Prawno-teologiczne aspekty procesu kanonizacyjnego męczenników polskich okresu II wojny światowej

Henryk Misztal

Henryk Misztal

Abstrakt

[Abstrakt tylko w j. włoskim / Abstract only in Italian]

Teologico-giuridici aspetti del processo di beatificazione del martiri polacchi dai tempi della II guerra mondiale

Durante la seconda guerra mondiale tanta gente ed anche moltissimi Polacchi hanno perso la vita o nei campi di concentramento nel teritorio della Germania, della Polonia, o uccisi dai nazisti. Dopo la canonizzazione di Massimiliano Kolbe, beatificazione di Tito Brandsma, Edit Stein e particolarmente di vescovo Michele Kozal nella diocesi di Wloclawek è stata aperta l'inchiesta diocesana che riguarda i martiri della Chiesa in Polonia durante la II guera mondiale. Durante l'inchiesta si sono emersi tanti problemi giridico-teologici: 1. scarsità delle prove specialmente dei testimoni oculari (già tanti sono morti), documenti scritti (persi durante la guerra); 2. speciale procedura dei processi rogatoriali nelle 17 diocesi, ordinariato castrense e 21 ordini e congregazioni religiose; 3. il sistema nazista come tirano o persecutore; 4. problema della prova di morte (nelle circostanze del campo di concentramento); 5. la causa del martirio; 6. la fama del martirio. L'inchiesta durava due anni da 26 I 1992 fino a 26 I 1994 e un mese dopo gli atti del processo sono stati consegnati alla Congregazione delle Cause dei Santi a Roma. Finalmente la causa porta il titolo: Vladislavien. et aliarum beatificationis seu declarationis martyrii Antonii Juliani Nowowiejski, archiepiscopi; Henrici Kaczorowski, sacerdotis dioec.; Aniceti Kopliński, sacerdotis professi; Mariannae Biernacka, mulieris laicae, et XCIV sociorum in odium fidei, uti ferur, annis 1939-145 interfectorum.

La Chiesa in Polonia non mira a riaprire le piaghe della guerra, ma a riproporre la loro testimonianza di fede.

Bibliografia

Bar J. R., La morte del Beato Massimiliano Kolbe alla luce del diritto canonico, „Miles Immaculatae”, 11(1975), s. 1-120.

Bartnik Cz., Ad metalla, in metalla (damnatus), [w:] Encyklopedia Katolicka, t. I, Lublin 1973, kol. 89.

Benedictus XIV, De servorum Dei beatificatione et beatorum canonizatione, Prati 1839-1841.

Gordon I., De conceptu theologico-canonico martyrii ratione habita tum doctrinae traditionalis tum recentiorum opiniorum ac problematum, [w:] Ius Populi Dei, t. I, Roma 1972, s. 489-521.

Kaczmarek T., Proces kanonizacyjny męczenników, którym przewodzi bł. Michał Kozal, [w:] Elementy prawne świętości kanonizowanej według ustawodawstwa Jana Pawła II. Materiały z II Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Kanonizacyjnego KUL Lublin 24-26 września 1992, pod. red. H. Misztala, Lublin, s. 175-182).

Kaczmarek T., Ponieśli śmierć za wiarę i wierność Bożemu prawu. Proces bez precedensu, „Słowo. Dziennik Katolicki” z dn. 4 II 1994, s. 10.

Kaczmarek T., Il processo dei Martiri della Chiesa in Polonia durante la II guerra mondiale (mps).

Lisowski J., Koncepcja męczeństwa w praktyce Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, Wrocław−Rzym 1992.

Lisowski J., Nowe teologiczno-prawne aspekty męczeństwa i praktyka Kongregacji, [w:] Elementy prawne świętości kanonizowanej według ustawodawstwa Jana Pawła II. Materiały z II Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Kanonizacyjnego KUL Lublin 24-26 września 1992, pod. red. H. Misztala, Lublin, s. 113-146.

Misztal H., „Causae historicae” w postępowaniu beatyfikacyjnym i kanonizacyjnym, Lublin 1981.

Misztal H., Biegli w postępowaniu kanonizacyjnym, Lublin 1985.

Misztal H., Komentarz do Konstytucji Apostolskiej „Divinus perfectionis Magister”, Lublin 1987.

Misztal H., Martyrium − aspekt historycznoprawny, „Ateneum Kapłańskie”, 3(1987), s. 470-485.

Muszyński J., O łaskę beatyfikacji dla współmęczenników biskupa Michała. Homilia arcybiskupa Józefa Muszyńskiego metropolity gnieźnieńskiego wygłoszona z okazji zamknięcia procesu diecezjalnego bł. biskupa Michała Kozala i 98 towarzyszy męczeństwa, „Słowo. Dziennik Katolicki” z dn. 31I1994 r., s. 4.

Nowak E., Kongregacja Spraw Kanonizacyjnych: struktury, kompetencje, [w:] Elementy prawne świętości kanonizowanej według ustawodawstwa Jana Pawła II. Materiały z II Ogólnopolskiego Sympozjum Prawa Kanonizacyjnego KUL Lublin 24-26 września 1992, pod. red. H. Misztala, Lublin, s. 13-42.

Piacentini E., Il martirio nelle cause dei Santi, Concetto teologico--giuridico, Roma 1979.

Urbański A., Duchowni w Dachau. Wspomnienia z przeżyć około dwóch tysięcy księży w hitlerowskim obozie koncentracyjnym, Kraków 1945.