Samozatrudnienie ekonomicznie zależne a konstytucyjna zasada ochrony pracy

  • Agata Ludera-Ruszel Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Prawa i Administracji
Słowa kluczowe: samozatrudnienie; samozatrudnienie ekonomicznie zależne; prawo pracy; zasada ochrony pracy; Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej

Abstrakt

Jednym z zasadniczych problemów, jakie wiążą się z funkcjonowaniem na rynku pracy kategorii samozatrudnionych ekonomicznie zależnych jest określenie zakresu przyznanej im ochrony prawnej. Na gruncie polskiego porządku prawnego samozatrudnieni ekonomicznie zależni nie korzystają ze szczególnej ochrony, podobnej do tej, z jakiej korzystają pracownicy pozostający w stosunku pracy. Pojawia się zatem pytanie, jak w świetle konstytucyjnej zasady ochrony pracy, powinien zostać ukształtowany model ochrony pracy samozatrudnionych ekonomicznie zależnych, w szczególności, czy specyfika pracy świadczonej przez osoby w warunkach ekonomicznego uzależnienia uzasadnia wyodrębnienie samozatrudnienia ekonomicznie zależnego jako odrębnej kategorii prawnej i przyznania tej grupie zatrudnionych ochrony prawnej adekwatnej do ochrony zatrudnienia, z jakiej korzystają osoby świadczące pracę na podstawie stosunku pracy.

Bibliografia

Baran Krzysztof Wojciech: Zasada ochrony pracy i państwowy nadzór nad warunkami pracy, [w:] Zarys systemu prawa pracy. Tom I. Część ogólna prawa pracy, red. K.W. Baran, Warszawa: Wolters Kluwer 2010, Lex/el.

Bąk-Grabowska Dominika: Entrepreneurship vs. self-employment – terminological dilemmas, [w:] Determinants of entrepreneurship – diversity and variability, red. K. Jaremczuk, Tarnobrzeg: State High Vocational School in Tarnobrzeg 2008, s. 136-140.

Błaszczak Anna: Efektywność środków ochrony przed dyskryminacją w Polsce, Przegląd Prawa Publicznego 6 (2015), s. 30-36.

Dral Antoni, Bury Beata: Zasada ochrony pracy w świetle Konstytucji RP, Przegląd Prawa Konstytucyjnego 3 (2014), s. 233-251.

Duraj Tomasz: Prawna perspektywa pracy na własny rachunek, [w:] Praca na własny rachunek – determinanty i implikacje, red. E. Kryńska, Warszawa: Instytut Prawa Pracy i Spraw Społecznych 2007, s. 19-48.

Duraj Tomasz: Zależność ekonomiczna jako kryterium identyfikacji stosunku pracy – analiza krytyczna, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 6 (2013), s. 8-14.

Employment Outlook, OECD Publishing 2014.

Florek Ludwik: Konstytucyjne podstawy indywidualnego prawa pracy, [w:] Konstytucyjne podstawy systemu prawa, red. M. Wyrzykowski, Warszawa [b.n.w.] 2001, s. 69-80.

Jacowiak, Urszula, Uziak Waldemar, Wypych-Żywicka Alina: Prawo pracy. Podręcznik dla studentów prawa, wyd. 4, Warszawa: Wolters Kluwer 2012.

Kahn-Freund Otto: Arbeit und Recht, Köln–Frankfurt: Band Verlag 1979.

Kijowski, Dariusz R., Suwaj, Patrycja J.: Kryzys prawa administracyjnego?, [w:] Wypieranie prawa administracyjnego przez prawo cywilne, red. A. Doliwa, S. Prutis, Warszawa: Woltwers Kluwer 2012, Lex/el.

Komisja Europejska: Tranformation of labour and future of labour law in Europe: Final Report, Brussels: European Commission 1999, http://bookshop.europa.eu/en/ transformation-of-labour-and-future-of-labour-law-in-europe-pbCE1998302/ [dostęp: 26.07.2016].

Kubot Zbigniew: Szczególne formy zatrudnienia, Wrocław [b.n.w.] 2000.

