Umowa o pracę robotników – polskie regulacje prawne okresu międzywojennego

Słowa kluczowe: umowa o pracę; umowa o pracę robotników; ochrona wynagrodzenia; regulamin pracy; rozwiązanie stosunku pracy

Abstrakt

W niepodległej Polsce od podstaw przystąpiono do budowy regulacji prawnych nowej dziedziny prawa, prawa pracy, które zrywało z dotychczas fundamentalną zasadą swobody umów, na której opierano umowny stosunek świadczenia pracy przez pracownika na rzecz pracodawcy. Dnia 16 marca 1928 r. Prezydent Rzeczypospolitej wydał rozporządzenie o umowie o pracę robotników, określające wzajemne obowiązki pracownika i pracodawcy, w oparciu o umowę o pracę, na mocy której pracownik zobowiązywał się do świadczenia pracy na rzecz pracodawcy za wynagrodzeniem. Ustawodawca dopuścił zawarcie umowy o pracę w formie pisemnej, ustnej lub innej formie zwyczajowo przyjętej w danym zakładzie pracy. Pracodawca w zamian za świadczoną pracę, zobowiązany był do zapłaty stosownego umownego wynagrodzenia, które określał w umowie o pracę.

Co ważne, przedmiotowe rozporządzenie zawierało szereg regulacji o charakterze ochronnym pracownika i tym samym wyrównującym jego pozycję w stosunku do pracodawcy. Należy do nich zaliczyć przepisy w zakresie ochrony wynagrodzenia czy obowiązku określenia przez pracodawcę regulaminów pracy. Jednak, co najważniejsze, rozporządzenie chroniło pracownika przed natychmiastowym i bezpodstawnym rozwiązaniem stosunku pracy.

Bibliografia

Baszak Łukasz: Regulacje prawne umowy o pracę pracowników umysłowych w latach 1928-1939, Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis 5 (2016), s. 9-23.

Fenichel Zygmunt: Umowa o pracę w projekcie polskiego kodeksu cywilnego, Głos Prawa 1-2 (1930), s. 288-300.

Jaśkiewicz Wiktor: Pozaumowne stosunki pracy, Ruch Prawniczy i Ekonomiczny 1 (1958), s. 3-28.

Jończyk Jan: Prawo pracy, Warszawa: Wydawnictwo PWN 1984.

Kempner Stanisław: Prawo do pracy, Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze 1919.

Krzyśków Barbara: Pojęcie ochrony pracy w prawie pracy, Bezpieczeństwo Pracy 6 (2006), s. 6-8.

Leser Zygmunt: Umowa o pracę, Lwów: Wydawnictwo Księgarni Narodowej 1935.

Lewy Marceli: Prawo przemysłowe i robotnicze, Warszawa: Wydawnictwo F. Hoesicka 1918.

Lityński Adam: [recenzja] Aneta Giedrewicz-Niewińska, Projekt kodeksu pracy z 1949 r., Wyd. Napoleon V, Oświęcim 2015, ss. 218, Roczniki Administracji i Prawa 16 (1) 2016, s. 355-358.

Łapiński Karol: Umowa o pracę na czas określony w polskim i unijnym prawie pracy, Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer 2011.

Organiściak Wojciech: Prawo pracy II Rzeczypospolitej. Szkic dla celów dydaktycznych, Z Dziejów Prawa 2 (2009), s. 233-257.

Płaza Stanisław: Historia prawa na tle porównawczym. Okres międzywojenny, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2001.

Rosmarin Stefan: Układ zbiorowy według kodeksu zobowiązań, a ustawy o zbiorowych stosunkach pracy, Głos Prawa 12 (1933), s. 703-713.

Stańczyk Elżbieta: Środowisko pracy w II Rzeczypospolitej, Przegląd Prawa i Administracji 77 (2008), s. 293-311.

Sterling Helena: Międzynarodowa organizacja pracy i jej działalność, Warszawa: Wydawnictwo Księgarnia Robotnicza 1928.

Wengierow Jerzy: Jeszcze o zależności pracownika w stosunku pracy, Przegląd Prawa Pracy 2 (1939), s. 2-13.

Wertheim Bronisław: Charakter prawny umowy o pracę chałupniczą, Głos Prawa 6 (1933), s. 713-723.

Zabiegliński Krzysztof, Łabaziewicz Zbigniew: Polskie prawo pracy w okresie międzywojennym (wybrane zagadnienia), Colloquium Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych 1 (2009), s. 239-250.

Opublikowane
2019-10-28
Dział
Artykuły: Prawo