Wpływ błędu na ważność zgody małżeńskiej

Patrycja Kwiecień

Patrycja Kwiecień Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji

Słowa kluczowe: małżeństwo; wada zgody małżeńskiej; błąd; błąd faktyczny; błąd prawny; podstęp; przymiot; zgoda małżeńska

Abstrakt

One of the defects of matrimonial consent is error. Error in canon law is a belief that is contrary to the legal reality, a false judgment concerning a thing, law, or an act in law. Error causes marriage to be invalid if it concerns a spouse or his or her attributes. Error as to the spouse affects will when it applies to his or her identity. Error in relation to the attributes affects will if it is directly and substantially intended. This error can affect any attribute as long as the latter is special and meaningful – only then does it become part of the object of consent and dominates the subject. The attribute becomes the main element of the object of matrimonial consent. Legal error – concerning unity, indissolubility, or sacramental dignity of marriage – renders marriage invalid since it determines will.

Bibliografia

Dzierżon G., Niezdolność do zawarcia małżeństwa jako kategoria kanoniczna, Warszawa 2002.

Gajda P. M., Prawo małżeńskie Kościoła Katolickiego, Tarnów 2005.

Góralski W., Błąd co do przymiotu osoby (kan. 1097 § 2) w świetle wyroku Roty Rzymskiej z 22 V 1991 r. c. Palestro, [w:] W. Góralski, „Matrimonium facit consensus”. Z orzecznictwa Roty Rzymskiej w sprawach o nieważność małżeństwa z tytułów dotyczących zgody małżeńskiej (1984-1997), Warszawa 2000.

Góralski W., Błąd co do przymiotu osoby a ważność małżeństwa kanonicznego (kan. 1097 § 2 KPK), Płock 2012.

Góralski W., Kanoniczna zgoda małżeńska (kanony: 1095-1107), Gdaiśsk 1991.

Góralski W., Kanoniczne prawo małżeńskie, Warszawa 2000.

Góralski W., „Qualitas personae” jako przedmiot błędu w kann. 1097 § 2 oraz 1098 KPK, „Prawo Kanoniczne” 45(2002), s. 23-52.

Góralski W., Tytuł II: Małżeństwo, [w:] Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. III/2, księga IV: Uświęcające zadanie Kościoła, red. J. Krukowski, Poznań 2011, s. 250-310.

Hemperek P., Błąd w prawie kanonicznym, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. II, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1985.

Majer P., Błąd co do jedności lub nierozerwalności małżeństwa. Na marginesie dyskusji na temat interpretacji kan. 1099 Kodeksu Prawa Kanonicznego, „Ius Matrimoniale” 2 (1997), s. 39-75.

Pawluk T., Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II. Prawo małżeńskie, t. 3, Olsztyn 1996.

Rybczyk J., Podstępne wprowadzenie w błąd jako postulowany tytuł nieważności małżeństwa, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 10 (1963), z. 4, s. 113-143.

Sitarz M., Słownik prawa kanonicznego, Warszawa 2004.

Słownik języka polskiego PWN, red. M. Szymczyk, Warszawa 1953.

Sobański R., Tytuł VII: Czynności prawne, [w:] Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, Księga I: Normy ogólne, t. I, red. J. Krukowski, Poznań 2003, s. 43-94.

Stępień A., Błąd, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. II, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 1985.

Sztafrowski E., Chrześcijańskie małżeństwo. Pomoce prawno-pastoralne, Warszawa 1985.

Viladrich P. J., Konsens małżeński. Sposoby prawnej oceny interpretacji w kanonicznych procesach o stwierdzenie nieważności małżeństwa (kanony 1095¬1107 Kodeksu Prawa Kanonicznego), Warszawa 2002.

Viladrich P. J., Rozdział IV: Zgoda małżeńska, [w:] Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz, red. P. Majer, Kraków 2011, s. 813-833.

Zubert B. W., Dyskusja nad uznaniem nieważności małżeństwa z tytułu podstępnego wprowadzenia w błąd, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 18 (1971), z. 5, s. 75-92.

Żurowski M., Kanoniczne prawo małżeńskie Kościoła Katolickiego, stan prawny po promulgowaniu Kodeksu Prawa Kanonicznego Kościoła Łacińskiego w 1983 r., Katowice 1987.

Żurowski M., Prawo Nowego Przymierza, Poznań 1989.