Origins and source of emotion as factors that modulate the scope of attention
Keywords:
degraded presentations; scope of attention; intensive vs. extensive attention; taxonomy of human emotions
Abstract
The processes of visual attention and stimulus detection are a key stage of perception. In the presented studies we tested the role of the genesis (automatic vs. reflective) and source (internal vs. external stimuli) of emotions in the detection of new stimuli (close to or distant from the fixation point). We expected (1) a narrowing of the field of attention in the case of automatic emotion elicitation or internal sources of emotion; (2) an extension of attention field in the case of reflective processes or external sources of emotion. In Study 1 (N = 90) we used explicit presentation of sentences eliciting emotions. In Study 2 (N = 60) we used degraded presentation (32 ms + masking) of words charged with affect. The hypotheses were partly confirmed by the data collected. We found that in the case of eliciting emotions with automatic origin or internal source detection times were significantly shorter for stimuli occurring close to the fixation point. In the case of reflective emotion eliciting condition and external emotion source, no significant differences were observed in reaction times between stimuli close to and distant from the fixation point.
References
Algom, D., Chajut, E., & Lev, S. (2005). A rational look at the emotional Stroop phenomenon: A generic slowdown, not a Stroop effect. Journal of Experimental Psychology: General, 133(3), 323-338.
Bless, H., & Fiedler, K. (2006). Mood and the regulation of information processing and behavior. In J. P. Forgas (Ed.), Hearts and minds: Affective influences on social cognition and behavior (pp. 65-84). New York: Psychology Press.
Bower, G. H. (1981). Mood and memory. American Psychologist, 36, 129-148.
Cacioppo, J. T., & Gardner, W. L. (1999). Emotion. Annual Review of Psychology, 50(1), 191-214.
Cannon, W. B. (1929). Bodily changes in pain, hunger, fear and rage: An account of recent research into the function of emotional excitement. New York: Appleton.
Dobrenko K., & Jarymowicz M. (2011). Rozpoznawanie eksponowanych podprogowo słów o negatywnych bądź pozytywnych konotacjach. Psychologia – Etologia – Genetyka, 23, 29-44.
Dolan, R. (2003). Emotion, cognition, and behavior. Science, 298, 1191-1194.
Duncan, S., & Barrett, L. F. (2007). Affect is a form of cognition: A neurobiological analysis. Cognition and Emotion, 21, 1184-1211.
Forgas, J. P. (1995). Mood and judgment: The affect infusion model (AIM). Psychological Bulletin, 117, 39-66.
Gawronski, B., & Creighton, L. A. (2013). Dual-process theories. In D. E. Carlston (Ed.), The Oxford handbook of social cognition (pp. 282-312). New York, NY: Oxford University Press.
Higgins, E. T. (1987). Self-discrepancy: A theory relating self and affect. Psychological Review, 94, 319-340.
Holmes, E. A., & Mathews, A. (2010). Mental imagery in emotion and emotional disorders. Clinical Psychology Review, 30(3), 349-362.
Holmes, E. A., Mathews, A., Mackintosh, B., & Dalgleish, T. (2008). The causal effect of mental imagery on emotion assessed using picture-word cues. Emotion, 8(3), 395.
Imbir, K. (2012). Odmienność emocji automatycznych i refleksyjnych: Poszukiwanie zróżnicowania neurobiologicznego i psychologicznego. Unpublished doctoral dissertation. Warsaw: Faculty of Psychology, University of Warsaw. Retrieved from http://depotuw.ceon.pl/handle/item/67.
Imbir, K., & Jarymowicz, M. (2011a). Wzbudzanie emocji o genezie automatycznej bądź refleksyjnej a przejawy efektywności kontroli uwagi w Teście Antysakkad. Psychologia – Etologia – Genetyka, 23, 9-28.
Imbir, K., & Jarymowicz, M. (2011b). Wzbudzanie emocji o genezie automatycznej bądź refleksyjnej a przejawy poznawczej kontroli w Emocjonalnym Teście Stroopa. Psychologia – Etologia – Genetyka, 24, 7-25.
Imbir, K., & Jarymowicz, M. (2013c). Dyfuzyjny wpływ emocji (automatycznych vs. refleksyjnych) na formułowanie sądów. Psychologia Społeczna, 3(26), 251-261.
