The principle of separation and balance of powers in Polish constitutional law: A historical view

  • Piotr Wiśniewski Wydział Zamiejscowy Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL w Tomaszowie Lubelskim
Słowa kluczowe: separacja i równowaga władz; Montesquieu; Druga Republika Polska; Konstytucja Trzeciego Maja

Abstrakt

Zasada separacji i równowagi władz w polskim prawie konstytucyjnym: spojrzenie historyczne

W XVIII w. doktryna separacji władz została wprowadzona jako środek przeciw tyranii. Recepcja zasady separacji i równowagi władz dokonała się w Polsce bardzo szybko, tak jak jej sformułowanie. Stało się to wraz z uchwaleniem Konstytucji Trzeciego Maja. Druga Republika Polska miała dwie konstytucje, nie licząc tymczasowych aktów o randze konstytucji. Pierwsza, Konstytucja Marcowa, wprost odnosiła się do zasady separacji władz. Druga, Konstytucja Kwietniowa, była zaprzeczeniem poprzedniej. Ustrój polityczny PRL był niewątpliwie ustrojem totalitarnym. Trzecia Republika Polska powróciła do systemu opartego na separacji władz, zwłaszcza w okresie, kiedy odzyskała ona pełną suwerenność i szybko powróciła do budowania swego ustroju politycznego w oparciu o tę zasadę.

Bibliografia

Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 2000.
Izdebski H., Historia myśli politycznej i prawnej, Warszawa 2001.
Kelly J. M., Historia zachodniej teorii prawa, Kraków 2006.
Kowecki J., Konstytucja 3 maja 1791. Statut Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji. Warszawa 1991, p. 98.
Monteskiusz [Monteskieu Ch. M. de], O duchu praw, Kęty 1997.
Sarnecki P., Prawo konstytucyjne RP, Warszawa 2008.
Opublikowane
2020-08-26
Dział
Artykuły