Regulacje prawne dotyczące sprawowania Eucharystii przez kapłana uzależnionego od alkoholu

Anna Słowikowska

Anna Słowikowska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji

Słowa kluczowe: duchowny; choroba; nietolerancja alkoholu; Msza święta; moszcz

Abstrakt

Artykuł poświęcony został analizie norm prawnych dotyczących sprawowania Eucharystii i przyjmowania Komunii św. przez kapłana uzależnionego od alkoholu. Materiał badawczy stanowią przede wszystkim dokumenty wydane przez Stolicę Apostolską. Kongregacja Nauki Wiary umożliwiła kapłanom obarczonym chorobą alkoholową sprawowanie Mszy św. i zastosowanie w niej, jako ważnej materii eucharystycznej, moszczu winnego. Mogą oni także przyjąć Komunię św. na dwa sposoby: przez zanurzenie (per intinctionem) lub tylko pod postacią chleba. Zezwolenia na użycie moszczu, dla poszczególnego kapłana, wydaje ordynariusz.

Bibliografia

Adamczyk Jerzy: Choroba celiakii w odniesieniu do sakramentu święceń, Annales Canonici 9 (2013), s. 85-91.

Bamberg Anne: Maladie alcoolique et eucharistie. Veiller au bonheur de rendre grâ-ce, Prêtres diocésains 1395 (2002), s. 200-209.

Cappello Felix M.: Tractatus canonico-moralis. De sacramentis, vol. I, Turin 1947.

Erdö Peter: Del ministro de la santísima Eucaristia, c. 904, [w:] Comentario exegético al Código de Derecho Canónico, ed. Á. Marzoa, J. Miras, R. Rodríguez-Ocaña, vol. III/1, Pamplona 19972, s. 602-603.

Erlebach Grzegorz: Illicitas – pojęcie prawne czy tylko moralne?, [w:] Forum externum i forum internum w prawie kanonicznym. Między prawem a sumieniem. Materiały Międzynarodowej Konferencji Naukowej zorganizowanej 9-10 maja 2005 r. w Lublinie, red. A. Skorupa, Lublin 2006, s. 79-97.

Häring Bernard: Nauka Chrystusa. Teologia moralna, t. II: Z miłości ku miłości. Teologia moralna szczegółowa, cz. I, tł. i oprac. J. Klenowski, Poznań 1963.

Hemperek Piotr: Uświęcające zadanie Kościoła, [w:] Piotr Hemperek, Wojciech Góralski, Franciszek Przytuła [i in.], Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. III, Lublin 1986, s. 61-212.

Huels John M.: Liturgy and Law. Liturgical Law in the System of Roman Catholic Canon Law, Québec 2006.

Huels John M.: The Most Holy Eucharist [cc. 897-958], [w:] New Commentary on the Code of Canon Law, ed. J.P. Beal, J.A. Coriden, T.J. Green, New York-Maywah 2000, s. 1095-1137.

Jan Paweł II: Dar i Tajemnica. W pięćdziesiątą rocznicę moich święceń kapłańskich, Warszawa 2007.

Janczewski Zbigniew: Ważność sprawowania sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego, uzdrowienia i święceń w porządku prawnym Kościoła katolickiego, Warszawa 2011.

Kamiński Zygmunt: Aplikacja Mszy św. za wiernych w ustawodawstwie przed-kodeksowym Kościoła zachodniego, Lublin 1971, mps.

Kokoszka Adam: Zobowiązujące znaki łaski. Sakramentologia moralna, cz. II, Tar-nów 20043.

Krukowski Józef: Konferencje biskupów, [w:] Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. II/1: Księga II. Lud Boży. Część I. Wierni chrześcijanie. Część II. Ust-rój hierarchiczny Kościoła, red. J. Krukowski, Poznań 2005, s. 314-333.

Lempa Florian: Intencja. III. W prawie kanonicznym, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. VII, Lublin 1997, kol. 361-362.

McGrath Aidan: Coeliacs, Alcoholics, the Eucharist and the Priesthood, Irish Theo-logical Quarterly 67 (2002), s. 125-144.

Miralles Antonio: II pane e il vino per l'Eucaristia: sulla recente Lettera della Con-gregazione per la Dottrina della Fede, Notitiae 31 (1995), n. 11, s. 616-626.

Nowowiejski Antoni J.: Msza święta, Płock 1940.

Pastuszko Marian: Najświętsza Eucharystia według Kodeksu Jana Pawła II, Kielce 1997.

Pinto Pio V.: Pontificio Consiglio per l’Interpretazione dei Testi Legislativi, [w:] Commento alla Pastor Bonus e alle norme sussidiarie della Curia Romana, ed. P.V. Pinto, Città del Vaticano 2003, s. 223-227.

Provost James H.: Low-gluten altar bread and mustum, [w:] Roman Replies and CLSA Advisory Opinions 1995, ed. K.W. Vann, J.I. Donlon, Washington 1995, s. 75-80.

Ratzinger Joseph: Das Problem der Transsubstantiation und die Frage nach dem Sinn der Eucharistie, Theologische Quartalschrift 147 (1967), s. 129-158.

Ratzinger Joseph: Opera omnia, t. XI: Teologia liturgii. Sakramentalne podstawy życia chrześcijańskiego, red. K. Góźdź, M. Górecka, tł. W. Szymona, Lublin 2012.

Read Gordon: Commentary on the use of low-gluten or gluten-free bread and of mustum instead of wine for the Eucharist, Canon Law Society Newsletter 103 (1995), s. 9-13.

S. Thomas de Aquino, Opera omnia iussu impensaquae Leonis XIII P. M. edita, t. XII tertia pars Summae Theologiae a quaestione LX ad quaestionem XC, Romae ex Typographia Polyglotta S. C. de Propaganda Fide 1906.

Schneider Theodor: Znaki bliskości Boga. Zarys sakramentologii, tł. J. Tyrawa, Wrocław 1995.

Sitarz Mirosław: Wymogi stawiane kandydatom do święceń według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku i wytycznych Dykasterii Kurii Rzymskiej, Memoranda. Wiadomości Archidiecezji Lubelskiej 87 (2013), nr 1, s. 199-217.

Skorupa Ambroży: Kwalifikacje wymagane od kandydatów do święceń, Studia Salvatoriana Polonica 5 (2011), s. 87-98.

Słowikowska Anna: Uczestnictwo w liturgii Mszy świętej – pojęcie i wymogi, Kościół i Prawo 1 (14) 2012, s. 25-37.

Smith William B.: Mustum (Response), Homiletic & Pastoral Review 4 (2004), s. 76-77.

Sorensen Andrew A.: Alcoholic Priests. A Sociological Study, New York 1976.

Staniszewski Ireneusz: Godziwość jako kategoria kanoniczna, [w:] Kościelne prawo procesowe. Prawo rodzinne. Materiały i studia, red. A. Dzięga, M. Greszata, P. Telusiewicz, t. 4, Lublin 2007, s. 369-391.

Zubert Bronisław W.: Eucharystia w życiu i posłudze kapłana. Refleksje kanonisty, [w:] Pro iure et vita. Wybór pism Bronisława Wenantego Zuberta OFM, red. E. Szczot, Lublin 2005, s. 593-607.