Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2012 r., sygn. akt IV CSK 598/12

Abstrakt

Zaprezentowana glosa dotyczy wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2012 r. sygn. akt IV CSK 598/12 w przedmiocie dopuszczalności uznania nabywcy przedsiębiorstwa upadłego za jego następcę prawnego oraz wpływu rozmiaru dotychczas spełnionych w ramach umowy świadczeń na ważność postanowienia w sprawie wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy. Sąd Najwyższy podkreśla, że zbycie przedsiębiorstwa upadłej spółki kapitałowej w toku postępowania upadłościowego z opcją likwidacyjną, wywołuje zdarzenia właściwe dla następstwa prawnego pod tytułem ogólnym. Stanowisko wskazujące na brak skutku następstwa prawnego po stronie nabywcy odnosi się do przypadku nabycia przedsiębiorstwa upadłego, które zachowuje byt prawny po zakończeniu postępowania upadłościowego. Nie ma jednak zastosowania do sytuacji szczególnej związanej ze zbyciem całego przedsiębiorstwa spółki w prawomocnie zakończonym postępowaniu upadłościowym. Sąd Najwyższy uznał, że przy ocenie ważności spornego postanowienia umownego nie może mieć decydującego znaczenia rozmiar dotychczas spełnionych w ramach umowy świadczeń w postaci opłat leasingowych. Sama dysproporcja świadczeń nie musi być sprzeczna z normami współżycia społecznego. Niniejsza glosa aprobuje argumentacje zawartą w wyroku Sądu Najwyższego, jednocześnie jednak zwracając uwagę na zasadę proporcjonalności pomiędzy wierzycielami a dłużnikiem oraz rangę art. 5 Kodeksu cywilnego.