What does it mean that the results of research conducted by psychologists are subjected to statistical analysis?
Keywords:
research process; methodological awareness; effect size (ES); NHST; confidence intervals; replication; multivariate analysis
Abstract
Referring to the current methodological awareness of psychologists, drawing on his own long-standing research and teaching experience, and inspired by works such as Cohen (1990-2006, 1994/2006) or Wilkinson & Task Force on Statistical Inference (1999), the author addresses crucial problems involved in the use of methods of statistical analysis of data derived from psychological research. He also draws attention to the possible sources of misconduct as well as to optimal solutions, whose adoption by researchers will minimize error variance and contribute to a significant reduction of artifacts created. The aim of the article is also to draw attention to the possible sources of scientific misconduct. The author focused on the following the issues: the standard view of the research process, the concept of statistical analysis of data in the research process, the necessity of replicating research findings, the NHST vs. confidence interval opposition, the importance of determining effect size, and the usefulness of conducting multivariate analysis.
References
Aiken, L. S., West, S. G. (1991). Multiple regression: Testing and interpreting interactions. Newbury Park, CA: Sage.
Ajdukiewicz, K. (1965). Logika pragmatyczna. Warszawa: PWN.
Ajdukiewicz, K. (1983). Zagadnienia i kierunki filozofii. Teoria poznania. Metafizyka. Warszawa: Czytelnik.
APA, American Psychological Association (20014). Publication manual of the American Psychological Association. Washington, DC: Author.
APA, American Psychological Association (20105). Publication manual of the American Psychological Association. Washington, DC: Author.
Arystoteles (1983). Metafizyka. Warszawa: PWN.
Bedyńska, S., Brzezicka, A. (red.) (2007). Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
Brzeziński, J. (1976). Budowa prototeorii idealizacyjnych. W: L. Nowak (red.), Teoria a rzeczywistość (s. 135-162). Warszawa–Poznań: PWN, Poznańskie Studia z Filozofii Nauki, t. 1.
Brzeziński, J. (1982). Protoidealizacyjny model procesu badawczego. Próba konkretyzacji. Studia Pedagogiczne, 44, 59-80.
Brzeziński, J. (1983). Ocena efektu eksperymentalnego w układach eksperymentalnych analizy wariancji. Przegląd Psychologiczny, 25, 1, 155-165.
Brzeziński, J. (2008). Badania eksperymentalne w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Brzeziński, J. (2010). Czy psychologia znajduje się na metodologicznym rozdrożu? W: J. Grad, J. Sójka, A. Zaporowski (red.), Nauka – kultura – społeczeństwo. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Krystynie Zamiarze (s. 155-192). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Brzeziński, J. (20115). Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Brzeziński, J. (2012). Jakich kompetencji badawczych oczekujemy od psychologa? W: H. J. Grzegołowska-Klarkowska (red.), Agresja, socjalizacja, edukacja. Refleksje i inspiracje (s. 393-419). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Brzeziński, J., Maruszewski, T. (1978). Metoda badania zgodności profilów psychometrycznych. Przegląd Psychologiczny, 11, 3, 569-587.
Brzeziński, J., Stachowski, R. (19842). Zastosowanie analizy wariancji w eksperymentalnych badaniach psychologicznych. Warszawa: PWN.
Brzeziński, J., Zakrzewska, M. (2010). Metodologia. Podstawy metodologiczne i statystyczne prowadzenia badań naukowych w psychologii. W: J. Strelau, D. Doliński (red.), Psychologia akademicka. Podręcznik (wyd. 2 poprawione, t. 1, s. 175-302). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Buczkowski, P., Nowak, L. (1979). Idealizacja a istotność. Studium przypadku: Marksowska teoria klas społecznych. W: A. Klawiter, L. Nowak (red.), Odkrycie, abstrakcja, prawda, empiria, historia a idealizacja (s. 59-86). Warszawa–Poznań: PWN.
Cohen, J. (1969). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Hillsdale, NJ: Erlbaum (wyd. II – 1988).