Imbir, K., & Jarymowicz, M. (2013b). The effect of automatic vs. reflective emotions on cognitive control in Antisaccade tasks and the Emotional Stroop Test. Polish Psychological Bulletin, 44(2), 137-146.
Imbir, K., Jarymowicz, M., Żygierewicz, J., Kuś, R., Michalak, M., Kruszyński, M., & Durka, P. (2012). Emocje o genezie automatycznej bądź refleksyjnej a potencjały związane z bodźcem (ERP). Psychologia – Etologia – Genetyka, 26(1), 23-41.
Imbir, K., & Jasielska, D. (2012). Emocje o genezie refleksyjnej: Znaczenie w funkcjonowaniu psychicznym i próby pomiaru. In H. Szuster, D. Maison, & D. Karwowska (Eds.), W stronę podmiotowości. O emocjach, tożsamości, dobrych uczynkach i pożytkach płynących z porannego wstawania (pp. 27-43). Sopot: Wydawnictwo Smak Słowa.
Isen, A. (1990). The influence of positive and negative affect on cognitive organization. In N. Stein, B. Leventhal, & T. Trabasso (Eds.), Psychological and biological processes in the development of emotion (pp. 75-94). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Jarymowicz, M. (2009). Emotions as evaluative processes: From primary affects to appraisals based on deliberative thinking. In A. Błachnio, & A. Przepiórka (Eds.), Closer to emotions (pp. 55-72). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Jarymowicz, M. (2012). Understanding human emotions. Journal of Russian and East European Psychology, 50(3), 9-25.
Jarymowicz, M., & Imbir, K. (2010). Próba taksonomii ludzkich emocji. Przegląd Psychologiczny, 53(4), 439-461.
Jarymowicz, M., & Imbir, K. (in press). Toward a human emotions taxonomy (based on their automatic vs. reflective origin). Emotion Review.
Jarymowicz, M., Imbir, K., Jasielska, D., Wolak, T., & Naumczyk, P. (2013, in press). Wzbudzanie emocji specyficznych dla automatycznego vs refleksyjnego systemu wartościowania a odpowiedzi hemodynamiczne mózgu: efekty fMRI dotyczące systemu i znaku emocji. Psychologia – Etologia – Genetyka, 27, 7-24.
Jasielska, D., & Jarymowicz, M. (2012). Wagi nadawane emocjom pozytywnym o genezie automatycznej i refleksyjnej a wskaźniki poziomu poczucia szczęścia. Roczniki Psychologiczne, 15(2), 7-30.
Karyłowski, J. (1982). O dwóch typach altruizmu. Wrocław: Ossolineum.
Katzir, M., Eyal, T., Meiran., N., & Kessler, Y. (2010). Imagined positive emotions and inhibitory control: The differentiated effect of pride versus happiness. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory and Cognition, 36, 1314-1320.
Kolańczyk, A. (2009). Trójczynnikowy model intuicji twórczej. Niejawna samokontrola, uwaga ekstensywna i przewartościowanie znaczeń. In J. Kozielecki (Ed.), Nowe idee psychologii (pp. 40-65). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kolańczyk, A. (2011). Uwaga ekstensywna. Model ekstensywności vs. intensywności uwagi. Studia Psychologiczne, 49(3), 7-27.
Kolańczyk, A., Fila-Jankowska, A., Pawłowska-Fusiara, M., & Sterczyński. R. (2004) (Eds.), Serce w rozumie. Afektywne podstawy orientacji w otoczeniu. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kurcz, I. (1987). Język a reprezentacja świata w umyśle. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lazarus, R. S. (1991). Emotion and adaptation. New York: Oxford University Press.
LeDoux, J. E. (1996/2000). Mózg emocjonalny. Poznań: Media Rodzina.
LeDoux, J. E. (2012). Rethinking the emotional brain. Neuron, 73(4), 653-676.
Murphy, S. T., & Zajonc, R. B. (1993). Affect, cognition, and awareness: Affective priming with optimal and suboptimal stimulus exposures. Journal of Personality and Social Psychology, 64, 723-723.
Ohme, R. K. (Ed.) (2007). Nieuświadomiony afekt. Najnowsze odkrycia. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Panksepp, J. (1998). Affective neuroscience: The foundations of human and animal emotions. New York: Oxford University Press.
