Wprowadzenie do polskiej praktyki ustrojowej koncepcji niezależnego banku centralnego na tle doświadczeń europejskich

Słowa kluczowe: bank centralny; niezależność; polityka pieniężna; obsadzanie organów

Abstrakt

Artykuł ma na celu przybliżenie rozwoju bankowości centralnej w zakresie niezależności, ze szczególnym uwzględnieniem implementacji idei niezależnego banku centralnego w Polsce oraz na tle innych wybranych krajów. Sposób charakteryzowania niezależności banku centralnego został przeprowadzony pod wymiarem personalnym, finansowym oraz funkcjonalnym.

W początkowej fazie rozwoju banki centralne były przeważnie powoływane w formie spółek kapitałowych. O ich pozycji i znaczeniu decydowały specjalne przywileje. Aktem normatywnym, który miał kluczowy wpływ na kształt współcześnie dominującej koncepcji niezależnego banku centralnego, prowadzącego swobodną politykę pieniężną wedle własnego uznania, był Traktat z Maastricht. W Polsce kluczowa stała się Konstytucja z 1997 r. oraz ustawa o NBP z 29 sierpnia 1997 r., które zagwarantowały silną pozycję i niezależność NBP względem organów państwa.

Bibliografia

Blinder Alan: Bankowość centralna w teorii i praktyce, Warszawa: Wydawnictwo: CeDeWu 2001.

Brzozowska Joanna: Niezależności Narodowego Banku Polskiego na tle historii bankowości, praca dyplomowa napisana pod kierunkiem dr Zofii Florczak–Nowak, mps, Warszawa 2002.

Dostosowywanie polskiego systemu bankowego do standardów Unii Europejskiej, red. A. Pomorska, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1999.

Gronkiewicz–Waltz Hanna: Bank centralny od gospodarki planowej do rynkowej. Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa: Centrum Edukacji i Rozwoju Biznesu „Olympus” 1994.

Kapuścińska Wiesława: Dwudziestolecie polityki pieniężnej NBP. Wpływ transformacji i integracji gospodarczej, Ruch Prawniczy, Socjologiczny i Ekonomiczny 71 (2009), z. 2, s. 279-297.

Leszczyńska Cecylia: Polska Bankowość Centralna 1828-1989. Bank Polski, Polska Krajowa Kasa Pożyczkowa, Bank Polski SA, Warszawa: Narodowy Bank Polski 2007.

Leszczyńska Cecylia: Zarys Polskiej Bankowości Centralnej, Warszawa: Narodowy Bank Polski 2010.

Marszałek Paweł: Koordynacja polityki pieniężnej i fiskalnej jako przesłanka stabilności cen, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2009.

Mikos Agnieszka: Ustrojowa pozycja banku centralnego w Polsce, Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck 2006.

Myślak Ewa: Narodowy Bank Polski w systemie ustrojowym Rzeczypospolitej Polskiej, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2013.

Rutkowski Witold: Międzynarodowy System Walutowy – możliwości nowych rozwiązań, Informacja nr 753, Warszawa: Kancelaria Sejmu, Biuro Studiów i Ekspertyz 2000.

Szeląg Konrad: Integracja walutowa w Europie Zachodniej w okresie powojennym, Warszawa: Narodowy Bank Polski 2003.

Opublikowane
2019-10-28
Dział
Artykuły: Prawo