Cohen, J. (1990/2006). O tym, czego się nauczyłem (jak dotąd). W: J. Brzeziński, J. Siuta (red.), Metodologiczne i statystyczne problemy psychologii (s. 75-99). Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Cohen, J. (1994/2006). Ziemia jest okrągła (p<0,05). W: J. Brzeziński, J. Siuta (red.), Metodologiczne i statystyczne problemy psychologii (s. 100-118). Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Cohen, J., Cohen, P., West, S. G., Aiken, L. S. (2003). Applied multiple regression/correlation analysis for he behavioral sciences. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Cronbach, L. J., Rajaratnam, L., Nanda, H., Gleser, G. C. (1972). The dependability of behavioral measurements: Theory of generalizability for scores and profiles. New York, NY: J. Wiley.
Cumming, G., Finch, S. (2005). Inference by eye. Confidence intervals and how to read pictures of data. American Psychologist, 60, 170-180.
Dancey, C. P., Reidy, J. R. (20115). Statistics without maths for psychology. Edinburgh: Pearson.
Daniel, L. G. (1998). Statistical significance testing: A historical overview of misuse and misinterpretation with implications for the editorial policies of educational journals. Research in the Schools, 5, 23-32.
Dodd, D. H., Schultz, R. F. (1973). Computational procedures for estimating magnitude of effect for some analysis of variance designs. Psychological Bulletin, 79, 391-395.
Durlak, J. A. (2009). How to select, calculate, and interpret effect sizes. Journal of Pediatric Psychology, 34, 917-928.
Egiert, R. (2000). Parafrazy idealizacyjne. Poznań: Wyd. Fundacji Humaniora.
Ferguson, G. A., Takane, Y. (20033). Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Field, A. (20093). Discovering statistics using SPSS. Thousand Oaks, CA: Sage.
Fisher, R. A. (19607). The design of experiment. Edinburgh, Scotland: Oliver & Boyd.
Francuz, P., Mackiewicz, R. (2005). Liczby nie wiedzą, skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii i statystyce nie tylko dla psychologów. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Fritz, C. O., Morris, P. E., Richler, J. J. (2011). Effect size estimates: Current use, calculations, and interpretation. Journal of Experimental Psychology: General, (Aug.) 8, 1-17.
Gaul, M. (1990). Idealizacyjne modele poznania naukowego w psychologii. Warszawa–Poznań: PWN.
Grissom, R. J., Kim, J. J. (2005). Effect sizes for research: A broad practical approach. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Gulliksen, H. (1950). Theory of mental tests. New York: J. Wiley.
Hambleton, R. K., Swaminathan, H., Rogers, H. J. (1991). Fundamentals of Item Response Theory. Newbury Park, CA: Sage.
Harlow, L. L., Mulaik, S. A., Steiger, J. H. (1997). What if there were no significance tests? Mahwah, NJ: Erlbaum.
Hays, W. L. (19732). Statistics for the social sciences. New York: Holt, Rinehart & Winston.
Hedges, L. W., Olkin, I. (1985). Statistical methods for meta-analysis. New York: Academic Press.
Hoaglin, D. C., Mosteller, E., Tukey, J. W. (2000). Understanding robust and exploratory data analysis. New York: Wiley.
Hornowska, E. (1989). Operacjonalizacja wielkości psychologicznych. Założenia – struktura – konsekwencje. Wrocław: Ossolineum.
Huberty, C. J. (2002). A history of effect size indices. Educational and Psychological Measurement, 62, 227-240.
Hulin, Ch. L., Drasgow, F., Parson, C. K. (1983/2006). Wprowadzenie do teorii odpowiedzi na pozycje testu. W: J. Brzeziński (red.), Trafność i rzetelność testów psychologicznych. Wybór tekstów (s. 213-271). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Hunter, J. E., Schmidt, F. L. (1990). Methods of meta-analysis: Correcting error and bias in research findings. Newbury Park, CA: Sage.
Jacob, F. (1973). Historia i dziedziczność. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
JARS, APA Publications and Communications Board Working Group on Journal Article Reporting Standards (2008). American Psychologist, 63, 839-851.
King, B. M., Minium, E. W. (2009). Statystyka w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kirk, R. E. (19953). Experimental design: Procedures for the behavioral sciences. Belmont, CA: Brooks.
Kirk, R. E. (1996). Practical significance: A concept whose time has come. Educational and Psychological Measurement, 56, 746-759.
Kirk, R. E. (2001). Promoting good statistical practice: Some suggestions. Educational and Psychological Measurement, 61, 213-218.
