The principles of guilt – remarks on the background of the Polish penal code

Anna Komadowska

Anna Komadowska Wydział Zamiejscowy Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL w Tomaszowie Lubelskim

Słowa kluczowe: wina; zasada subiektywizacji; normatywna teoria winy; psychologiczna teoria winy; relacyjna teoria winy; umyślność; nieumyślność

Abstrakt

Zasady winy – uwagi na temat kontekstu polskiego kodeksu karnego

Wina, oprócz karalności i karygodności, stanowi element definicji przestępstwa. Literatura fachowa szeroko opisuje problemy związane z istotą winy i tworzy jej definicje. Nie ma jednak w tym względzie zgody i przedstawiono kilka dalszych istotnych teorii winy. Kodeks z roku 1997 po raz pierwszy wprowadził przyznanie się do winy i rozwiązania dotyczące winy, które zasadniczo różnią się od poprzednich. Autorka niniejszego artykułu próbuje przyjrzeć się bliżej problemowi winy, jego istotności dla odpowiedzialności karnej, jak również stara się wskazać, które rozwiązania dotyczące winy sprawcy przestępstwa zostały przyjęte przez obowiązujący kodeks.

Bibliografia

Buchała K., Wina, wina nieumyślna, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze” 1977, facs. 4, pp. 79-113.

Buchała K., Zasada winy – teraźniejszość i przyszłość, “Studia Iuridica” 1988, No. 16, pp. 21-34.

Buchała K., Ćwiąkalski Z., Szewczyk M., Zoll A., Komentarz do kodeksu karnego. Część ogólna, Warszawa 1994.

Buchała K., Zoll A. (eds.), Kodeks karny, część ogólna. Komentarz do art. 1-116 Kodeksu karnego, Kraków 1998

Jakubski P., Wina i jej stopniowalność na tle kodeksu karnego, “Prokuratura i Prawo” 1999, No. 4, pp. 42-57.

Kochanowski J., Subiektywne granice sprawstwa i odpowiedzialności karnej, Warszawa 1985.

Królikowski M., Zabłocki R. (eds.), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz do art. 1-31, Vol. I, Warszawa 2010.

Majewski J., Kardas P., O dwóch znaczeniach winy w prawie karnym, “Państwo i Prawo” 1993, facs. 10, pp. 69-79.

Makarewicz J., Kodeks karny z komentarzem, Lwów 1938.

Marek A., Prawo karne, Warszawa 2003.

Patryas W., Interpretacja karnistyczna. Studium metodologiczne, Poznań 1988.

Rejman G., Teorie i formy winy w prawie karnym, Warszawa 1980.

Rodzynkiewicz M., Pojęcie winy w prawie karnym – próba analizy krytycznej na tle ujęcia relacyjnego, “Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” 1992, No. 3, pp. 11-23.

Uzasadnienie projektu kodeksu karnego z 1968 roku, Warszawa 1968

Uzasadnienie projektu kodeksu karnego z 1997 roku, “Państwo i Prawo” 1994, No. 3.

Wąsek A., Ewolucja prawnokarnego pojęcia winy w powojennej Polsce, “Przegląd Prawa Karnego” 1990, No. 4, pp. 5-17.

Wojciechowski J., Kodeks karny. Krótki komentarz praktyczny, Skierniewice 1993.

Wolter W., Prawo karne, Warszawa 1947.

Wróbel W., Wina i zawinienie a strona podmiotowa czynu zabronionego, czyli o potrzebie posługiwania się w prawie karnym pojęciem winy umyślnej i nieumyślnej, [in:] J. Giezek (eds.), Przestępstwo – kara – polityka kryminalna. Problemy tworzenia i funkcjonowania prawa. Księga jubileuszowa z okazji 70. rocznicy urodzin Profesora Tomasza Kaczmarka, Kraków 2006, pp. 657-681.

Zientek J., Karygodność i wina jako przesłanki odpowiedzialności w nowym kodeksie karnym, “Prokuratura i Prawo” 1998, No. 6, pp. 7-32.

Zoll A., Ogólne zasady odpowiedzialności karnej w projekcie kodeksu karnego, “Państwo i Prawo” 1990, No. 10, pp. 30-42.

Zoll A., Strona podmiotowa i wina w kodeksie karnym z 1997 r. i w projektach jego nowelizacji, [in:] Prawo – społeczeństwo – jednostka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Leszkowi Kubickiemu, Warszawa 2003, pp. 407-421.