La nostra cura per i morti

Abstrakt

Nasza troska o zmarłych

Wnikliwa obserwacja zmian, jakie zachodzą w odniesieniu do przeżywania śmierci, różnych form pogrzebu oraz postaw wobec zmarłych przez osoby znajdujące się w żałobie, wymaga od pasterzy Kościoła katolickiego odczytania znaków czasu odnośnie do ich roli.

Konferencja Episkopatu Niemiec dogłębnie przeanalizowała tematykę pogrzebu kościelnego zgodnie z przepisami prawa w bardzo cennym dokumencie: Bundesverband des deutschen Bestattungsgewerbes e V. (pod red.), Forum 1992: Bestattung und Kirche, Braunschweig 1992; K. Lehmann, Glauben bezeugen, Gesellschaft gestalten, Freiburg i. Br. 1993, s. 276-280.

Rozpoznanie znaków czasu, ich interpretacja oraz odpowiedz´ w świetle Ewangelii zależy jedynie od świadomości, oceny i zaangażowania duszpasterzy, przy współpracy różnych grup zawodowych i instytucji. Pozytywne rozwiązania na płaszczyźnie wspólnotowej, społecznej, politycznej i duszpasterskiej pomogą zrozumieć chrześcijański, a szczególnie katolicki zwyczaj pogrzebu kościelnego, głęboko zakorzenionego w Biblii. Naród oceniany jest na podstawie troski o zmarłych. W kulturze, gdzie zachodzą ciągłe zmiany odnośnie do pogrzebu i cmentarzy, Kościół usilnie zaleca zachowanie pobożnego zwyczaju grzebania ciał zmarłych. Nie zabrania jednak kremacji, jeśli nie została wybrana z pobudek przeciwnych nauce chrześcijańskiej (kan. 1176, § 3). (Zob. Z. Suchecki, Kremacja w kulturach świata, Kraków 2009).

Przemiany kulturowe wpłynęły na ciągłe zmiany w ustawach prawnych dotyczących nowych form pogrzebu przy zachowaniu chrześcijańskiego spojrzenia na śmierć i cmentarz, jako miejsce smutku i nadziei. Obok tradycyjnego zwyczaju grzebania zmarłych rozwinęły się nowe formy pogrzebu: anonimowy, umieszczanie urny w morzu.

La nostra cura per i morti

Chi considera con attenzione i mutamenti nella concezione del morire e della morte, il comportamento che si riserva ai morti e ai congiunti nel lutto e nella sepoltura e il ruolo della Chiesa e dei pastori al riguardo, giunge alla conclusione che anche qui ci si trova davanti a un «segno dei tempi». Si tratta di riconoscere, interpretare e rispondere a questo segno alla luce dei Vangelo. Se si riesca a realizzare o a rivitalizzare nella nostra società le cose che abbiamo ricordato dipende quasi esclusivamente dal prendere coscienza della situazione, dalla sincera valutazione e dal decisivo riorientamento della prassi ecclesiale, dallo scambio e dalla spassionata collaborazione fra i diversi gruppi professionali e le diverse istituzioni. È importante trarne delle conseguenze positive sul piano comunitario, sociale, politico, economico, e pastorale. Al tempo stesso, bisogna impedire tutto ciò che aggrava ulteriormente la scomparsa e la distruzione della cultura della sepoltura e del lutto: impersonale routine, nessuna attenzione alla significatività dei riti, trattamento anonimo dei morti e dei superstiti.