Julia Ledóchowska wobec Aktu 5 XI 1916 r.

Main Article Content

Stanisław Witkowski

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie działalności matki Urszuli (Julii) Ledóchowskiej w sztokholmskim Komitecie Polskim Pośredniczącym (Polska förmedlingskommitten), powołanym w połowie marca 1916 r. w momencie ogłoszenia Aktu 5 listopada 1916 r., oraz reakcji szwedzkiej Polonii na ten wydany w imieniu cesarzy Niemiec i Austro-Węgier manifest, głoszący powołanie niepodległego Królestwa Polskiego. Autor przedstawia wachlarz nastrojów wśród polonijnych działaczy w Sztohkolmie oraz tamtejszych polityków z racji możliwego odrodzenia Polski, z czołową rolą matki Ledóchowskiej, wiceprezes Komitetu Polskiego w Sztokholmie. Przedstawione zostały artykuły ukazujące się w szwedzkiej prasie, obrazujące oddźwięk szwedzkich i polonijnych środowisk wobec nowej polityki państw centralnych: będące wynikiem działań propagandowych, mających pozyskać przychylność opinii publicznej wobec nowej polityki państw centralnych, dotyczące rozważania na temat jej spodziewanych pozytywnych i negatywnych skutków, jak też przyszłego losu Polski. Autor opisuje również obawy przed utworzeniem armii polskiej z ramienia państw centralnych. W artykule wykorzystane zostały przede wszystkim raporty delegata Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego w Sztokholmie Stanisława Wędkiewicza do centrali w Krakowie, a także listy matki Urszuli Ledóchowskiej, której opinia miała duże znaczenie dla sposobu postrzegania Aktu 5 listopada przez szwedzką Polonię.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Andrysiak E., Książka i ludzie książki w życiu i pracy Alfonsa Parczewskiego, Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk 2005.
Bojarska T., W imię trzech krzyży. Opowieść o Julii Urszuli Ledóchowskiej i jej zgromadzeniu, wyd. III, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1989.
Krupecka M., Działalność Julii Urszuli Ledóchowskiej na rzecz niepodległości Polski w latach 1914-1920 na terenie krajów skandynawskich, w: Różnymi drogami do niepodległości. Studia z historii najnowszej, red. B. Świtalska, M. Żuławnik, Warszawa: Wydawnictwo UKSW 2014.
Mikietyński P., Niemiecka droga ku Mitteleuropie. Polityka II Rzeszy wobec Królestwa Polskiego (1914-1916), Kraków: Historia Iagellonica 2009.
Olszewski E., Działalność społeczna i niepodległościowa Julii Urszuli Ledóchowskiej w Skandynawii (1914-1920), w: Ludzie, władza, narody, religie: Lubelszczyzna, Polska, Europa, red. A. Kidzińska-Król, Lublin: Wydawnictwo UMCS 2015.
Sibora J., Dyplomacja Polska w I Wojnie Światowej, Warszawa: Polski Instytut Spraw Międzynarodowych 2013.
Sokolnicki M., Rok czternasty, Londyn 1961.
Uggla A.N., Rola Alfa de Pomiana-Haydukiewicza w grze o wizerunek Polski w Szwecji po pierwszej wojnie światowej, w: Polska-Szwecja 1919-1999, red. J. Szymański, Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego 2000.
Uggla A.N., Svensk-Polska Hjälpkommitteen i Sverige 1916-1918, „Studia Scandinavica” 1996.
Witkowski S., Polska akcja charytatywna w Skandynawii podczas I wojny światowej. Przyczynek do biografii błogosławionej siostry Urszuli Ledóchowskiej, „Chrześcijanin w świecie” 1986, nr 152.