Sytuacja społeczna kobiet na Dalekim Wschodzie utrwalona w czasopismach i wspomnieniach Polaków na przełomie XIX i XX wieku

Main Article Content

Ewa Jaszewska

Abstrakt

Walka z niesprawiedliwością względem kobiet toczyła się na Dalekim Wschodzie od setek lat, jednak ich położenie uległo poprawie dopiero w pierwszych dekadach XX wieku. Bodźcem do usamodzielnienia się tamtejszych kobiet stały się liczne przekłady literatury europejskiej z końca XIX wieku. Głównym postulatem stawianym przez rzesze Chinek i Japonek było przyznanie kobietom praw wyborczych, co stało się możliwe dopiero pod koniec lat czterdziestych XX wieku. Mimo wszystko kobiety Dalekiego Wschodu nie zrezygnowały ze swoich dążeń, uzyskując szereg znaczących praw, między innymi majątkowych, spadkowych, a także w dziedzinie nauki i pracy. Polacy z zaciekawieniem przyglądali się walce Chinek i Japonek o równouprawnienie, co uwidoczniło się w artykułach publikowanych zarówno w Polsce, jak i zagranicą.

Article Details

Dział
Artykuły

Bibliografia

Анучин В.А., Географические очерки Маньчжурии, Москва 1948.
Borysiewicz M., Przedsiębiorczość polska w Harbinie w latach 1898-1945, [w:] Polska i sąsiedzi na przestrzeni wieków. Prace doktorantów historii II. Na wojnie i w czasach pokoju, red. W. Skóra, A. Teterycz-Puzio, Słupsk: Akademia Pomorska w Słupsku 2018.
Bureau of Information Manchukuo State Council, An Outline of the Manchukuo Empire, 1939, Dairen 1939.
Bursewicz S., Mandżuria i Syberia w piśmiennictwie Konstantego Symonolewicza, [w:] Problemy społeczno-gospodarcze Syberii, red. M. Pietrasiak, M. Stańczyk, Łódź: UŁ 2011.
Cabanowski M., Tajemnice Mandżurii. Polacy w Harbinie, Warszawa: Muzeum Niepodległości 1993.
Confucian Personalities, eds. A.F. Wright, D. Twitchett, Stanford 1962.
Davison C., The Japanese Earthquake of 1923, London 1931.
Ebrey P.B., Women and the Family in Chinese History, London 2002.
Epstein M., The Statesman’s Year-Book 1936, London 1936.
Fairbank J.K., Historia Chin. Nowe spojrzenie, Gdańsk: Marabut 1996.
Fenby J., Chiny. Upadek i narodziny wielkiej potęgi, Kraków: Znak 2009.
Frédéric L., Życie codzienne w Japonii u progu nowoczesności (1868-1912), Warszawa: PIW 1988.
Gordon A., A Modern History of Japan: From Tokugawa Times to the Present: Tokugawa Times to the Present, London 2013.
Grochowski K., Polacy na Dalekim Wschodzie, Harbin 1928.
Haines C.M.C., International Women in Science: A Biographical Dictionary to 1950, Santa Barbara 2001.
Hansson A., Chinese Outcasts: Discrimination and Emancipation in Late Imperial China, New York 1996.
Henshall K.G., Historia Japonii, Warszawa: PWN 2011.
Hinsch B., Women in Imperial China, Lanham 2016.
Hiratsuka R., In the Beginning, Woman was the Sun: The Autobiography of a Japanese Feminist, New York 2006.
Hunter B., The Statesman’s Year-Book 1998, London 1998.
Imagining the People: Chinese Intellectuals and the Concept of Citizenship, 1890-1920, eds. J.A. Fogel, P.G. Zarrow, London 1997.
Imieliński K., Sekrety seksu, Warszawa: Polczek 1990.
Imieliński K., Seksuologia. Mitologia. Historia. Kultura, Warszawa: PWN 1989.
Japan. Department of Education, Annual Report of the Minister of State for Education, 1935, Tokyo 1935.
Japan. Department of Education, Annual Report of the Minister of State for Education, 1937, Tokyo 1937.
Japan Encyclopedia, eds. L.F. Nussbaum, K. Roth, London 2002.
Jeffreys E., Sex and Sexuality in China, London 2006.
Kajdański E., Chiny. Leksykon. Historia, gospodarka, kultura, Warszawa: Książka i Wiedza 2005.
Kajdański E., Korytarz. Burzliwe dzieje Kolei Wschodniochińskiej 1898-1998, Warszawa: Książka i Wiedza 2000.
Karolczak K., System konstytucyjny Japonii, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 1999.
Ko D., Every Step a Lotus: Shoes for Bound Feet, Los Angeles 2001.
Ko D., Women’s History: Asia, [w:] Encyclopedia of Historians and Historical Writing, vol. 2, ed. K. Boyd, London 1999.
Kość A., Filozoficzne podstawy prawa japońskiego w perspektywie historycznej, Lublin: RW KUL 2001.
Lattimore O., The Mongols of Manchuria, New York 1934.
Leksykon państw świata ’94/95, oprac. zespół pod kier. M.B. Michalika, Warszawa: Kronika, M.B. Michalik 1994.
Łoza S., Czy wiesz kto to jest?, Warszawa 1938.
