Recepcja szwajcarskiego kodeksu cywilnego w Turcji – rewolucja czy kontynuacja?

Andrzej Adamczyk; Monika Adamczyk

Andrzej Adamczyk Uniwersytet Wrocławski
Monika Adamczyk Katolicki Uniwersytet Lubelski

Słowa kluczowe: sekularyzacja prawa w Turcji; przyjęcie szwajcarskiego kodeksu cywilnego; prawo honafichte; szariat; ZGB

Abstrakt

The article discusses some aspects of the adoption of the Swiss Civil Code by Turkey in 1926. The authors deal with the reasons for secularization of the Turkish civil law through the acceptance of a foreign legal code in its totality and choosing the ZGB code, which is also briefly characterized in its formal respect. Recognizing the revolutionary nature of the adoption, the authors substantiate it in the latter part of the article by focusing on the regulation of family relations in the Ottoman Empire, incorporated in Islamic Sharia law. The immutability of its norms found in legal treaties of Muslim theologians contrasts sharply with the characteristics of each legal act within the European legal culture, including ZGB. The authors therefore maintain that the revolutionary character of the Turkish civil law reform consisted not only in the adoption of the foreign code in toto, but also in repealing Sharia in the form of old legal treaties written by orthodox Muslim theologians that were binding there and then, especially in family matters. The change in the system of legal sources and substance of law was really a revolutionary transition.

Bibliografia

Anderson J. N. D.: Islamic Law and Modern Life: Reconciliation in the Middle East, w: tenże, Islamic Law in Modern World, New York 1976.

Bardach J.: Recepcja w historii państwa i prawa, „Czasopismo Prawno-Historyczne”, 29(1977), z. 1, s. 1-62.

Becker C.: Die Türkei nach dem Weltkriege, w: tenże, Islamstudien. Vom Werden und Wesen der islamischen Welt, t. II, Leipzig 1932, s. 419-449.

Belgesay M. R.: Social, Economic and Technical Difficulties Experienced as a Result of the Reception of Foreign Law, „International Social Science Bulletin”, 9(1957), s. 49-51.

Bielawski J.: Islam – religia państwa i prawa, Warszawa 1973.

Bielawski J.: Prawo muzułmańskie, w: Główne kultury prawne współczesnego świata, red. H. Rot, Warszawa 1995, s. 100-128.

Bucher E.: The Position of the Civil Law of Turkey in the Western Civilisation, w: International Conference „Atatürk and Modern Turkey”, Ankara 22-23 October 1998, Ankara 1999, s. 217-230.

Coulson N. J.: A History of Islamic Law, Edinburgh 1964.

Dunin K.: Prawa kobiet w nowym kodeksie cywilnym szwajcarskim (wporównaniu z innemi prawodawstwami), Warszawa 1909.

Edib H.: Turkey Faces West, New Haven 1930.

Enzyklopaedie des Islâm. Geographisches, Ethnographisches und Biographisches Wörterbuch des Muhammedanischen Völker, red. M. Th. Houtsma, A. J. Wensinck, W. Heffening, T. W. Arnold, E. Lèvi-Provençal, t. II, Leiden 1927, s.1184; t. III, s. 303.

Findikoglu L. F.: A Turkish Sociologist's View, „International Social Science Bulletin”, 9(1957), s. 13-19.

Fyzee A.: Outline of Muhammadan Law, Oxford 1964.

Gerber H.: State, Society, and Law in Islam: Ottoman Law in Comparative Perspective, New York 1994.

Gibb H. A. R., Bowen H.: Islamic Society and the West. A Study of the Impact of Western Civilization on Moslem Culture in the Near East, t. II, London–New York–Toronto 1950-1957.

Hill E.: Comparative and Historical Study of Modern Middle East, „The American Journal of Comparative Law”, 26(1978), s. 279-304.

Hudson M. O.: Law Reform in Turkey, „American Bar Association Journal”, 13(1927), z.1, s. 5-8.