Panksepp, J. (2007). Criteria for basic emotions: Is DISGUST a primary “emotion”? Cognition and Emotion, 21(8), 1819-1828.
Peeters, G., & Czapiński, J. (1990). Positive-negative asymmetry in evaluations: The distinction between affective and informational negativity effects. In W. Stroebe, & M. Hewstone (Eds.), European Review of Social Psychology (vol. 1, pp. 33-60). Chichester: Wiley.
Pessoa, L. (2008). On the relationship between emotion and cognition. Nature Review of Neuroscience, 9, 148-58.
Petty, R. E., & Cacioppo, J. T. (1986). The elaboration likelihood model of persuasion. Advances in Experimental Social Psychology, 19(1), 123-205.
Phelps, E. A., Ling, S., & Carrasco, M. (2006). Emotion facilitates perception and potentiates the perceptual benefits of attention. Psychological Science, 17(4), 292-299.
Posner, M. I. (1980). Orienting of attention. Quarterly Journal of Experimental Psychology, 32(1), 3-25.
Posner, M. I., Snyder, C. R., & Davidson, B. J. (1980). Attention and the detection of signals. Journal of Experimental Psychology: General; Journal of Experimental Psychology: General, 109(2), 160.
Reykowski, J. (1979). Motywacja, postawy prospołeczne a osobowość. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Reykowski, J. (1985). Standardy ewaluacyjne: Geneza, zasady funkcjonowania, rozwój. In A. Gołab, & J. Reykowski (Ed.), Studia nad rozwojem standardów ewaluatywnych (pp. 12-49). Wrocław: Ossolineum.
Russell, J. A. (2003). Core affect and the psychological construction of emotion. Psychological Review 110(1), 145-172.
Sosnowski, T., & Jaśkowski, P. (2008). Podstawy psychofizjologii. In J. Strelau, & D. Dolinski (Eds.), Psychologia. Podręcznik akademicki (pp. 643-680). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Suga, N., Xiao, Z., Ma, X., & Ji, W. (2002). Plasticity and corticofugal modulation for hearing in adult animals. Neuron, 36(1), 9-18.
Szuster, A. (2005). W poszukiwaniu źródeł i uwarunkowań ludzkiego altruizmu. Warsaw: Wydawnictwo IP PAN.
Tooby, J., & Cosmides, L. (1990). The past explains the present: Emotional adaptations and the structure of ancestral environments. Ethology and Sociobiology, 11, 375-424.
Vuilleumier, P. (2005). How brains beware: Neural mechanisms of emotional attention. Trends in Cognitive Science, 9, 585-594.
Zajonc, R. B. (1980). Uczucia a myślenie: Nie trzeba się domyślać, by wiedzieć, co się woli. Przegląd Psychologiczny, 28, 27-72.
Bless, H., & Fiedler, K. (2006). Mood and the regulation of information processing and behavior. In J. P. Forgas (Ed.), Hearts and minds: Affective influences on social cognition and behavior (pp. 65-84). New York: Psychology Press.
Bower, G. H. (1981). Mood and memory. American Psychologist, 36, 129-148.
Cacioppo, J. T., & Gardner, W. L. (1999). Emotion. Annual Review of Psychology, 50(1), 191-214.
Cannon, W. B. (1929). Bodily changes in pain, hunger, fear and rage: An account of recent research into the function of emotional excitement. New York: Appleton.
Dobrenko K., & Jarymowicz M. (2011). Rozpoznawanie eksponowanych podprogowo słów o negatywnych bądź pozytywnych konotacjach. Psychologia – Etologia – Genetyka, 23, 29-44.
Dolan, R. (2003). Emotion, cognition, and behavior. Science, 298, 1191-1194.
Duncan, S., & Barrett, L. F. (2007). Affect is a form of cognition: A neurobiological analysis. Cognition and Emotion, 21, 1184-1211.
Forgas, J. P. (1995). Mood and judgment: The affect infusion model (AIM). Psychological Bulletin, 117, 39-66.
Gawronski, B., & Creighton, L. A. (2013). Dual-process theories. In D. E. Carlston (Ed.), The Oxford handbook of social cognition (pp. 282-312). New York, NY: Oxford University Press.
Higgins, E. T. (1987). Self-discrepancy: A theory relating self and affect. Psychological Review, 94, 319-340.