Klebaniuk, J. (2011). Profesor Stapel na dopingu. O upiększaniu psychologii społecznej. Racjonalista, z dnia 14 listopada 2011 r.; http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,7532 (6 stycznia 2012).
Kleka, P. (2011). Statystyczne kryteria przydatności raportu z badań do metaanalizy. W: J. Brzeziński (red.), Metodologia badań społecznych. Wybór tekstów (s. 99-114). Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Kline, R. B. (2004). Beyond significance testing. Reforming data analysis methods in behavioral research. Washington, DC: American Psychological Association.
Konarski, R. (2009). Modele równań strukturalnych. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kowalik, S. (19882). Diagnostyczne i kliniczne właściwości Skal Inteligencji: W-B I/II, WAIS, WAIS-R. W: J. Brzeziński, E. Hornowska (red.), Skala Inteligencji WAIS-R Wechslera. Polska adaptacja, standaryzacja, normalizacja i wykorzystanie w diagnostyce psychologicznej (s. 386-462). Warszawa: PWN.
Krajewski, W. (19982). Prawa nauki. Przegląd zagadnień metodologicznych i filozoficznych. Warszawa: Książka i Wiedza.
Lehmann, E. L. (1968). Testowanie hipotez statystycznych. Warszawa: PWN.
Lichtenberger, E. O., Kauffman, A. S. (2009). Essentials of WAIS-IV assessment. New York: J. Wiley.
Loftus, G. R. (1996). Psychology will be a much better science when we change the way we analyze data. Current Directions in Psychological Science, 5, 161-171.
Loftus, G. R. (20023). Analysis, interpretation, and visual presentation of experimental data. W: H. Pashler, J. Wixted (red.), Stevens’ handbook of experimental psychology, t. 4: Methodology in experimental psychology (s. 339-390). New York: Wiley.
Lord, F. M. (1980). Applications of item response theory to practical testing problems. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Lord, F. M., Novick, M. R. (1968). Statistical theories of mental test scores. Reading, MA: Addison-Wesley.
Maxwell, S. E. (2004). The persistence of underpowered studies in psychological research: Causes, consequences, and remedies. Psychological Methods, 9, 147-163.
Morrison, D. F. (1990). Wielowymiarowa analiza statystyczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Neuliep, J. W. (red.) (1991). Replication research in the social sciences. Newbury Park, CA: Sage.
Nowak, L. (1980). The structure of idealization. Towards a systematic interpretation of the marxian idea of science. Dordrecht: D. Reidel.
Nowakowa, I., Nowak L. (2000). Idealization X: The richness of idealization. Amsterdam-Atlanta, GA: Rodopi, Poznań Studies in the Philosophy of the Sciences and the Humanities, t. 69.
Pedhazur, E. J. (19973). Multiple regression in behavioral research. Explanation and research. Fort Worth, TX: Harcourt Brace College Publishers.
Rapaport, D. (1945). Diagnostic psychological testing (t. 1). Chicago: Yearbook Publ.
Reichenbach, H. (1938/1989). Trzy zadania epistemologii. Studia Filozoficzne, 7-8, 205-212 (polskie tłumacz. § 1: “The three tasks of epistemology”, w: Experience and Prediction, Chicago: University of Chicago Press).
Rosenthal, R. (1991). Replication in behavioral research. W: J. W. Neuliep (red.), Replication research in behavioral sciences (s. 1-30). Newbury Park, CA: Sage.
Rosenthal, R. (1996). Nauka a etyka w przeprowadzaniu badań psychologicznych oraz analizowaniu i przedstawianiu ich wyników. Czasopismo Psychologiczne, 2, 37-46.
Rosenthal, R., Rosnow, R. L. (2009). Artifacts in behavioral research. New York: Oxford University Press.
Rosenthal, R., Rosnow, R. L., Rubin, (2000). Contrasts and effect sizes in behavioral research: A correlational approach. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Rosnow, R. L., Rosenthal, R. (2003). Effect sizes for experimenting psychologists. Canadian Journal of Experimental Psychology, 57, 221-237.
Rosnow, R. L., Rosenthal, R. (2009). Effect sizes. Why, when, and how to use them. Zeitschrift für Psychologie/Journal of Psychology, 217, 6-14.
Schmidt, F. L. (1995). Co naprawdę oznaczają dane? Wyniki badawcze, metaanaliza i wiedza kumulatywna w psychologii. Czasopismo Psychologiczne, 1, 19-31.