Imber C.: Ebu's-su'ud. The Islamic Legal Tradition, Stanford 1997.

Jäschke G.: Der Islam in der neuen Türkei. Eine Rechtsgeschichtliche Untersuchung, „Die Welt des Islams”, 1-2(1951), t. I, s. 1-175.

Khadurri M.: Marriage in Islamic Law: The Modernist Viewpoints, „The American Journal of Comparative Law”, 26(1978), s. 213-218.

Khadurri M.: War and Peace in the Law of Islam, Oxford 1955.

Kohn H.: Ten Years of the Turkish Republic, „Foreign Affairs”, 10(1933), s.141-155.

Kral A. R. v.: Das Land Kemal Atatürks. Der Werdegang der modern Türkei, Wien 1937.

Kubal i H. W.: Modernization and Secularization as Determining Factors in Reception in Turkey, „International Social Science Bulletin”, 9(1957), s.65-69.

Lewis B.: Narodziny nowoczesnej Turcji, Warszawa 1972.

Lipstein K.: Conclusions, „International Social Science Bulletin”, 9(1957), s.70-81.

Nadolski D. G.: Ottoman and Secular Civil Law. „International Journal of Middle East Studies”, 8(1977), s. 517-543.

Onar S. S.: The Majalla, w: Law in the Middle East, red. M. Khadurri, H. Liebesny, Washington 1955, s. 292-308.

Ostrorog L.: The Angora Reform, London 1927.

Postacioglu I. E.: The Technique of Reception of a Foreign Code of Law, „International Social Science Bulletin”, 9(1957), s. 54-60.

Rumpf C h.: Das Rechtsstaatsprinzip in der türkischen Rechtsordnung, Ein Beitrag zum türkischen Verfassungsrecht und zur europäischen Rezeptionsgeschichte, Bonn–Berlin 1992.

Schacht J.: An Introduction to Islamic Law, Oxford 1964.

Shaw S. J., Shaw E. K.: History of the Ottoman Empire and Modern Turkey, vol. II: Reform, Revolution and Republic: The Rise of Modern Turkey 1808-1975, Cambridge 1977.

Sjukijajnen L. R.: Struktura prawa muzułmańskiego, w: Prawo muzułmańskie. Struktura i podstawowe instytucje, red. L. R. Sjukijajnen, Warszawa 1990, s. 35-64.

Sobański R. ks.: Kultura prawna Europy, „Studia Europejskie” 3(1998), s.117-129.

Sójka-Zielińska K.: Historia prawa, Warszawa 1995.

Stuber W.: Schweizerisches Zivilgesetzbuch vom 10. Dezember 1907, Leipzig 1924.

Ulken H. Z.: The New Civil Code and the Traditional Customary Law, „International Social Science Bulletin”, 9(1957), s. 51-53.

Velidedeoglu H. V.: Das Problem der Rezeption in der Türkei im Vergleich mit Rezeptionen in Europa, „Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte Germanistische Abteilung”, 75(1970), s. 382-388.

Velidedeoglu H. V.: The Reception of the Swiss Civil Code in Turkey, „International Social Science Bulletin”, 9(1957), s. 60-65.h

Versan V.: The Kemalist Reform of Turkish Law, w: Atatürk and the Modernization of Turkey, red. J. M. Landau, Leiden 1984, s. 247-250.

Winowski L.: Koran. Jego powstanie i znaczenie jako źródła prawa islamu, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne”, 10(1963), z. 4, s. 197-213.

Winowski L.: Recepcja prawa obcego w Turcji w XIX i XX wieku (zarys zagadnienia), w: Księga pamiątkowa dla uczczenia pracy naukowej Kazimierza Przybyłowskiego, Kraków 1965, s. 467-480.

Winowski L.: Z zagadnień prawa i państwa islamu, „Acta Universitatis Wratislaviensis”, Prawo, 12(1964), nr 19, s. 251-270.

Wituch T.: Tureckie przemiany. Dzieje Turcji 1878-1923, Warszawa 1980.