Landa Zapirain Juan-Pablo: Regulation of Dependent Self-employed Workers in Spain: A Regulatory Framework for Informal Work?, [w:] Challenging the Legal Boundaries of Work Regulation, red. J. Fudge, S. McKrystal, K. Sankaran, Oxford–Portland–Oregon: Hart Publishing 2012, s. 155-171.

Lewandowski Henryk: Uprawnienia kierownicze w umownym stosunku pracy, Warszawa [b.n.w.] 1977.

Liszcz Teresa: Praca i kapitał w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Studia Iuridica Lublinensia 22 (2014), s. 253-278.

Morante Daniela: The future of „depen1dent self-employed workers” in Italy, www.linkedin.com/pulse/future-dependent-self-employed-workers-italy-morante-daniela [dostęp: 26.01.2017].

Muehlberger Ulrike, Pasqua Silvia: Workers on the Border Between Employment and Self-Employment, http://ssrn.com/abstract=932060 [dostęp: 7.01.2016].

Muehlberger Ulrike: Dependent Self-Employment, New York: Palgrave Macmillan 2007.

Musiała Anna: Prawna problematyka świadczenia pracy przez samozatrudnionego ekonomicznie zależnego, Monitor Prawa Pracy 2 (2014), s. 69-73.

Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie: „Nowe tendencje w dziedzinie samozatrudnienia: konkretny przypadek samozatrudnienia ekonomicznie zależnego”, Dz. Urz. z 2011 r., C 18/44.

Opinion of the European Economic and Social Committee on New trends in self-employed work: the specific case of economically dependent self-employed work of 29 April 2010, SOC/344-CESE 639/2010.

Organization for Economic Co-operation and Development: Self-employment rate (indicator), OECD Publishing 2016, doi:10.1787/fb58715e-en [dostęp: 7.01.2016].

Perulli Adalberto: Economically dependent/quasi subordinate (parasubordinate) employment: legal, social and economic aspects, Committee on Employment and Social Affairs of the European Parliament and DG Employment and Social Affairs, 19th of June 2003, [w:] The employment relationship. A comparative overview, red. G. Casale, Geneva: Intenational Labour Office 2011, s. 137-187.

Polek-Duraj Kornelia: Humanizacja pracy w aspekcie jakości pracy i życia społeczeństwa, Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae 2 (2010), s. 237-246.

Sciarra Silvana: The Evolution of Labour Law (1992-2204). General Report, Project for the European Commission 2004.

Skąpski Michał: Ochronna funkcja prawa pracy w społecznej gospodarce rynkowej, Kraków: Wolters Kluwer 2006, Lex/el.

Skrzydło Wiesław: Konstytucja RP. Komenatrz, Warszawa: Wolters Kluwer 2013. Lex/el.

Sobczyk Arkadiusz: Równość stron zobowiązaniowego stosunku pracy a rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 1998.

Standing Guy: The Precariat: The New Dangerous Class, London: Bloomsbury 2011.

Szepelska Alina: Samozatrudnienie jako forma wspierania rozwoju przedsiębiorczości regionów, Ekonomia i Prawo t. 12 (2013), nr 1, doi: http://dx.doi.org/10.12775/EiP.2013.006, s. 69-79.

Szewczyk Helena: Ochrona dóbr osobistych w zatrudnieniu, Warszawa: Wolters Kluwer 2007.

Świątkowski Andrzej Marian: Polskie prawo pracy, Warszawa: LexisNexis 2012.

Weiss Manfred: Re-inventing Labour Law?, [w:] The idea of Labour Law, red. G. Davidov, B. Langille, Oxford: Oxford University Press 2011, s. 43-56.

Wiatrowski Zygmunt: Podstawy pedagogiki pracy, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Pedagogicznej 1994.

Wratny Jerzy: Kodeks pracy. Komentarz, wyd. 5, Warszawa: C.H. Beck 2013.

Wyka Teresa: Sytuacja prawna osób wykonujących pracę nakładczą, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 1986.

Zięba-Załucka Halina: Prawo do pracy jako przedmiot regulacji konstytucyjnych, Praca i Zabezpieczenie Społeczne 2 (2006), s. 2-8.

Opublikowane
2019-11-16
Dział
Artykuły: Prawo