Holmes, E. A., & Mathews, A. (2010). Mental imagery in emotion and emotional disorders. Clinical Psychology Review, 30(3), 349-362.
Holmes, E. A., Mathews, A., Mackintosh, B., & Dalgleish, T. (2008). The causal effect of mental imagery on emotion assessed using picture-word cues. Emotion, 8(3), 395.
Imbir, K. (2012). Odmienność emocji automatycznych i refleksyjnych: Poszukiwanie zróżnicowania neurobiologicznego i psychologicznego. Unpublished doctoral dissertation. Warsaw: Faculty of Psychology, University of Warsaw. Retrieved from http://depotuw.ceon.pl/handle/item/67.
Imbir, K., & Jarymowicz, M. (2011a). Wzbudzanie emocji o genezie automatycznej bądź refleksyjnej a przejawy efektywności kontroli uwagi w Teście Antysakkad. Psychologia – Etologia – Genetyka, 23, 9-28.
Imbir, K., & Jarymowicz, M. (2011b). Wzbudzanie emocji o genezie automatycznej bądź refleksyjnej a przejawy poznawczej kontroli w Emocjonalnym Teście Stroopa. Psychologia – Etologia – Genetyka, 24, 7-25.
Imbir, K., & Jarymowicz, M. (2013c). Dyfuzyjny wpływ emocji (automatycznych vs. refleksyjnych) na formułowanie sądów. Psychologia Społeczna, 3(26), 251-261.
Imbir, K., & Jarymowicz, M. (2013b). The effect of automatic vs. reflective emotions on cognitive control in Antisaccade tasks and the Emotional Stroop Test. Polish Psychological Bulletin, 44(2), 137-146.
Imbir, K., Jarymowicz, M., Żygierewicz, J., Kuś, R., Michalak, M., Kruszyński, M., & Durka, P. (2012). Emocje o genezie automatycznej bądź refleksyjnej a potencjały związane z bodźcem (ERP). Psychologia – Etologia – Genetyka, 26(1), 23-41.
Imbir, K., & Jasielska, D. (2012). Emocje o genezie refleksyjnej: Znaczenie w funkcjonowaniu psychicznym i próby pomiaru. In H. Szuster, D. Maison, & D. Karwowska (Eds.), W stronę podmiotowości. O emocjach, tożsamości, dobrych uczynkach i pożytkach płynących z porannego wstawania (pp. 27-43). Sopot: Wydawnictwo Smak Słowa.
Isen, A. (1990). The influence of positive and negative affect on cognitive organization. In N. Stein, B. Leventhal, & T. Trabasso (Eds.), Psychological and biological processes in the development of emotion (pp. 75-94). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Jarymowicz, M. (2009). Emotions as evaluative processes: From primary affects to appraisals based on deliberative thinking. In A. Błachnio, & A. Przepiórka (Eds.), Closer to emotions (pp. 55-72). Lublin: Wydawnictwo KUL.
Jarymowicz, M. (2012). Understanding human emotions. Journal of Russian and East European Psychology, 50(3), 9-25.
Jarymowicz, M., & Imbir, K. (2010). Próba taksonomii ludzkich emocji. Przegląd Psychologiczny, 53(4), 439-461.
Jarymowicz, M., & Imbir, K. (in press). Toward a human emotions taxonomy (based on their automatic vs. reflective origin). Emotion Review.
Jarymowicz, M., Imbir, K., Jasielska, D., Wolak, T., & Naumczyk, P. (2013, in press). Wzbudzanie emocji specyficznych dla automatycznego vs refleksyjnego systemu wartościowania a odpowiedzi hemodynamiczne mózgu: efekty fMRI dotyczące systemu i znaku emocji. Psychologia – Etologia – Genetyka, 27, 7-24.
Jasielska, D., & Jarymowicz, M. (2012). Wagi nadawane emocjom pozytywnym o genezie automatycznej i refleksyjnej a wskaźniki poziomu poczucia szczęścia. Roczniki Psychologiczne, 15(2), 7-30.
Karyłowski, J. (1982). O dwóch typach altruizmu. Wrocław: Ossolineum.
Katzir, M., Eyal, T., Meiran., N., & Kessler, Y. (2010). Imagined positive emotions and inhibitory control: The differentiated effect of pride versus happiness. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory and Cognition, 36, 1314-1320.
