Etapy prowizji kanonicznej na urząd proboszcza w obowiązującym polskim ustawodawstwie synodalnym

Radosław Wnuk

doi:10.18290/rnp.2018.28.1-8

Radosław Wnuk Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, Wydział Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji

DOI: https://doi.org/10.18290/rnp.2018.28.1-8

Słowa kluczowe: wyznaczenie osoby; nadanie tytułu; objęcie urzędu; biskup diecezjalny; proboszcz

Abstrakt

W polskim ustawodawstwie synodalnym, podobnie jak w prawie kodeksowym, prowizja na urząd proboszcza składa się z trzech etapów: 1) wyznaczenie osoby, 2) nadanie tytułu i 3) objęcie urzędu w posiadanie.

Zgodnie z prawem powszechnym i partykularnym, prowizja może być swobodna lub zależna. Przy swobodnej biskup diecezjalny powierza urząd w sposób nieskrępowany (kan. 523-525). Natomiast przy zależnej inna kompetentna władza kościelna wyznacza kandydata, a biskup diecezjalny jedynie nadaje tytuł do urzędu (kan. 525; 682 § 1).

Według ustawodawców partykularnych, nadanie tytułu prawnego do urzędu powinno nastąpić za pośrednictwem dekretu nominacyjnego. Zredagowany dekret powinien spełniać wymogi konkretnego aktu administracyjnego (kan. 48-57).

Wprowadzenie w posiadanie parafii przez ordynariusza miejsca lub jego delegata i objęcie urzędu przez proboszcza jest ostatnim etapem prowizji. W prawie partykularnym wyodrębniono dwa aspekty tego aktu: prawny (sporządzenie i podpisanie – przez proboszcza i inne kompetentne podmioty – protokołu zdawczo-odbiorczego) i liturgiczny (uroczysty ingres nowego proboszcza do świątyni parafialnej według obrzędu obowiązującego w poszczególnym Kościele partykularnym).

Ustawodawcy partykularni obligują ponadto promowanego na urząd proboszcza, aby przy jego podejmowaniu złożył wyznanie wiary (kan. 833, 6°) i przysięgę wierności, według formuł zatwierdzonych przez Stolicę Apostolską.

Bibliografia

Coccopalmerio Francesco: De paroecia, Roma: Editrice Pontificia Università Gregoriana 1991.

DʼOstilio Francesco: Il diritto amministrativo della Chiesa, Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana 1995.

Dzierżon Ginter: Dekret poszczególny, [w:] Wielka Encyklopedia Prawa, t. II: Prawo kanoniczne, red. B. Hołyst, R. Hauser, G. Leszczyński, Warszawa: Fundacja „Ubi societas, ibi ius” 2014, s. 42.

García Martin J.: Le norme Generali del Codex Iuris Canonici, Roma: Ediurcla-Edizioni Istituto giuridico claretiano 1995.

Kaszak Robert: Powierzenie urzędu kanclerza kurii diecezjalnej, Kościół i Prawo 3 (16) 2014, nr 2, s. 53-66.

Krukowski Józef: Konkretne akty administracyjne, [w:] Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. I: Księga I. Normy ogólne, red. J. Krukowski, Poznań: Pallottinum 2003, s. 94-160.

Krukowski Józef: Parafie, proboszczowie i wikariusze parafialni, [w:] Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. II/1: Księga II. Lud Boży. Część I. Wierni chrześcijanie. Część II. Ustrój hierarchiczny Kościoła, red. J. Krukowski, Poznań: Pallottinum 2005, s. 409-463.

Labanderia Eduardo: Trattato di diritto amministrativo canonico, Milano: Giuffrè 1994.

Prusak Feliks, Sitarz Mirosław: Propedeutyka prawa. Zagadnienia podstawowe, Warszawa: Wyższa Szkoła Handlu i Prawa im. Ryszarda Łazarskiego 2000.

Sitarz Mirosław: Kompetencje organów kolegialnych w Kościele partykularnym w sprawowaniu władzy wykonawczej według Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 roku, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2008.

Sitarz Mirosław, Lewicka Mariola: Kompetencje diecezjalnej rady do spraw ekonomicznych w partykularnym prawie polskim, Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich 19 (2009), nr 22, s. 65-85.

Sitarz Mirosław: Notyfikacja, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. XIII, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2009, kol. 1456.

Sitarz Mirosław: Przeszkoda w działaniu i wakat stolicy biskupiej, [w:] Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. II/1: Księga II. Lud Boży. Część I. Wierni chrześcijanie. Część II. Ustrój hierarchiczny Kościoła, red. J. Krukowski, Poznań: Pallottinum 2005, s. 272-294.

Sitarz Mirosław: Rada ds. Ekonomicznych diecezji, [w:] Wielka Encyklopedia Prawa, t. II: Prawo kanoniczne, red. B. Hołyst, R. Hauser, G. Leszczyński, Warszawa: Fundacja „Ubi societas, ibi ius” 2014, s. 197-198.

Sitarz Mirosław: Słownik prawa kanonicznego, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax 2004.

Sitarz Mirosław: Zarządzanie parafią w sytuacjach nadzwyczajnych, [w:] Parafia w prawie kanonicznym i w prawie polskim, red. S.L. Głódź, J. Krukowski, M. Sitarz, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL 2013, s. 133-154.

Sobański Remigiusz: Urzędy kościelne, [w:] Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego, t. I: Księga I. Normy ogólne, red. J. Krukowski, Poznań: Pallottinum 2003, s. 235-286.

Wnuk Radosław: Prowizja kanoniczna na urząd proboszcza, Kościół i Prawo 5 (18) 2016, nr 1, s. 95-117.