Małoletni jako dawca i biorca przeszczepów – ex vivo i ex mortuo. Regulacje i dylematy prawne
Abstrakt
Celem pracy jest omówienie rozwiązań prawnych dotyczących przeszczepów ex vivo i ex mortuo, których podmiotem jest małoletni jako dawca albo biorca, oraz rozważnie argumentów prawnych uzasadniających i negujących ich dokonywanie.
Regulacje prawne dotyczące transplantologii zawarte są w ustawie z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Natomiast status małoletniego warunkują przepisy prawne zawarte zarówno w Kodeksie cywilnym, jak i Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Chociaż przepisy ustawy transplantacyjnej czasem zawierają pewne sprzeczności, to jednak w przeważającej większości pozytywnie należy ocenić zwłaszcza te rozwiązania prawne, które traktują o możliwości wyrażenia przez sąd opiekuńczy zgody zastępczej, niejednokrotnie bardzo często ratującej zdrowie a nawet życie małoletniego. Również ciekawe są unormowania obowiązujące w Austrii, Niemczech czy Hiszpanii, które z dużym powodzeniem i korzyścią dla małoletnich zarówno dawców, jak i biorców mogłyby być implementowane do naszego systemu prawnego.
Bibliografia
Daniluk Paweł: Zgoda zastępcza na naruszenie dóbr prawnych w prawie karnym, „Prokuratura i Prawo” 2005, nr 5, s. 81.
Duda Juliusz: Cywilnoprawna problematyka transplantacji medycznej, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa 2011, s. 123.
Dukiet-Nagórska Teresa: Niepodjęcie – zaprzestanie terapii a prawo karne, „Prawo i Medycyna” 2010, nr 1, s. 36.
Dukiet-Nagórska Teresa: Świadoma zgoda pacjenta w ustawodawstwie polskim, „Prawo i Medycyna” 2000, nr 6-7, s. 78.
Europejskie standardy bioetyczne: wybór materiałów, red. i tłum. Tadeusz Jasudowicz, TNOiK Dom Organizatora, Toruń 1998, s. 81-86.
Filar Marian: Postępowanie lecznicze (świadczenia zdrowotne) w stosunku do pacjenta niezdolnego do wyrażenia zgody, „Prawo i Medycyna” 2003, nr 13, s. 41.
Gałęska-Śliwka Anita: Transplantacja ex mortuo z udziałem małoletniego, „Prawo i Medycyna” 2003, nr 1-2, s. 74.
Gesetz über die Spende, Entnahme und Übertragung von Organen (Transplantationsgesetz-TPG) vom 5. November 1997, BGBI I 1997, 2631.
Guzik-Makaruk Ewa M.: Transplantacja organów, narządów i tkanek w ujęciu prawnym i kryminologicznym, Temida 2, Białystok 2008, s. 290 i 291.
Haberko Joanna, Uhrynowska-Tyszkiewicz Izabela: Ustawa o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Komentarz, LEX/el 2014.
Kubiak Rafał: Prawo medyczne, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2010, s. 510.
Lipski Jan: Opinia prawna na temat rządowego projektu ustawy o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, narządów i tkanek, druk sejmowy nr 3856, http://orka.sejm.gov.pl/proc4.nsf/opisy/3856.htm
Mularski Krzysztof: Problematyka przeszczepu od małoletniego żywego dawcy, „Państwo i Prawo” 2013, nr 7, s. 54.
Pyrzyńska Agnieszka: Dostęp pacjenta do świadczeń zdrowotnych (na tle ustawy o działalności leczniczej), „Państwo i Prawo” 2011, nr 12, s. 16.
Rejman Genowefa: Zgoda dawcy narządu lub organu na uszkodzenie ciała jako okoliczność uchylająca bezprawność czynu, „Nowe Prawo” 1988, nr 4, s. 24.
Szewczyk Maria: Wybrane prawne aspekty wykonywania zawodu lekarza, „Folia Medica Cracoviensia” 1998, nr 3-4, s. 103.
Schweizerisches Zivilgesetzbuch vom 10. Dezember 1907, SR. Systematische Sammlung des Bundesrechts, 210.
Zielińska Eleonora: Transplantacja w świetle prawa w Polsce i na świecie, „Państwo i Prawo” 1995, nr 6, s. 26.
ABGB Allgemeines Bürgerliches Gesetzchbuch, www.ris.bka.gv.at
Copyright (c) 2015 Roczniki Nauk Prawnych
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
