Polish Diaspora and Military Intelligence of the Second Polish Republic, 1918-1939. An Outline of the Problem

Main Article Content

Wojciech Skóra

Abstrakt

Polonia a wywiad wojskowy Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939). Zarys problemu


Wielomilionowa Polonia była uznawana przez władze Polski za rezerwuar wsparcia dla kraju. Ministerstwo Spraw Zagranicznych prowadziło działania mające uczynić z niej narzędzie rządu. Polonia, rozumiana jako Polacy na stałe przebywający za granicą, była w dwudziestoleciu międzywojennym podstawą działań wywiadu polskiego. Do takiego wniosku prowadzi analiza wybranych siatek wywiadowczych i narodowości agentów. Nie dotyczyło to wyłącznie „agenturalnej drobnicy”, owych tysięcy osób zbierających drobne wiadomości. Również najważniejsi agenci – choć rzadziej – byli z pochodzenia Polakami.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Danielewicz K., Lwowska ekspozytura wywiadu. Działalność Ekspozytury nr 5 SG we Lwowie w latach 1921-1939, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2011.
Hoy G., Ostrovsky V., Wyznania szpiega. Z tajemnic izraelskiego wywiadu, Warszawa: Polus 1991.
Iwanow N., Zapomniane ludobójstwo. Polacy w państwie Stalina. „Operacja polska” 1937-1938, Kraków: Znak 2015.
Kołodziej E., Dzieje Polonii w zarysie 1918-1939, Warszawa: Książka i Wiedza 1991.
Kuśnierz R., W świecie stalinowskich zbrodni. Ukraina w latach czystek i terroru (1934-1938) w obserwacjach i analizach MSZ oraz wywiadu wojskowego Drugiej Rzeczypospolitej, Słupsk: Akademia Pomorska w Słupsku 2013.
Michniewicz W., Wielki bluff sowiecki, Chicago: WICI 1991.
Paduszek K., Zajrzeć do mózgu Lenina. Wywiad II Rzeczypospolitej a postrewolucyjna Rosja, Łomianki: Wydawnictwo LTW 2016.
Pasek W., Bolesława Kontryma życie zuchwałe. Biografia żołnierza i policjanta, Warszawa: Fronda 2006.
Ronge M., Kriegs- und Industrie-Spionage, Zürich–Leipzig–Wien 1930.
Skóra W., Placówki wywiadu polskiego w Chojnicach. Przyczynek do dziejów Pomorza Zachodniego i Nadwiślańskiego w dwudziestoleciu międzywojennym, Chojnice: Wydawnictwo Rys 2012.
Skóra W., Polacy w Niemczech jako wsparcie działań wywiadu wojskowego Drugiej Rzeczypospolitej (wybrane problemy), [in:] Bezpieczeństwo państw a procesy migracyjne, red. L. Kacprzak, J. Knopek, Piła: PWSZ im. S. Staszica w Pile 2008.
Skóra W., Służba konsularna Drugiej Rzeczypospolitej. Organizacja, kadry i działalność, Toruń: Wydawnictwo Inne 2006.
Ulatowski Ł., Polski wywiad wojskowy w 1939 roku. Struktura organizacyjna, składy osobowe, personel, budżet, mob., Warszawa 2013.