Wschodnia granica Polski i jej ochrona przez Wojska Ochrony Pogranicza w latach 1945-1991

  • Grzegorz Zaremba
Słowa kluczowe: Wojska Ochrony Pogranicza; WOP; wschodnia granica Polski

Abstrakt

Niniejszy artykuł dotyczy problematyki ochrony wschodniej granicy Polski przez Wojska Ochrony Pogranicza. Omówione w nim zostały losy trzech Brygad Ochrony Pogranicza, podlaskiej, nadbużańskiej i przemyskiej, na przełomie lat 1945-1991. Autor przedstawił struktury organizacyjne wschodnich brygad WOP oraz wskazał powody ich zmian w całym okresie funkcjonowania Wojsk Ochrony Pogranicza w Polsce. Ciekawym elementem artykułu jest opisywana przez autora koncepcja odejścia od bezpośredniej ochrony wschodniej granicy Polski w latach 1956-1957. Powołanie w miejsce brygad jedynie trzech kilkudziesięcioosobowych grup manewrowych powodowało, że polska granica wschodnia chroniona była w zasadzie jedynie przez Wojska Ochrony Pogranicza ZSSR. Problematyka dotycząca WOP i ochrony wschodniej granicy Polski po II wojnie światowej wymaga od historyków zajmujących się tymi zagadnieniami jeszcze wielu badań. Polska granica wschodnia w czasach PRL pozostała w cieniu zarówno wydarzeń politycznych, jak społecznych. Autor uważa, że artykuł ten pozwoli choć trochę przybliżyć i poznać to skomplikowane zagadnienie jakim była ochrona wschodniej granicy Polski w latach 1945-1991.

Biogram autora

Grzegorz Zaremba

St. chor. SG dr Grzegorz Zaremba – Placówka Straży Granicznej w Terespolu

Bibliografia

Dominiczak H.: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966-1996, Warszawa: Bellona 1997.

Dominiczak H.: Powstanie i rozwój organizacyjny WOP w latach 1945-1991, w: WOP w 50-tą rocznicę objęcia służby w ochronie granicy Polski 1945. Jednodniówka związku byłych zawodowych żołnierzy środowiska WOP, Warszawa 1995.

Dominiczak H.: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1985, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1985.

Filipek A., Janocińska B.: Edmund Edward Taraszkiewicz „Żelazny”, Trzy pamiętniki, Warszawa–Lublin: Instytut Pamięci Narodowej 2008, Relacje i wspomnienia, t. 12, s. 291.

Goryński G.: Rola, miejsce i zadania WOP w strukturze MBP (1949-1954) i MSW (1955-1965), cz. II, w: Problemy Ochrony Granic, Kętrzyn: Wydawnictwo Centrum Szkolenia Straży Granicznej 2000, „Biuletyn” nr 12, s. 53.

Grobelski W.: Historia i tradycje polskich formacji granicznych, Koszalin: Wydawnictwo Centralnego Ośrodka Straży Granicznej 2007.

Herman H.: Polskie doktryny wojenne w latach 1945-1990, w: Dzieje – wojsko – społeczeństwo, red. H. Herman, S. Jaczyński, H. Królikowski, Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej w Siedlcach 2006.

Jackiewicz Z.: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1991 – Krótki Informator Historyczny, Kętrzyn: Wydawnictwo Centrum Szkolenia Straży Granicznej 1998.

Ławski J.: Ochrona granic Polski Ludowej, Warszawa: Wydawnictwo MON 1974.

Opublikowane
2020-08-26
Dział
Artykuły