Schwarzer, G. (2007). Meta: Meta-Analysis. R package version 0.8-2; http://cran.hu.rproject.org/ doc/packages/meta.pdf (5 stycznia 2012).
Siegel, S., Castellan, N. J. (19882). Nonparametric statistics for the behavioral sciences. New York: McGraw-Hill.
Skinner, B. F. (1950). Are theories of learning necessary? Psychological Review, 57, 193-216.
Sosnowski, T. (2004). Analiza kontrastów: między eksploracją a testowaniem hipotez. Przegląd Psychologiczny, 47, 4, 367-378.
Sosnowski, T. (red.) (2010). Zaawansowane metody statystyczne. Psychologia Społeczna, 5, 2-3, numer specjalny.
Stachowski, R., Brzeziński, J. (1982). Analiza wariancji wyników eksperymentalnego badania zmian monotonicznych wymuszonych w zachowaniu pojedynczej osoby badanej. Przegląd Psychologiczny, 24,1, 159-171.
Stawiszyński, T. (2011). Diederik Stapel. Kanciarze z tytułami naukowymi; http://nauka.news week.pl/diederik-stapel--kanciarze-z-tytulami-naukowymi,84437,1,1.html (5 stycznia 2012).
Sterling, T. D. (1970). Publication decisions and their possible effects on inferences drawn from tests of significance – or vice versa. W: R. E. Henkel, D. E. Morrison (red.), The significance test controversy (s. 295-300). London: Butterworths.
Stevens, J. P. (20024). Applied multivariate statistics for the social sciences. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Sun, S., Pan, W., Wang, L. L. (2010). A comprehensive review of effect size reporting and interpreting practices in academic journals in education and psychology. Journal of Educational Psychology, 102, 989-1004.
Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics. Boston, MA: Allyn and Bacon.
Tatsuoka, M. (1993). Effect size. W: G. Keren, Ch. Lewis (red.), A handbook for data analysis in the behavioral sciences. Methodological issues (s. 461-479). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Teigen, K. H. (1994). Yerkes-Dodson: A law for all seasons. Theory & Psychology, 4, 525-547.
Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis. Understanding concepts and applications. Washington, DC: American Psychological Association.
Thompson, B. (2007). Effect sizes, confidence intervals, and confidence intervals for effect sizes. Psychology in the Schools, 45, 423-432.
Tukey, J. B. (1977). Exploratory data analysis. Reading, MA: Addison-Wesley.
Vaughan, G. M., Corballis, M. C. (1969). Beyond tests of significance: Estimating strength of effects in selected ANOVA design. Psychological Bulletin, 72, 204-213.
Weinfurt, K. W. (1998). Multivariate analysis of variance. W: L. G. Grimm, P. R. Arnold (red.), Reading and understanding multivariate statistics (s. 245-276). Washington, DC: American Psychological Association.
Wicherts, J. M. (2011). Psychology must learn a lesson from fraud case; http://www.nature.com/ news/psychology-must-learn-a-lesson-from-fraud-case-1.9513#auth-1 (5 stycznia 2012).
Wieczorkowska, G., Wierzbiński, J. (20114). Statystyka: od teorii do praktyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Wilkinson, L., Task Force on Statistical Inference (1999). Statistical methods in psychology journals: Guidelines and explanations. American Psychologist, 54, 594-604.
Winer, B. J., Brown, D. R., Michels, K. M. (19913). Statistical principles in experimental design. New York: McGraw-Hill.
Wojciszke, B. (2006). Systematycznie Modyfikowane Replikacje: logika programu badań empirycznych w psychologii. W: J. Brzeziński (red.), Metodologia badań psychologicznych. Wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wojciszke, B. (2011). Systematycznie Modyfikowane Autoreplikacje: logika programu badań empirycznych w psychologii. W: J. Brzeziński (red.), Metodologia badań psychologicznych. Wybór tekstów (s. 44-68). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Yerkes, R. M., Dodson, J. D. (1908). The relation of strength of stimulus to rapidity of habit-formation. Journal of Comparative Neurology and Psychology, 18, 459-482; też: http://psychclassics.yorku.ca/Yerkes/Law/ (6 stycznia 2012).
Zakrzewska, M. (2000). Trzy różne ilorazy inteligencji: interpretacja polskiej wersji Skali Inteligencji dla Dorosłych [WAIS-R(PL)]. Czasopismo Psychologiczne, 6, 159-169.
