Problematyka obrony obligatoryjnej w postępowaniu karnym – rozważania dogmatyczno-prawne

Katarzyna Rydz-Sybilak

doi:10.18290/rnp22324.5

Katarzyna Rydz-Sybilak Uniwersytet Łódzki https://orcid.org/0000-0002-1612-7626

DOI: https://doi.org/10.18290/rnp22324.5

Słowa kluczowe: polska procedura karna, obrona obligatoryjna, uzasadniona wątpliwość co do poczytalności, prawo do rzetelnego procesu

Abstrakt

Głównym celem pracy jest przedstawienie i ocena instytucji obrony obowiązkowej, przewidzianej dla oskarżonego w polskim Kodeksie postępowania karnego. W artykule przedstawiono argumenty przemawiające za twierdzeniami, że instytucja ta jest niezbędna dla strony w tym celu, aby przeprowadzenie rozprawy nastąpiło w sposób rzetelny i zgodny z prawem. Celem niniejszych rozważań jest prezentacja orzecznictwa Sądu Najwyższego w zakresie istnienia podstaw do zaistnienia warunków obrony obligatoryjnej w procesie karnym.

Bibliografia

Boratyńska Katarzyna, Górski Adam, Sakowicz Andrzej, Ważny Andrzej, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. II, Warszawa: C. H. Beck 2009.

Cieślak Marian, Polska procedura karna. Podstawowe założenia teoretyczne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1984.

Daszkiewicz Wiesław, Prawo karne procesowe. Zagadnienia ogólne, t. I, Bydgoszcz: Oficyna Wydawnicza BRANTA 1999.

Dudka Katarzyna, Paluszkiewicz Hanna, Postępowanie karne, Warszawa: Wolters Kluwer 2015.

Girdwoyń Katarzyna, Prawo do odpowiedniej reprezentacji oskarżonych z niepełnosprawnością intelektualną w postępowaniu karnym, „Ius Novum”, 2020, nr 3 , s. 117-139.

Grzegorczyk Tomasz, Obrońca w postępowaniu przygotowawczym, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 1988.

Grzegorczyk Tomasz, Komentarz do art. 79, [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, red. T. Grzegorczyk, LEX, teza 5.

Hofmański Piotr, Sadzik Elżbieta, Zgryzek Kazimierz, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, t. 1, Warszawa: Wydawnictwo C. H. Beck 2007.

Jamróz Lech, Konstytucyjne prawo do obrony przed sądem w RP, [w:] Konstytucyjno-ustawowa regulacja stosunków społecznych w Rzeczypospolitej Polskiej i Republice Białoruś, Jarosław Matwiejuk (red.). Białystok: Wydawnictwo Temida 2 2009, s. 263-278.

Kmiecik Romuald, Skrętowicz Edward, Proces karny. Część ogólna, wyd. VI, Warszawa–Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze 2006.

Kmiecik Romuald, O poczytalności oskarżonego „w czasie postępowania” – polemicznie, Palestra 2007, nr 5-6, s. 92-97.

Koncewicz Tomasz, Podolska Anna, Dostęp do adwokata w postępowaniu karnym. O standardach i kontekście europejskim, Palestra 2017, nr 9, s. 9-23.

Misztal Piotr, Przymus adwokacko-radcowski w polskim procesie karnym, Warszawa: Wolters Kluwer 2020.

Murzynowski Andrzej, Istota i zasady procesu karnego, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1994.

Orzechowska Sandra, Ułomności fizyczne oskarżonego jako podstawa obrony obligatoryjnej, „Ius Novum” 2010, nr 3, s. 84-97.

Ruchała Anna, Konsekwencja braku obrońcy podczas pierwszego przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym. Glosa do postanowienia SN z dnia 27 czerwca 2017 r., II KK 82/17, Palestra 2019, nr 3, s. 102-110.

Stefański Ryszard A., Ustanie obrony obowiązkowej, „Państwo i Prawo” 2007, nr 9, s. 68-76.

Szeroczyńska Małgorzata, Udział niepoczytalnego sprawcy w postępowaniu przygotowawczym, „Prokuratura i Prawo” 2022, nr 9 , s. 129-145.

Świecki Dariusz, Czynności procesowe obrońcy i pełnomocnika w sprawach karnych, Warszawa: Wolters Kluwer 2016.

Tomaszewski Tomasz, Prawo do obrony jako gwarancja rzetelnego procesu karnego, „Prokuratura i Prawo” 2020, nr 6, s. 117-139.

Waltoś Stanisław, Hofmański Piotr, Proces karny. Zarys systemu, Warszawa: Wolters Kluwer 2016.

Wiliński Paweł, Zasada praw do obrony w polskim procesie karnym, Kraków: Kantor Wydawniczy Zakamycze 2006.

Wiliński Paweł, Pojęcie rzetelnego procesu karnego, [w:] Rzetelny proces karny w orzecznictwie sądów polskich i międzynarodowych, red. P. Wiliński, Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer 2009

Zagrodnik Jarosław, Obrońca i pełnomocnik w procesie karnym i karnym skarbowym. Ujęcie metodyczne; Warszawa: Wolters Kluwer 2020.

Zbrojewska Monika, Obrona obligatoryjna związana ze stanem psychiki oskarżonego (refleksje wokół rt. 79 § 4 k.p.k.), [w:] Księga jubileuszowa Profesora Janusza Tylmana, red. T. Grzegorczyk, Warszawa: Wolters Kluwer 2011.