Nienazwane formy ochrony zabytków nieruchomych będących dziełami architektury wynikające z ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

  • Grzegorz Tylec Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji
Słowa kluczowe: architektura; prawo autorskie; ochrona zabytków

Abstrakt

Artykuł dotyczy zagadnienia ochrony prawnej dzieł architektonicznych posiadających status zabytków. Problemem badawczym, który stawia autor niniejszego opracowania jest odpowiedź na pytanie: w jakich sytuacjach, przy eksploatacji zabytków architektonicznych, mają zastosowanie regulacje ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych? W artykule przedstawione zostały obowiązujące w systemie prawa polskiego definicje pojęć: zabytek oraz utwór architektoniczny. Szczegółowo przeanalizowane zostały zagadnienia dotyczące czasu ochrony dzieł architektonicznych zarówno w aspekcie autorskich praw majątkowych, jak też autorskich praw osobistych. Wskazane zostały szczegółowe unormowania prawa umów autorskich odnoszące się do dzieł architektonicznych uregulowane w polskiej ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wskazano na szczególne problemy prawne, jakie powstają w sytuacji rewaloryzacji niepodlegających już ochronie prawnoautorskiej zabytkowych obiektów architektonicznych.

Bibliografia

Barta Janusz, Markiewicz Ryszard: Komentarz do art. 16, [w:] Janusz. Barta, Monika Czajkowska–Dąbrowska, Zbigniew Ćwiąkalski [i in.], Prawo autorskie i prawa pokrewne. Komentarz, wyd. 4, Kraków: Zakamycze 2005, s. 237-241.

Barta Janusz, Markiewicz Ryszard: Prawo autorskie. Orzecznictwo i wyjaśnienia, t. III, Warszawa: Dom Wydawniczy ABC 2005.

Barta Janusz, Markiewicz Ryszard: Problemy prawa autorskiego związane z rewaloryzacją zabytkowych budynków, Kwartalnik Prawa Prywatnego 3 (1993), s. 265-289.

Barta Janusz, Markiewicz Ryszard: Rozdział II. Przedmiot prawa autorskiego, [w:] System Prawa Prywatnego, t. XIII: Prawo autorskie, red. J. Barta, wyd. 2, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN 2007, s. 7-60.

Błeszyński Jan: Prawo autorskie, wyd. 2, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1985.

Czub Krzysztof: Prawa osobiste twórców dóbr niematerialnych. Zagadnienia konstrukcyjne, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck 2011.

Dacyl–Kwilosz Karolina: Status prawnoautorski obiektu architektonicznego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej 128 (2015), s. 94-111.

Ferenc–Szydełko Ewa: Prawo autorskie do utworów architektonicznego i architektoniczno-urbanistycznego w różnych formach jego wyrażenia, Opolskie Studia Administracyjno-Prawne 8 (2011), s. 139-145.

Ferenc–Szydełko Ewa: Prawo autorskie na ziemiach polskich do 1926 r., Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego Prace z Prawa Własności Intelektualnej 75 (2000), s. 1-278.

Ginter Artur, Michalak Anna: Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Komentarz, Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2016.

Goździewicz Justyna: Utwór urbanistyczny i jego status w świetle Prawa autorskiego – wybrane zagadnienia, Monitor Prawniczy 12 (2006), s. 639-644.

Jaworski Lech: Znaczenie i zakres prawa do integralności utworu w polskim prawie autorskim, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 10 (1995), s. 21-28.

Jezioro Julian: Ochrona prawa do integralności utworu architektonicznego post mortem auctoris – wybrane zagadnienia, [w:] Non omnis moriar. Osobiste i majątkowe aspekty prawne śmierci człowieka. Zagadnienia wybrane, red. J. Gołaczyński, J. Mazurkiewicz, J. Turłukowski [i in.], Wrocław: Oficyna Prawnicza 2015, s. 363-380.

Jezioro Julian: Utwór architektoniczny – próby zdefiniowania pojęcia prawnego, Zeszyty Naukowe Prawa Własności Intelektualnej Uniwersytetu Śląskiego 2 (2014), s. 42-57.

Jezioro Julian: Wybrane zagadnienia dotyczące pojęcia utworów architektonicznych, Acta Universitatis Wratislaviensis 3161 (2009), s. 195-214.

Kopff Andrzej: Utwór architektoniczny i jego autorstwo, Nowe Prawo 9 (1970), s. 74-80.

Litauer Jan J.: Ustawodawstwo autorskie obowiązujące w Królestwie Polskiem, Warszawa: Skł. Gł. w Księg. E. Wende i S-ka 1916.

Ochrona niematerialnego dziedzictwa kulturalnego, red. A. Niewęgłowski, M. Późniak–Niedzielska, Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2015.

Piórecki Kacper J.: Prawa autorskie uczestników procesu inwestycyjno-budowlanego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej, 2 (112) 2011, s. 40-62.

Poźniak–Niedzielska Maria, Szczotka Jerzy, Mozgawa Marek: Prawo autorskie i prawa pokrewne. Zarys wykładu, Bydgoszcz–Warszawa–Lublin: Oficyna Wydawnicza Branta 2007.

Sienkiewicz Tomasz: Umowa o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste jako nienazwana forma ochrony zabytków, [w:] Kultura w praktyce. Zagadnienia prawne, t. II: Wokół problematyki prawnej zabytków i rynku sztuki, red. A. Jagielska–Burduk, W. Szafrański, Poznań: Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk 2013, s. 245-260.

Sienkiewicz Tomasz: Układ urbanistyczny wpisany do rejestru zabytków jako nienazwana forma ochrony przyrody, [w:] Działalność gospodarcza na obszarach chronionych, red. R. Biskup, M. Pyter, M. Rudnicki [i in.], Lublin Wydawnictwo KUL 2014, s. 285-302.

Szaciński Marek: Zmiany w utworze naruszające prawo autora do integralności dzieła, Palestra 7 (1986), s. 40-46.

Świtek Gabriela: Gry sztuki z architekturą. Nowoczesne powinowactwa i współczesne integracje, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2013.

Traple Elżbieta: Umowy o eksploatację utworów w prawie polskim, Warszawa: Wolters Kluwer Polska 2010.

Tylec Grzegorz: Dobra osobiste prawa cywilnego jako niezależna od prawa autorskiego podstawa ochrony interesów twórczych, Monitor Prawniczy 10 (2012), s. 526-533.

Wojciechowska Anna: Treść osobistych praw autorskich, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 11 (1994), s. 15-17.

Opublikowane
2019-11-16
Dział
Artykuły: Prawo