Zimmerman, I. L., Woo-Sam, J. M. (1973). Clinical interpretation of the Wechsler Adult Intelligence Scale. New York: Grune & Stratton.
Ajdukiewicz, K. (1965). Logika pragmatyczna. Warszawa: PWN.
Ajdukiewicz, K. (1983). Zagadnienia i kierunki filozofii. Teoria poznania. Metafizyka. Warszawa: Czytelnik.
APA, American Psychological Association (20014). Publication manual of the American Psychological Association. Washington, DC: Author.
APA, American Psychological Association (20105). Publication manual of the American Psychological Association. Washington, DC: Author.
Arystoteles (1983). Metafizyka. Warszawa: PWN.
Bedyńska, S., Brzezicka, A. (red.) (2007). Statystyczny drogowskaz. Praktyczny poradnik analizy danych w naukach społecznych na przykładach z psychologii. Warszawa: Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
Brzeziński, J. (1976). Budowa prototeorii idealizacyjnych. W: L. Nowak (red.), Teoria a rzeczywistość (s. 135-162). Warszawa–Poznań: PWN, Poznańskie Studia z Filozofii Nauki, t. 1.
Brzeziński, J. (1982). Protoidealizacyjny model procesu badawczego. Próba konkretyzacji. Studia Pedagogiczne, 44, 59-80.
Brzeziński, J. (1983). Ocena efektu eksperymentalnego w układach eksperymentalnych analizy wariancji. Przegląd Psychologiczny, 25, 1, 155-165.
Brzeziński, J. (2008). Badania eksperymentalne w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Brzeziński, J. (2010). Czy psychologia znajduje się na metodologicznym rozdrożu? W: J. Grad, J. Sójka, A. Zaporowski (red.), Nauka – kultura – społeczeństwo. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Krystynie Zamiarze (s. 155-192). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Brzeziński, J. (20115). Metodologia badań psychologicznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Brzeziński, J. (2012). Jakich kompetencji badawczych oczekujemy od psychologa? W: H. J. Grzegołowska-Klarkowska (red.), Agresja, socjalizacja, edukacja. Refleksje i inspiracje (s. 393-419). Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Brzeziński, J., Maruszewski, T. (1978). Metoda badania zgodności profilów psychometrycznych. Przegląd Psychologiczny, 11, 3, 569-587.
Brzeziński, J., Stachowski, R. (19842). Zastosowanie analizy wariancji w eksperymentalnych badaniach psychologicznych. Warszawa: PWN.
Brzeziński, J., Zakrzewska, M. (2010). Metodologia. Podstawy metodologiczne i statystyczne prowadzenia badań naukowych w psychologii. W: J. Strelau, D. Doliński (red.), Psychologia akademicka. Podręcznik (wyd. 2 poprawione, t. 1, s. 175-302). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Buczkowski, P., Nowak, L. (1979). Idealizacja a istotność. Studium przypadku: Marksowska teoria klas społecznych. W: A. Klawiter, L. Nowak (red.), Odkrycie, abstrakcja, prawda, empiria, historia a idealizacja (s. 59-86). Warszawa–Poznań: PWN.
Cohen, J. (1969). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Hillsdale, NJ: Erlbaum (wyd. II – 1988).
Cohen, J. (1990/2006). O tym, czego się nauczyłem (jak dotąd). W: J. Brzeziński, J. Siuta (red.), Metodologiczne i statystyczne problemy psychologii (s. 75-99). Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Cohen, J. (1994/2006). Ziemia jest okrągła (p<0,05). W: J. Brzeziński, J. Siuta (red.), Metodologiczne i statystyczne problemy psychologii (s. 100-118). Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Cohen, J., Cohen, P., West, S. G., Aiken, L. S. (2003). Applied multiple regression/correlation analysis for he behavioral sciences. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Cronbach, L. J., Rajaratnam, L., Nanda, H., Gleser, G. C. (1972). The dependability of behavioral measurements: Theory of generalizability for scores and profiles. New York, NY: J. Wiley.
Cumming, G., Finch, S. (2005). Inference by eye. Confidence intervals and how to read pictures of data. American Psychologist, 60, 170-180.
Dancey, C. P., Reidy, J. R. (20115). Statistics without maths for psychology. Edinburgh: Pearson.
