków–Lublin: Homo Dei 2015.
Brudzisz M., Pierwsze zebranie księży Polskiej Misji Katolickiej we Francji, „Studia Polonijne” 33 (2012), s. 141-154.
Clement J.L., Mgr Chaptal et la Mission diocésaine des étrangers, „Migration et religion en France” 78 (2008), s. 53-63.
Dictionnaire des évêques de France au XXe siècle, red. D.M. Dauzet, F. Le Moigne, Paris: Cerf 2010.
Dzwonkowski R., Polska opieka religijna we Francji 1909-1939, Poznań–Warszawa: Pallottinum 1988.
Garçon G., Les catholiques polonais en France (1919-1949), Lille: Rayonnement culturel polonais 2004.
Gruszyński J., Społeczność polska we Francji 1918-1978, Warszawa: PWN 1981.
Gruszyński J., Integracja religijna Polaków we Francji, „Studia Polonijne” 4 (1981), s. 159-176.
Janowska H., Polska emigracja zarobkowa we Francji 1919-1939, Warszawa: Książka i Wiedza 1964.
Kłakus M., Visite des évêques français en Pologne en 1924 à la lumière de dossier déposé par le Cardinal Dubois dans les archives historiques du diocèse de Paris, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 2020, t. 113, s. 221-235.
Kołodziej B., Biskup polscy w trosce o polskich emigrantów, „Studia Prymasowskie” 2 (2008), s. 201-218.
Mayeur J.-M., Les documents collectifs de l’épiscopat français relatifs aux questions temporelles de 1944-1962, [w:] Forces religieuses et attitudes politiques dans la France contemporaine, red. R. Rémond, Paris: Académique 1965, s. 351-376.
Panek B., Księża polscy w duszpasterstwie północnej Francji 1922-1929 (Materiały do dziejów Polskiej Misji Katolickiej we Francji, cz. 1-2, z. 4), Paris: Editions Franҫois-Dominique 1994.
Ponty J., Polonais méconnus. Histoire des travailleurs immigrés en France dans l’entre-deux-guerres, Paris: Publications de la Sorbonne 2005.
Schor R., Le facteur religieux et l’intégration des étrangers en France 1919-1939, „Vingtième Siècle” 7 (1985), s. 103-116.
Schor R., Une solidarité religieuse: l’accueil des catholiques étrangers par l’Eglise en France (1919-1939), „Cahiers de la Méditerranée” 6 (1982), s. 135-146.
Szymański J., „Nie chcemy tego ukrywać” – oczami świadków. Sytuacja duszpasterstwa polonijnego w północnej Francji w 1928 roku, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 2012, t. 98, s. 407-417.
Żaba K.M., Charakter życia religijnego Polonii a status prawny polonijnych instytucji religijnych we Francji, „Przegląd Polonijny” 13 (1987), nr 1, s. 49-65.