Wedding Rites of the Inhabitants of the Parish of Rudna Wielka in the Diocese of Rzeszów
Abstract
The aim of this article is to show the customs and rituals associated with the marriage ceremony in the parish of Rudna Wielka, near Rzeszów. The article consists of three points. These relate to: civil wedding and a church wedding, preparing of the newlyweds for the wedding ceremony and the course of the wedding Mass. This study is based on information obtained from ethnographic fieldwork on wedding rituals. The study was conducted in 2011 in the villages of: Rudna Wielka, Rudna Mała and Pogwizdów Nowy.
In the twentieth century, a young couple first got civil wedding, and then the church wedding. Since 1998, the couple can have a concordat wedding. From early morning the future bride and groom were preparing for the celebration in their own homes. When a groom arrived at bride’s home, the couple was blessed and everyone went to church. At that time, the inhabitants of a village made weeding gates and they blocked the couple's way to the church. Then the best man, or father of the groom, paid for making the way to the church with vodka. When the wedding procession reached the church Mass began. After taking the oath priest confirmed the validity of a marriage, blessed wedding rings, then to sign the marriage the spouses put the rings on each other’s right hands. After Mass, the couple signed the marriage act. In front of the church the guests were throwing money at the couple since it was believed that it will bring them luck. The guests congratulated the couple and gave them presents. After that they all took a picture in front of the church, and then went to the place of the wedding.
References
Buszta S., Mierzwa P.: Będziecie moimi świadkami. Modlitewnik dojrzałego chrześcijanina. Rzeszów: Wydawnictwo Diecezji Rzeszowskiej 1999.
Dembek Z.: Wesele polskie. Zwyczaje, wyjaśnienia, porady, savoir-vivre. Łysomice: Wydawnictwo Temat 2004.
Drożdż A.: Zachowania magiczne, wróżby i prognostyki podczas wstępnych etapów wesela wiejskiego (w oparciu o materiały Polskiego Atlasu Etnograficznego). „Lud” 92:2008 s.201-213.
Drożdż A., Pieńczak A.: Zwyczaje i obrzędy weselne. Część I: Od zalotów do ślubu cywilnego. W: Komentarze do Polskiego Atlasu Etnograficznego. T. 8. Red. Z.Kłodnicki. Wrocław–Cieszyn: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2004.
Fyda J.: Wesele mieszczan ciężkowickich i bobowskich. W: Ziemia Biecka. Lud polski wpowiatach gorlickim i grybowskim. Red. S.Udziela, A. Koch. Nowy Sącz: Sądecka Oficyna Wydawnicza WOK 1994 s.236-240.
Fyda J.: Wesele włościan. W: Ziemia Biecka. Lud polski w powiatach gorlickim i grybowskim. Red. S. Udziela, A. Koch. Nowy Sącz: Sądecka Oficyna Wydawnicza WOK 1994 s. 196-235.
Gaweł J.: Obrzęd weselny w społeczności wyznaniowej starowierców z Boru i Gabowych Grądów. „Lud” 81:1997 s. 143-157.
Gerlich H.: Narodziny, zaślubiny, śmierć. Zwyczaje i obrzędy w katowickich rodzinach górniczych. Katowice: Śląski Instytut Naukowy 1984.
Góralski W.: Zawarcie małżeństwa konkordatowego w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej 1998.
http://oiw.pl/Porady/Slub_konkordatowy/1/12/131/ [dostęp: 13.04.2012].
http://www.weselezklasa.pl/czym-sypac-ryzem-platkami-roz-a-moze-kolorowym-confetti,artykul, 737,artykuly.html [dostęp: 19.04.2012].
JanPaweł II: Familiaris consortio. Wrocław: Wydawnictwo Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej 2000.
JanPaweł II: Mężczyzną i niewiastą stworzył ich: Chrystus odwołuje się do „początku”. Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 1981.
Karwicka T.: Kultura ludowa ziemi dobrzyńskiej. Warszawa–Poznań: Wydawnictwo PWN 1979.
Katechizm Kościoła Katolickiego. Poznań: Pallottinum 1994.
Kolberg O.: Dzieła wszystkie. T. 49: Sanockie-Krośnieńskie. Cz. 1. Wrocław–Poznań: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza. Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1974.
Kolberg O.: Dzieła wszystkie. T. 48: Tarnowskie-Rzeszowskie. Wrocław–Poznań: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza. Polskie Wydawnictwo Muzyczne 1967.
Komisja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Episkopatu Polski. Obrzędy sakramentu małżeństwa: dostosowane do zwyczajów diecezji polskich. Katowice: Księgarnia św. Jacka 20093.
Kwaśniewicz K.: Doroczne i rodzinne zwyczaje na tle współczesnych przeobrażeń wsi podkrakowskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1979.
Lach K.: Wierzenia, zwyczaje i obrzędy. Folklor pogranicza polsko-czeskiego. Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze 2000.
Lehr U.: Obrzędowość rodzinna. W: Podhale. Tradycja we współczesnej kulturze wsi. Red. D.Tylkowa. Kraków: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk 2000 s. 305-347.
Ogrodowska B.: Zwyczaje, obrzędy i tradycje w Polsce. (Mały słownik). Warszawa: Verbinum 2000.
Olesiejuk F.: Zwyczaje i obrzędy ludu Międzyrzecczyzny. Drelów: Urząd Gminy wDrelowie 2000.
Sarna W.: Obrzędy weselne w Jaszczwi. „Lud” 2:1896 s. 236-251.
Siewiński A.: Opis wesela w Liskach. „Lud” 10:1904 s. 59-74.
Słownik wyrazów obcych PWN. Red. B. Pakosz [i in.]. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 199126.
Vanier J.: Mężczyzną i niewiastą stworzył ich do życia w prawdziwej miłości. Tł. M.Żukowska. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy 1988.
Walachowicz T.: Kodeks Napoleona a kościelna dyscyplina małżeńska w dobie Księstwa Warszawskiego. „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 24:1997 z. 5 s. 135-145.
Wolski K.: Powołanie małżeńskie. W: Słownik małżeństwa i rodziny. Red. E. Ozorowski. Warszawa–Łomianki: Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej − Fundacja „Pomoc Rodzinie” 1999 s. 358-359.
Wysocki J.: Rytuał rodzinny. (Aby rodzina była bardziej Kościołem). Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne 19855.
Zadrożyńska A., Vražinovski T., Wrocławski K.: Ludowe obrzędy i podania. Etnograficzne ifolklorystyczne studia porównawcze wsi polskiej i macedońskiej. Warszawa: Instytut Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego 2002.
Copyright (c) 2013 Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