Daniel, L. G. (1998). Statistical significance testing: A historical overview of misuse and misinterpretation with implications for the editorial policies of educational journals. Research in the Schools, 5, 23-32.
Dodd, D. H., Schultz, R. F. (1973). Computational procedures for estimating magnitude of effect for some analysis of variance designs. Psychological Bulletin, 79, 391-395.
Durlak, J. A. (2009). How to select, calculate, and interpret effect sizes. Journal of Pediatric Psychology, 34, 917-928.
Egiert, R. (2000). Parafrazy idealizacyjne. Poznań: Wyd. Fundacji Humaniora.
Ferguson, G. A., Takane, Y. (20033). Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Field, A. (20093). Discovering statistics using SPSS. Thousand Oaks, CA: Sage.
Fisher, R. A. (19607). The design of experiment. Edinburgh, Scotland: Oliver & Boyd.
Francuz, P., Mackiewicz, R. (2005). Liczby nie wiedzą, skąd pochodzą. Przewodnik po metodologii i statystyce nie tylko dla psychologów. Lublin: Wydawnictwo KUL.
Fritz, C. O., Morris, P. E., Richler, J. J. (2011). Effect size estimates: Current use, calculations, and interpretation. Journal of Experimental Psychology: General, (Aug.) 8, 1-17.
Gaul, M. (1990). Idealizacyjne modele poznania naukowego w psychologii. Warszawa–Poznań: PWN.
Grissom, R. J., Kim, J. J. (2005). Effect sizes for research: A broad practical approach. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Gulliksen, H. (1950). Theory of mental tests. New York: J. Wiley.
Hambleton, R. K., Swaminathan, H., Rogers, H. J. (1991). Fundamentals of Item Response Theory. Newbury Park, CA: Sage.
Harlow, L. L., Mulaik, S. A., Steiger, J. H. (1997). What if there were no significance tests? Mahwah, NJ: Erlbaum.
Hays, W. L. (19732). Statistics for the social sciences. New York: Holt, Rinehart & Winston.
Hedges, L. W., Olkin, I. (1985). Statistical methods for meta-analysis. New York: Academic Press.
Hoaglin, D. C., Mosteller, E., Tukey, J. W. (2000). Understanding robust and exploratory data analysis. New York: Wiley.
Hornowska, E. (1989). Operacjonalizacja wielkości psychologicznych. Założenia – struktura – konsekwencje. Wrocław: Ossolineum.
Huberty, C. J. (2002). A history of effect size indices. Educational and Psychological Measurement, 62, 227-240.
Hulin, Ch. L., Drasgow, F., Parson, C. K. (1983/2006). Wprowadzenie do teorii odpowiedzi na pozycje testu. W: J. Brzeziński (red.), Trafność i rzetelność testów psychologicznych. Wybór tekstów (s. 213-271). Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Hunter, J. E., Schmidt, F. L. (1990). Methods of meta-analysis: Correcting error and bias in research findings. Newbury Park, CA: Sage.
Jacob, F. (1973). Historia i dziedziczność. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
JARS, APA Publications and Communications Board Working Group on Journal Article Reporting Standards (2008). American Psychologist, 63, 839-851.
King, B. M., Minium, E. W. (2009). Statystyka w psychologii i pedagogice. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kirk, R. E. (19953). Experimental design: Procedures for the behavioral sciences. Belmont, CA: Brooks.
Kirk, R. E. (1996). Practical significance: A concept whose time has come. Educational and Psychological Measurement, 56, 746-759.
Kirk, R. E. (2001). Promoting good statistical practice: Some suggestions. Educational and Psychological Measurement, 61, 213-218.
Klebaniuk, J. (2011). Profesor Stapel na dopingu. O upiększaniu psychologii społecznej. Racjonalista, z dnia 14 listopada 2011 r.; http://www.racjonalista.pl/kk.php/s,7532 (6 stycznia 2012).
Kleka, P. (2011). Statystyczne kryteria przydatności raportu z badań do metaanalizy. W: J. Brzeziński (red.), Metodologia badań społecznych. Wybór tekstów (s. 99-114). Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo.
Kline, R. B. (2004). Beyond significance testing. Reforming data analysis methods in behavioral research. Washington, DC: American Psychological Association.