Kolańczyk, A. (2009). Trójczynnikowy model intuicji twórczej. Niejawna samokontrola, uwaga ekstensywna i przewartościowanie znaczeń. In J. Kozielecki (Ed.), Nowe idee psychologii (pp. 40-65). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kolańczyk, A. (2011). Uwaga ekstensywna. Model ekstensywności vs. intensywności uwagi. Studia Psychologiczne, 49(3), 7-27.
Kolańczyk, A., Fila-Jankowska, A., Pawłowska-Fusiara, M., & Sterczyński. R. (2004) (Eds.), Serce w rozumie. Afektywne podstawy orientacji w otoczeniu. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Kurcz, I. (1987). Język a reprezentacja świata w umyśle. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lazarus, R. S. (1991). Emotion and adaptation. New York: Oxford University Press.
LeDoux, J. E. (1996/2000). Mózg emocjonalny. Poznań: Media Rodzina.
LeDoux, J. E. (2012). Rethinking the emotional brain. Neuron, 73(4), 653-676.
Murphy, S. T., & Zajonc, R. B. (1993). Affect, cognition, and awareness: Affective priming with optimal and suboptimal stimulus exposures. Journal of Personality and Social Psychology, 64, 723-723.
Ohme, R. K. (Ed.) (2007). Nieuświadomiony afekt. Najnowsze odkrycia. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Panksepp, J. (1998). Affective neuroscience: The foundations of human and animal emotions. New York: Oxford University Press.
Panksepp, J. (2007). Criteria for basic emotions: Is DISGUST a primary “emotion”? Cognition and Emotion, 21(8), 1819-1828.
Peeters, G., & Czapiński, J. (1990). Positive-negative asymmetry in evaluations: The distinction between affective and informational negativity effects. In W. Stroebe, & M. Hewstone (Eds.), European Review of Social Psychology (vol. 1, pp. 33-60). Chichester: Wiley.
Pessoa, L. (2008). On the relationship between emotion and cognition. Nature Review of Neuroscience, 9, 148-58.
Petty, R. E., & Cacioppo, J. T. (1986). The elaboration likelihood model of persuasion. Advances in Experimental Social Psychology, 19(1), 123-205.
Phelps, E. A., Ling, S., & Carrasco, M. (2006). Emotion facilitates perception and potentiates the perceptual benefits of attention. Psychological Science, 17(4), 292-299.
Posner, M. I. (1980). Orienting of attention. Quarterly Journal of Experimental Psychology, 32(1), 3-25.
Posner, M. I., Snyder, C. R., & Davidson, B. J. (1980). Attention and the detection of signals. Journal of Experimental Psychology: General; Journal of Experimental Psychology: General, 109(2), 160.
Reykowski, J. (1979). Motywacja, postawy prospołeczne a osobowość. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Reykowski, J. (1985). Standardy ewaluacyjne: Geneza, zasady funkcjonowania, rozwój. In A. Gołab, & J. Reykowski (Ed.), Studia nad rozwojem standardów ewaluatywnych (pp. 12-49). Wrocław: Ossolineum.
Russell, J. A. (2003). Core affect and the psychological construction of emotion. Psychological Review 110(1), 145-172.
Sosnowski, T., & Jaśkowski, P. (2008). Podstawy psychofizjologii. In J. Strelau, & D. Dolinski (Eds.), Psychologia. Podręcznik akademicki (pp. 643-680). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Suga, N., Xiao, Z., Ma, X., & Ji, W. (2002). Plasticity and corticofugal modulation for hearing in adult animals. Neuron, 36(1), 9-18.
Szuster, A. (2005). W poszukiwaniu źródeł i uwarunkowań ludzkiego altruizmu. Warsaw: Wydawnictwo IP PAN.
Tooby, J., & Cosmides, L. (1990). The past explains the present: Emotional adaptations and the structure of ancestral environments. Ethology and Sociobiology, 11, 375-424.
Vuilleumier, P. (2005). How brains beware: Neural mechanisms of emotional attention. Trends in Cognitive Science, 9, 585-594.
Zajonc, R. B. (1980). Uczucia a myślenie: Nie trzeba się domyślać, by wiedzieć, co się woli. Przegląd Psychologiczny, 28, 27-72.
Published
2019-04-04
Issue
Section
Articles
Copyright (c) 2013 Roczniki Psychologiczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
