Pojęcie patrimonium stabile

  • Paweł Kaleta Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji
Słowa kluczowe: dobra kościelne; alienacja; zarządzanie nadzwyczajne

Abstrakt

Patrimonium stabile jest pojęciem nowym. W KPK/83 występuje dwa razy: w kan. 1285 i w kan. 1291, jednak bliżej prawodawca nie wyjaśnia znaczenia użytego pojęcia. Celem artykułu jest ukazanie znaczenia patrimonium stabile. Przedstawiona analiza genezy pojęcia patrimonium wskazuje, że intencją prawodawcy nie było uniemożliwienie dokonania alienacji, ale ochrona dóbr kościelnych stanowiących podstawę istnienia i działania kościelnej osoby prawnej.

W dalszej części autor przedstawia różne interpretacje patrimonium stabile wypracowane przez kanonistów, aby ostatecznie przedstawić własną koncepcję. Autor wskazuje, że do pojęcia patrimonium stabile nie zalicza się dóbr, które należą do codziennego użytku, ale zgodnie z wypracowaną doktryną, należy rozumieć dobra ruchome i nieruchome, stanowiące minimalną podstawę materialną osoby prawnej, które pozwalają na realizację celów, dla których została ona utworzona.

Artykuł kończy wnioskami, że w księgach inwentarzowych winno być odnotowane, co należy do patrimonium stabile osoby prawnej (kan. 1283, 2º). Zarządcy nie mogą dokonywać darowizn na cele pobożności lub chrześcijańskiej miłości z dóbr ruchomych należących do patrimonium stabile (kan. 1285). Chcąc dokonać jakichkolwiek aktów alienacji dóbr należących do patrimonium stabile, zarządcy są zobowiązani zachować kan. 1291-1294 oraz kan. 638 § 3, kiedy ich wartość przekracza określoną w prawie sumę.

Bibliografia

Cafardi Nicholas: Alienation of Church Property, [w:] Church Finance Handbook, red. K.E. McKenna, L.A. DiNardo, J.W. Pokusa. Washington 1999, s. 247-266.

De Paolis Velasio: De bonis Ecclesiae temporalibus in novo Codice Iuris Canoni-ci, Periodica 73 ( 1984), s. 113-151.

De Paolis Velasio: Los bienes temporales de la Iglesia, Madrid 2012.

Dubiel Stanisław: Uprawnienia majątkowe Kościoła Katolickiego w Polsce w świetle Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku Konkordatu z 1993 roku i ustaw synodalnych, Lublin 2007.

Grazian Francesco: Patrimonio stabile. Istituto dimenticato?, Quaderni di Diritto Ecclesiale 16 (2003), s. 282-296.

Kennedy Robert T.: The Temporal Goods of the Church, [w:] New Commentary on the Code of Canon Law, red. J.P. Beal, J. A. Coriden, T.J. Green. New York 2000, s. 1449-1525.

López Alarcón Mariano: Book V. Temporal Goods of the Church, [w:] Code of Canon Law Annoted, red. E. Caparros H. Anbé. Montreal 20042, s. 963-1016.

Pawluk Tadeusz: Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, t. IV, Olsztyn 1990.

Pinto Pio V.: Commento al Codice di Diritto Canonico, Città del Vaticano 2001.

Renken John A.: Church Property. A Commentary on Canon Law Governing temporal Goods in the United States and Canada, Ottawa 2009.

Renken John A.: The Stable Patrimony of Public Juridic Persons, The Jurist 70 (2010), s. 131-162.

Schouppe Jean P.: Derecho patrimonial canónico, Pamplona 2007.

Świto Lucjan: Alienacja majątku kościelnego w diecezjach rzymskokatolickich w Polsce. Olsztyn 2010.

Tomkiewicz Małgorzata: Obrót majątkiem Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce, Olsztyn 2013.

Wójcik Walenty: Dobra doczesne Kościoła, w: Walenty Wójcik, Józef Krukowski, Florian Lempa, Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983, t. IV, Lublin 1987, s. 47-107.

Opublikowane
2019-11-16
Dział
Artykuły: Prawo Kanoniczne