Konarski, R. (2009). Modele równań strukturalnych. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kowalik, S. (19882). Diagnostyczne i kliniczne właściwości Skal Inteligencji: W-B I/II, WAIS, WAIS-R. W: J. Brzeziński, E. Hornowska (red.), Skala Inteligencji WAIS-R Wechslera. Polska adaptacja, standaryzacja, normalizacja i wykorzystanie w diagnostyce psychologicznej (s. 386-462). Warszawa: PWN.
Krajewski, W. (19982). Prawa nauki. Przegląd zagadnień metodologicznych i filozoficznych. Warszawa: Książka i Wiedza.
Lehmann, E. L. (1968). Testowanie hipotez statystycznych. Warszawa: PWN.
Lichtenberger, E. O., Kauffman, A. S. (2009). Essentials of WAIS-IV assessment. New York: J. Wiley.
Loftus, G. R. (1996). Psychology will be a much better science when we change the way we analyze data. Current Directions in Psychological Science, 5, 161-171.
Loftus, G. R. (20023). Analysis, interpretation, and visual presentation of experimental data. W: H. Pashler, J. Wixted (red.), Stevens’ handbook of experimental psychology, t. 4: Methodology in experimental psychology (s. 339-390). New York: Wiley.
Lord, F. M. (1980). Applications of item response theory to practical testing problems. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Lord, F. M., Novick, M. R. (1968). Statistical theories of mental test scores. Reading, MA: Addison-Wesley.
Maxwell, S. E. (2004). The persistence of underpowered studies in psychological research: Causes, consequences, and remedies. Psychological Methods, 9, 147-163.
Morrison, D. F. (1990). Wielowymiarowa analiza statystyczna. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Neuliep, J. W. (red.) (1991). Replication research in the social sciences. Newbury Park, CA: Sage.
Nowak, L. (1980). The structure of idealization. Towards a systematic interpretation of the marxian idea of science. Dordrecht: D. Reidel.
Nowakowa, I., Nowak L. (2000). Idealization X: The richness of idealization. Amsterdam-Atlanta, GA: Rodopi, Poznań Studies in the Philosophy of the Sciences and the Humanities, t. 69.
Pedhazur, E. J. (19973). Multiple regression in behavioral research. Explanation and research. Fort Worth, TX: Harcourt Brace College Publishers.
Rapaport, D. (1945). Diagnostic psychological testing (t. 1). Chicago: Yearbook Publ.
Reichenbach, H. (1938/1989). Trzy zadania epistemologii. Studia Filozoficzne, 7-8, 205-212 (polskie tłumacz. § 1: “The three tasks of epistemology”, w: Experience and Prediction, Chicago: University of Chicago Press).
Rosenthal, R. (1991). Replication in behavioral research. W: J. W. Neuliep (red.), Replication research in behavioral sciences (s. 1-30). Newbury Park, CA: Sage.
Rosenthal, R. (1996). Nauka a etyka w przeprowadzaniu badań psychologicznych oraz analizowaniu i przedstawianiu ich wyników. Czasopismo Psychologiczne, 2, 37-46.
Rosenthal, R., Rosnow, R. L. (2009). Artifacts in behavioral research. New York: Oxford University Press.
Rosenthal, R., Rosnow, R. L., Rubin, (2000). Contrasts and effect sizes in behavioral research: A correlational approach. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Rosnow, R. L., Rosenthal, R. (2003). Effect sizes for experimenting psychologists. Canadian Journal of Experimental Psychology, 57, 221-237.
Rosnow, R. L., Rosenthal, R. (2009). Effect sizes. Why, when, and how to use them. Zeitschrift für Psychologie/Journal of Psychology, 217, 6-14.
Schmidt, F. L. (1995). Co naprawdę oznaczają dane? Wyniki badawcze, metaanaliza i wiedza kumulatywna w psychologii. Czasopismo Psychologiczne, 1, 19-31.
Schwarzer, G. (2007). Meta: Meta-Analysis. R package version 0.8-2; http://cran.hu.rproject.org/ doc/packages/meta.pdf (5 stycznia 2012).
Siegel, S., Castellan, N. J. (19882). Nonparametric statistics for the behavioral sciences. New York: McGraw-Hill.
Skinner, B. F. (1950). Are theories of learning necessary? Psychological Review, 57, 193-216.