Mann S., Precious Records: Women in China’s Long Eighteenth Century, Stanford 1997.
Miyake Y., Women, Work, Family, and the State in Japan, 1868-1990, Santa Cruz 1991.
Moustafine M., Secrets and Spies. The Harbin Files, London 2002.
Natoński B., Wojciech Męciński, [w:] Gdy Europa szukała Azji, red. F. Plattner, Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy 1975.
Nguyen D., Polscy misjonarze na Dalekim Wschodzie w XVII-XVIII wieku, Warszawa: Neriton 2006.
Padacz W., Z polskiej gleby, Kraków: WAM 1973.
Peking United International Famine Relief Committee, The North China Famine of 1920-1921, Peking 1922.
Петров В.П., Город на Сунгари, Вашингтон 1984.
Perry E.J., Challenging the Mandate of Heaven. Social Protest and State Power in China, Armonk 2002.
Perry E.J., Rebels and Revolutionaries in North China, 1845-1945, Stanford 1980.
Polit J., Chiny, Warszawa: Trio 2004.
Polo M., Opisanie świata, Warszawa: W.A.B. 1954.
Putnam Weale B.L., The Coming Struggle in Eastern Asia, London 1908.
Renshaw J.R., Kimono in the Boardroom. The Invisible Evolution of Japanese Women Managers, New York 1999.
Reyman E.J., Encyklopedia nauk politycznych, t. III, Warszawa 1938.
Rosenlee L.L., Confucianism and Women. A Philosophical Interpretation, Albany 2006.
Rubach-Kuczewska J., Życie po japońsku, Warszawa: Iskry 1985.
Scott-Keltie J., The Statesman’s Year-Book, London 1885.
Shirokogorov S.M., Social organization of the Manchus. A study of the Manchu clan organization, New York 1924.
Sidichmienow W.J., Chiny. Karty przeszłości, Warszawa: Iskry 1978.
Skóra W., Organizacja i pierwszy okres działalności polskich konsulatów w Harbinie i Władywostoku w latach 1920-1924, [w:] Polskie ślady na Dalekim Wschodzie. Polacy w Harbinie, red. A. Furier, Szczecin: Książnica Pomorska im. S. Staszica 2008.
Skóra W., Placówki MSZ Drugiej Rzeczypospolitej w Harbinie w latach 1920-1941 na tle dziejów Chin i Mandżurii (Mandżukuo). Szkic do problemu, [w:] Na szlakach dwóch światów. Studia ofiarowane Profesorowi Jerzemu Hauzińskiemu w 45-lecie pracy naukowej i dydaktycznej, red. A. Teterycz-Puzio, Słupsk: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej 2016.
Steinberg S., The Statesman’s Year-Book, London 1959.
Stephan J.J., The Russian Fascists. Tragedy and Farce in Exile, 1925-1945, London 1978.
Studia i materiały do dziejów miasta Białegostoku, eds. J. Joka, J. Antoniewicz, H. Majecki, Białystok: Białostockie Towarzystwo Naukowe 1968.
Symonolewicz K., Miraże mandżurskie, Warszawa 1932.
Szubiakiewicz T., Japonia–Polska coraz bliżej siebie, Warszawa: Biblioteka Narodowa 2002.
Tang L., China facts and fancies, Shanghai 1936.
Tannahill R., Historia seksu, Warszawa: Książka i Wiedza 2001.
The Birth of Chinese Feminism: Essential Texts in Transnational Theory, eds. L.H. Liu, R.E. Karl, D. Ko, New York 2013.
Theiss W., Dzieci syberyjskie. Dzieje polskich dzieci repatriowanych z Syberii i Mandżurii w latach 1919-1923, Warszawa: UW 1992.
Totman C., Historia Japonii, Kraków: Wydawnictwo UJ 2009.
Tukotomi K., Namiko, tłum. J. Marlicz, Poznań 1924.
Turner B., The Statesman’s Year-Book 2007, New York 2007.
United States War Department, Civil Affairs Handbook, Japan, Prefectural Studies, Washington 1945.
Wang R.R., Images of Women in Chinese Thought and Culture: Writings from the Pre-Qin Period Through the Song Dynasty, Cambridge 2003.
Winiarz A., Główne kierunki i formy aktywności Polaków w Mandżurii w latach 1897-1949, [w:] Polskie ślady na Dalekim Wschodzie. Polacy w Harbinie, red. A. Furier, Szczecin: Książnica Pomorska im. S. Staszica 2008.
Witte S.Y., The Memoirs of Count Witte, tłum. A. Yarmolinsky, Garden City 1921.
Wróbel Z., Dzieje erotyzmu, t. III: Uczta trzech szczytów. Chińskie obyczaje erotyczne, Bydgoszcz: Arcanus 2000.
Wychodźstwo polskie w poszczególnych krajach. Materiały opracowane na podstawie sprawozdań konsularnych przez referat emigracyjny w Wydziale Administracyjno-Paszportowym Departamentu Konsularnego MSZ (kwiecień 1926), Warszawa 1926.
Yao X., An Introduction to Confucianism, Cambridge 2000.
Yong-Deog K., Kolonia polska w Mandżurii 1897-1949, Kraków: Wydawnictwo Promocji Powiatu, Miasta i Gminy PROMO 2001.
Yust W., Britannica Book of the Year 1944, London 1944.
Yutang L., My Country and My People, New York 1935.