Family as a Social Institution from the Perspective of Civil Society Development

  • Wiesław Bokajło University of Wroclaw
  • Jerzy Koperek The John Paul II Catholic University of Lublin
Keywords: family as a social institution; civil society; sociological approach; Catholic social teaching

Abstract

Catechism of the Roman Catholic Church, defines the family as marriage of woman and man who have children. This definition should be perceived in the context of the Church's social teachings, the teaching of John Paul II and Benedict XVI in particular. In the sociological approach, the whole society is based on the family that is understood as the most important basic social group, as an intimate relationship, based on mutual feeling, cooperation and mutual responsibility; reinforcement of the internal relations and interactions are the main focus of the family. According to the systemic approach, the family should be treated as a system, in which a change in its one part brings on a change in its other parts.

The presented study is considering the issues concerning the family as a social institution in the context of the following main points: 1. Family – sociological approach; 2. The idea of civil society; 3. Spheres of civil society.

References

Adamski F. (2002): Rodzina, wymiar społeczno-kulturowy, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Althusius J. (1964): The Politics of Johannes Althusius, An abridged translation of the Third Edition of Politica methodice digesta, atque exemplis sacris et profanis illustrate, Translated, with an Introduction by Frederick S.Carney (Ed.), Preface by Carl J.Friedrich, Boston: Beacon Press.

Arystoteles (2007): Etyka Nikomachejska, tłum. D. Gromska, Warszawa: Wydawnictwo PWN.

Bokajło W. (1996): Niektóre teoretyczne i metodologiczne problemy kultury politycznej, [w:] W. Bokajło (red.), Studia z teorii polityki, kultury politycznej i myśli politycznej, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Bokajło W. (2001): Z teoretycznych problemów społeczeństwa obywatelskiego, [w:] W.Bokajło, K. Dziubka (red.), Społeczeństwo obywatelskie, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

Bokajło W., Koperek J. (2012): The View of Polish Family as a Social Institution in the Light of Empirical Research (2011–2012). Report of the Research Project: The Family as a Resource for Society [Obraz rodziny polskiej jako instytucji społecznej w świetle badań empirycznych (2011–2012). Raport zprojektu badawczego: Rodzina bogactwem (dobrem) dla społeczeństwa], Vatican City: Pontifical Council for the Family, Fundacja Vita Familiae.

Bryant Ch. G. A. (1992): Civil Society and Pluralism, [w:] E. Wnuk-Lipiński (red.), „Sisyphus. Social Studies”, 1, 8.

Habermas J. (1990): Zum Begriff der politischen Beteiligung, [w:] A. M. Kaniowski (red.), Filozofia społeczna Jürgena Habermasa, Warszawa: Kolegium Orfickie.

Jakubiec S. (2011): Mediacje jako metoda pracy z rodziną, Kraków: Wydawnictwo WSFP Ignatianum.

Kołbik I. (1999): Procesy emocjonalne w rodzinie, [w:] B. de Barbaro (red.), Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 31-44.

Koperek A. (2008): Zaangażowanie społeczne obywateli, Łódź: Adam Koperek.

Koperek A. (2011): Ochrona prawa do pracy i godnego życia podstawą bezpieczeństwa społecznego rodziny, [w:] J. Koperek (red.), Rodzina europejska. Filozoficzno-polityczne i społeczno-ekonomiczne uwarunkowania, Lublin: Wydawnictwo KUL, s.365-386.

Koperek J. (2007): Nowe demokracje i spór o naturę wychowania do udziału wspołeczeństwie obywatelskim, Częstochowa: Wydawnictwo „Educator”.

Koperek J. (2009a): Educazione morale come formazione della coscienza, Lublin: Wydawnictwo KUL.

Koperek J. (2009b): La concezione personalistica della coscienza, Lublin: Wydawnictwo KUL.

Koperek J. (2011): Zaangażowanie rodziny europejskiej na rzecz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w kontekście polskich realiów, [w:] J. Koperek (red.), Rodzina europejska. Filozoficzno-polityczne i społeczno-ekonomiczne uwarunkowania, Lublin: Wydawnictwo KUL, s. 23-50.

Paine Th. (Foner, P. S., Ed.) (1944): The Complete Writings of Thomas Paine, vol. 2, New York: Citadel Press.

Plopa M. (2009): Rodzina u progu trzeciego tysiąclecia: perspektywa badań, [w:] M. Plopa (red.), Człowiek u progu trzeciego tysiąclecia, t. III, Elbląg: Wydawnictwo Elbląska Uczelnia Humanistyczno-Ekonomiczna.

Polska Akcja Humanitarna (2011): Ubóstwo i głód w Polsce, http://www.pah.org.pl/o–pah/186/ubostwo_i_glod_w_polsce (15.05.2012).

Putnam R. D. /współ./ (1995): Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, tłum. J. Szacki, Warszawa: Wydawnictwo Znak.

Schooyans M. (1991): Aborcja a polityka, tłum. K. Deryło, Lublin: Instytut Jana Pawła II KUL.

Skorowski H. (1994): Być chrześcijaninem i obywatelem dziś. Refleksje o postawach moralno-społecznych, Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.

Skorowski H. (1995): Rodzina jako kategoria aksjologiczna, „Seminare. Poszukiwania Naukowe” 11(1995), s. 61-74.

Skorowski H. (2005): Problematyka praw człowieka, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Styczeń T. (red.) (1991): Nienarodzony miarą demokracji, Lublin: Instytut Jana Pawła II KUL, Biblioteka „Ethosu”, t. I.

Szacki J. (1997): Wstęp. Powrót do idei społeczeństwa obywatelskiego, [w:]J.Szacki(red.), Ani książę, ani kupiec: obywatel. Wybór tekstów, tłum. B.Szacka [i in.], Warszawa–Kraków: Wydawnictwo Znak–Fundacja Stefana Batorego.

Taylor Ch. (1994): Kiedy mówimy: społeczeństwo obywatelskie, [w:] Europa i społeczeństwo obywatelskie. Rozmowy w Castel Gandolfo, przygotowanie iprzedmowa K.Michalski, Warszawa–Kraków: Wydawnictwo Znak.

ThomaeAquinatis (1952): Summa Theologiae, p. Ia-IIae, Taurini– Romae: Marietti.

Tocqueville de A. (1976): O demokracji w Ameryce, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Tokarczyk R. (1987): Hobbes, Warszawa: Wiedza Powszechna.

Tyszka Z. (1995): Rodzina w świecie współczesnym – jej znaczenie dla jednostki ispołeczeństwa, [w:] T. Pilch, I. Leparczyk (red.), Pedagogika społeczna, Warszawa: Wydawnictwo Żak.

Wojtyła K. (1960): Miłość i odpowiedzialność. Studium etyczne, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Wojtyła K. (1969): Amore e responsabilità. Studio di morale sessuale, traduzione italiana di A. B. Milanoli, Torino: Marietti.

Wojtyła K. (1985), Osoba i czyn, wyd. I – 1969, Kraków: PTT.

Wojtyła K. (1979): The Acting Person, English translation by A. Potocki, Dordrecht–Boston–London: D. Reidel Publishing Company.

Wojtyła K. (1981): Persona und Tat, Deutsche Übersetzung von H. Springer, Freiburg–Basel–Wien: Herder.

Wojtyła K. (1982): Persona e atto, traduzione italiana di S.Morawski, R. Panzone, R.Liotta, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana.

Zieliński T. (1937): Historia kultury antycznej w zwięzłym wykładzie, wyd.2, Warszawa–Kraków: Towarzystwo Wydawnicze wWarszawie.

Published
2021-02-08
Section
Articles