Sosnowski, T. (2004). Analiza kontrastów: między eksploracją a testowaniem hipotez. Przegląd Psychologiczny, 47, 4, 367-378.
Sosnowski, T. (red.) (2010). Zaawansowane metody statystyczne. Psychologia Społeczna, 5, 2-3, numer specjalny.
Stachowski, R., Brzeziński, J. (1982). Analiza wariancji wyników eksperymentalnego badania zmian monotonicznych wymuszonych w zachowaniu pojedynczej osoby badanej. Przegląd Psychologiczny, 24,1, 159-171.
Stawiszyński, T. (2011). Diederik Stapel. Kanciarze z tytułami naukowymi; http://nauka.news week.pl/diederik-stapel--kanciarze-z-tytulami-naukowymi,84437,1,1.html (5 stycznia 2012).
Sterling, T. D. (1970). Publication decisions and their possible effects on inferences drawn from tests of significance – or vice versa. W: R. E. Henkel, D. E. Morrison (red.), The significance test controversy (s. 295-300). London: Butterworths.
Stevens, J. P. (20024). Applied multivariate statistics for the social sciences. Mahwah, NJ: Erlbaum.
Sun, S., Pan, W., Wang, L. L. (2010). A comprehensive review of effect size reporting and interpreting practices in academic journals in education and psychology. Journal of Educational Psychology, 102, 989-1004.
Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics. Boston, MA: Allyn and Bacon.
Tatsuoka, M. (1993). Effect size. W: G. Keren, Ch. Lewis (red.), A handbook for data analysis in the behavioral sciences. Methodological issues (s. 461-479). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
Teigen, K. H. (1994). Yerkes-Dodson: A law for all seasons. Theory & Psychology, 4, 525-547.
Thompson, B. (2004). Exploratory and confirmatory factor analysis. Understanding concepts and applications. Washington, DC: American Psychological Association.
Thompson, B. (2007). Effect sizes, confidence intervals, and confidence intervals for effect sizes. Psychology in the Schools, 45, 423-432.
Tukey, J. B. (1977). Exploratory data analysis. Reading, MA: Addison-Wesley.
Vaughan, G. M., Corballis, M. C. (1969). Beyond tests of significance: Estimating strength of effects in selected ANOVA design. Psychological Bulletin, 72, 204-213.
Weinfurt, K. W. (1998). Multivariate analysis of variance. W: L. G. Grimm, P. R. Arnold (red.), Reading and understanding multivariate statistics (s. 245-276). Washington, DC: American Psychological Association.
Wicherts, J. M. (2011). Psychology must learn a lesson from fraud case; http://www.nature.com/ news/psychology-must-learn-a-lesson-from-fraud-case-1.9513#auth-1 (5 stycznia 2012).
Wieczorkowska, G., Wierzbiński, J. (20114). Statystyka: od teorii do praktyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Wilkinson, L., Task Force on Statistical Inference (1999). Statistical methods in psychology journals: Guidelines and explanations. American Psychologist, 54, 594-604.
Winer, B. J., Brown, D. R., Michels, K. M. (19913). Statistical principles in experimental design. New York: McGraw-Hill.
Wojciszke, B. (2006). Systematycznie Modyfikowane Replikacje: logika programu badań empirycznych w psychologii. W: J. Brzeziński (red.), Metodologia badań psychologicznych. Wybór tekstów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Wojciszke, B. (2011). Systematycznie Modyfikowane Autoreplikacje: logika programu badań empirycznych w psychologii. W: J. Brzeziński (red.), Metodologia badań psychologicznych. Wybór tekstów (s. 44-68). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Yerkes, R. M., Dodson, J. D. (1908). The relation of strength of stimulus to rapidity of habit-formation. Journal of Comparative Neurology and Psychology, 18, 459-482; też: http://psychclassics.yorku.ca/Yerkes/Law/ (6 stycznia 2012).
Zakrzewska, M. (2000). Trzy różne ilorazy inteligencji: interpretacja polskiej wersji Skali Inteligencji dla Dorosłych [WAIS-R(PL)]. Czasopismo Psychologiczne, 6, 159-169.
Zimmerman, I. L., Woo-Sam, J. M. (1973). Clinical interpretation of the Wechsler Adult Intelligence Scale. New York: Grune & Stratton.
Published
2019-03-29
Issue
Section
Focus Article
Copyright (c) 2012 Roczniki Psychologiczne
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
